Karar Künyesi
KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
-
İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model 6+1 kişilik, arazili yapısı bulunmayan, açık kasa çift kabinli kamyonet taşıt için sundukları teklif bedellerinin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’deki düzenlemelere aykırı şekilde Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aştığı, idarenin Taşıt Kanunu’na tâbi bir kurum olarak bu esas ve usullere göre hareket etmesi gerektiği, bu konuda bir yeterlilik kriteri konulmamış olsa dahi bu düzenlemeye uyulması gerektiği, fiilen arazide çalışması mümkün olmayan araçlar ile binek, station vagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up’ların tamamının söz konusu Bakanlar Kurulu kararına tabi olması gerektiği, sadece fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick up’ların bu sınırlamaya tâbi olmadığı, fiilen arazi üzerinde çalışacak araçların ise Taşıt Kanunu uyarınca arazili araç olması gerektiği, her ne kadar Teknik Şartname’de bu araçların arazi şartlarında çalıştırılacağı için makas özelliğine sahip olacağı belirtilmiş olsa da makas özelliğinin tüm kamyonetlerde standart olarak bulunduğu, dolayısıyla Taşıt Kanunu kapsamında arazili olma özelliğini taşımadıklarından kasko değer sigortasının %2’sini aşan teklif verilmesinin uygun olmadığı,
-
İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin;
-
Aynı banka nezdinde grup firma olmaları hasebiyle ilgili firmalar arasında bankalar nezdinde bireysel ve kurumsal çapraz ticari kefalet ilişkisi bulunduğu ve hem geçici hem kesin teminatlarının aynı banka tarafından belirlenmiş olan tek bir limit üzerinden grup firması olarak kullandırıldığı, teminatı veren banka nezdinde yapılacak bir sorgulama ile bu iddianın doğrulanacağı, her iki isteklinin de Geçici Teminat Mektubu Talep Formu üzerinde aynı kişinin imzasının bulunduğu, iki isteklinin geçici teminat mektubunun da aynı banka tarafından, aynı tarihte ve birbirini takip eden sıra numaraları ile istekliler birbirinden haberdar olacak şekilde düzenlendiği,
-
Her iki istekli tarafından ihale kanununa ve ikincil mevzuata aykırı şekilde elektronik imza kullanılarak, aynı IP adresi üzerinden aynı tarihlerde, aynı internet bağlantısını kullanarak ihale dokümanı indirildiği ve teklif verildiği,
-
Her iki isteklinin beyannamelerini imzalamaya yetkili meslek mensubunun aynı olduğu birbirlerinin her türlü ekonomik ve mali bilgileri ve teklif sunulmasına ilişkin bilgilerinden haberdar oldukları,
-
Her iki isteklinin de aynı araç tipinde, aynı marka, aynı modelli ve aynı özellikli araçları teklif etmelerinin aralarında bir bağlantı olduğunu ortaya çıkardığı, isteklilerin teklif etmiş oldukları bu araçlara ait bilgilere bakıldığında, ruhsat ve diğer belgeler incelendiğinde bu durumun açıkça görülebileceği,
Bu hususlardan ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekinin birbirinin teklifinden haberdar olduklarının anlaşılacağı, irade birliği içerisinde birlikte hareket ettikleri ve birbirlerinin tekliflerinden haberdar olduklarına dair kuvvetli karine oluştuğu, ihaleye bu şekilde teklif verilmesinin rekabeti ve ihale kararını etkileyebilecek bir davranış olduğu, 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin (b) bendinde yer alan yasak fiil ve davranışlardan sayıldığı, bu nedenle isteklilerin anılan Kanunun 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (j) bendi gereğince ihale dışı bırakılarak, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21’inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. Şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde, gerekli düzeltme yapılarak 29’uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26’ncı maddeye göre işlem tesis edilir.” hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür. (2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. (3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler; … b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi, c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi, …. izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü, Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;
a) Başvuru konusunun Kurumun görev alanında bulunup bulunmadığı, b) Başvuru ehliyeti, c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı, … yönlerinden sırasıyla incelenir.” hükmü, Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) 16 ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.” hükmü bulunmaktadır.
