Yapılan incelemelerde Büyükşehir Belediyesi tarafından verilen itfaiye uygunluk raporlarında mevzuata aykırı hususların bulunduğu tespit edilmiş olup bu hususların İdarenin teftiş makamlarınca da raporlaştırıldığı görülmüştür.

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun 7’nci maddesinin u bendinde:

“İl düzeyinde yapılan plânlara uygun olarak, doğal afetlerle ilgili plânlamaları ve diğer hazırlıkları büyükşehir ölçeğinde yapmak; gerektiğinde diğer afet bölgelerine araç, gereç ve malzeme desteği vermek; itfaiye ve acil yardım hizmetlerini yürütmek; patlayıcı ve yanıcı madde üretim ve depolama yerlerini tespit etmek, konut, işyeri, eğlence yeri, fabrika ve sanayi kuruluşları ile kamu kuruluşlarını yangına ve diğer afetlere karşı alınacak önlemler yönünden denetlemek, bu konuda mevzuatın gerektirdiği izin ve ruhsatları vermek.” hükmü ile itfaiye hizmeti büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır.

Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nin “Belediye itfaiye raporlarının verilmesine ilişkin uyulacak usul ve esaslar” başlıklı EK 1’inci maddede:

“Belediye itfaiye teşkilatına, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre yangına karşı gerekli önlemlerin alındığını gösteren itfaiye raporunun düzenlenmesi için başvurulması halinde belediye itfaiye teşkilatının ilgili görevlisi başvuruya konu işyerini yerinde inceler ve raporunu, yaptığı tespitleri esas alarak hazırlar. İtfaiye raporu verilmesi işlemleri sırasında başvuru sahiplerinden yangın söndürme cihazı belgesi (fatura veya dolum fişi fotokopisi), işyerinden yangın tedbirlerini aldığına dair taahhütname veya diğer bir belge istenmez. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre itfaiye raporu gerektirmeyen işyeri kapsamında yer alan işyerleri için belediye itfaiye teşkilatınca itfaiye raporu düzenlenmez. İtfaiye raporu gerektirmeyen işyerleri için itfaiye raporu alınmak üzere başvurulması halinde başvuru sahibine itfaiye raporu düzenlenmeyeceği hususu yazılı olarak bildirilir. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre yangına karşı gerekli önlemlerin alındığını gösteren itfaiye raporunun düzenlenmesi için yapılan işlemler sırasında itfaiye raporuna konu binaya ait yapı ruhsatı belgesine gerek duyulması halinde yapı ruhsatına ilişkin bilgiler Kimlik Paylaşım Sistemi üzerinden alınır. İtfaiye raporunun düzenlenmesine ilişkin işlemler sırasında başvuru sahiplerinden ayrıca yapı ruhsatı belgesinin sureti istenmez. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ile Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin ilgili hükümleri gereği yangına karşı gerekli önlemlerin alındığını gösteren itfaiye raporlarına ilişkin bilgiler elektronik ortamda kayıt altında tutulur ve itfaiye raporunun düzenlendiği gün itfaiye raporuna ilişkin kayıtlar yetkili idareyle elektronik ortamda paylaşılır.” denilmektedir.

İlgili madde hükümlerinde de detaylı olarak açıklandığı üzere, İdarenin sorumluluğunda olan itfaiye hizmetleri amacıyla yapılan denetimler sonucu uygunluk raporları

oluşturulmaktadır. Yapılan incelemelerde bu raporlarda mevzuata aykırı hususların bulunduğu, gerçeğe aykırı raporların düzenlendiği görülmüş olup bu hususların Büyükşehir Belediyesi teftiş makamlarınca da raporlandığı tespit edilmiştir.

Sonuç olarak Büyükşehir Belediyesinin sorumluluğunda olan hizmet gereğince yapılan denetimlerde düzenlenen raporların mevzuata aykırı olması idarenin iç kontrol sisteminde zafiyetlerin yaşandığını göstermektedir. Bu kapsamda idare faaliyetlerinin iş akış süreçleri analiz edilerek benzer problemlerin yaşanmaması adına gerekli önlemlerin alınması gerekmekte olup iç kontrol sisteminin etkin çalışmasını sağlayacak iç denetim faaliyetlerinin düzenli olarak icra edilmesi gerekmektedir.