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “2918 sayılı Kanunda ve bu Yönetmelikte kullanılan terimlerin tanımları aşağıda gösterilmiştir. Genel tanımlar
…
- Araç: Karayollarında kullanılabilen motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile iş makineleri ve lastik tekerlekli traktörlerin genel adıdır.
- Taşıt: Karayolunda insan, hayvan ve yük taşımaya yarayan araçlardır. Bunlardan makine gücü ile yürütülenlere “motorlu taşıt” insan ve hayvan gücü ile yürütülenlere “motorsuz taşıt” denir. Ayrıca, bir kazanç kaydı olmaksızın kullanılanlara “hususi taşıt”, çeşitli şekillerde kazanç sağlamak amacıyla kullanılanlara “ticari taşıt”, Taşıt Kanunu kapsamına girenlere “resmi taşıt”, resmi olmakla birlikte ticarilik niteliği taşıyanlara da “resmi ticari taşıt” denir. … c) Araçlara ilişkin tanımlar
- Otomobil: Yapısı itibariyle, sürücüsü dahil en fazla dokuz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır. …
- Kamyonet: Azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır. Sürücü ve yanındaki oturma yerleri dışında başka oturma yeri de bulunabilen, sürücü bölümü gövde ile birleşik kamyonetlere panelvan denir. …
- Arazi Taşıtı: Karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu araçtır. …
- Özel Amaçlı Taşıt: Özel amaçla insan veya eşya taşımak için imal edilmiş olan ve itfaiye, (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) ambulans (SC), naklen yayın ve kayıt (radyo, sinema, televizyon), kütüphane, motorlu karavan (SA), zırhlı araç (SB), araştırma, cenaze araçları (SD) ile bozuk veya hasara uğramış taşıt ve araçları çekmek, taşımak veya kaldırmak gibi özel işlerde kullanılan motorlu araçtır.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “…(2) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç) hizmet alımı yöntemiyle ediniminde; a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır. b) Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır. c) Şoför gideri dahil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti vb giderleri de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarı esas alınacak, işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) ise idarelerce ayrıca ödenecektir.” (3) İkinci fıkranın (a) bendinde belirlenen oranı, idareler ve taşıt cinsleri itibarıyla %20’ye kadar arttırmaya ve eksiltmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. (4) İkinci fıkra çerçevesinde hizmet alımı yöntemiyle edinilemeyen taşıtlar ile Kanuna bağlı (1) ve (2) sayılı cetvellerde yer alan makam ve hizmetler için edinilecek taşıtların temininde satın alma yöntemi tercih edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: 2024 Yılı 11 Aylık Şoförlü Araç Kiralama Hizmet Alımı b) Türü: Hizmet alımı c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır. d) Kodu: e) Miktarı: 01.02.2024-31.12.2024 tarihleri arasında, toplam 45 (kırkbeş) Adet Muhtelif Araç kiralanması. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır. f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: DSİ 4. Bölge Müdürlüğü Sorumluluk Sahası dahilinde ve haricinde tüm hizmetlerde kullanılacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. … ı) İhaleye katılacak olan istekliler; İhale konusu hizmetin yerine getirilmesinde, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının Karayolu Taşıma Yönetmeliği hükmü gereğince; İsteklinin, kendi adına kayıtlı olan, yurt içinde ticari amaçla eşya taşımacılığı yapabileceğini gösteren K türü ve/veya muadil yetki belgesini sunması zorunludur. Kapalı Kasa Kamyonet ve Camlı Kamyonet için; araçlara ait marka ve model-tipini EK-5 bilgi formunda yazılan şekliyle Marka Kodu, Tip Kodu, Tip Adı ve Model Yılı bilgilerini birebir dolduracaktır. EK-5 Araç Bilgi Formunda gösterilen ve Teklif Ettiği Taşıtlar ile ilgili bilgileri beyan etmeyen veya eksik beyan eden isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır.
Yukarıda belirtilen belgelerle ilgili olarak istenilen bilgiler yeterlik bilgileri tablosunda eksiksiz olarak beyan edilecektir. 7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:
Belge Adı
Açıklama
EK-5 Araç Bilgi Formu
Kapalı Kasa Kamyonet ve Camlı Kamyonet için (Model Yılı, Marka Kodu, Marka Adı, Tip Kodu, Tip Adı ve Kasko Bedelleri) bilgileri
7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.” düzenlemeleri,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “… 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir: 25.3.1. Bu ihale için amortisman, taşıt takip sistemi, her türlü periyodik bakım, tamir ve onarımlar, lastik bedelleri (yazlık ve kışlık), akü, dizel egzoz sıvısı, personel maliyetleri ile zorunlu mali mesuliyet sigortası, ferdi kaza sigortası, motorlu taşıtlar vergisi, taşıt kartı, taşıt muayene, egzoz emisyon ölçümü, sözleşme damga vergisi, ödemeler üzerinden ödenecek damga vergisi, karar pulu bedeli ve kamu ihale kurumu payı önemli teklif bileşenleri olarak belirlenmiştir. a-) Taşıtların akaryakıt hariç, tüm sigorta ve vergileri, her türlü bakım, tamir, lastik, amortisman, muayene ücretleri, GPRS, taşıt takip vb. cihazların montaj masrafları ile diğer genel giderleri teklif fiyatına dahil edilecektir.
b-) 41 adet taşıt 41 kişi şoför, 4 adet taşıt 2’şer şoför olmak üzere 8 kişi şoför toplam 45 adet taşıt ve 49 kişi şoför olarak çalıştırılacaktır. 45 Araçta çalışacak olan 49 Sürücü için (4 araç 2’şer şoförlü olmak üzere) İşçilik Maliyeti olarak; KİK işçilik modülündeki (K.İ.G.T Madde 78.6 Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.) hesap edilen işçilik ücretleri ve %4 sözleşme ve genel giderler teklif fiyata dahil edilecektir.
Taşıt şoförüne brüt asgari ücret verilecektir. Ayrıca, brüt asgari ücret üzerinden bir ayda 22 gün üzerinden günlük brüt 120 TL tutarında yemek bedeli, bir ayda 22 gün üzerinden günlük brüt 60,00 TL tutarında yol bedeli nakdi olarak hesap edilerek ödenecektir.
… Kapalı Kasa Kamyonet (En az 8 m3 lük panelvan) ve Camlı Kamyonet (5 kapılı camlı van) için Teklif bedelin hesabında; 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında” 2014/6814 Karar Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 2/b maddesi gereğince, teklif edilen taşıtın Türkiye, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan ve harcama talimatının bulunduğu 2023 yılı Aralık ayı Motorlu Kara Taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2 sine yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır. 06.11.2015 tarih ve 2015/8204 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının içerisinde ve teklif fiyatına dahil olarak değerlendirilecektir.” düzenlemesi, Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “… 48.6. İdari şartnamenin 7.5.4. maddesinde belirtilen (EK-5) Kapalı Kasa Kamyonet ve Camlı Kamyonet (5 kapılı camlı van) için; İsteklinin Teklif Ettiği Araçlara Ait Özellikler Tablosunda yer alan bilgileri Yeterlik Bilgileri Tablosunun Diğer Belgeler kısmında beyan edecektir. … 48.8. İdari Şartnamenin 7.1.ı maddesinde istenilen belge/belgelere ait bilgiler Yeterlik Bilgileri Tablosunun Sicil, İzin, Ruhsat ve Faaliyet Belgeleri kısmında beyan edilecektir. 48.9. Bu ihale dokümanı kapsamında alımı gerçekleştirilen tüm taşıtlar fiilen arazi üzerinde görev yapacaklardır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Konu ve Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1. Bu ihale; Devlet Su İşleri 4. Bölge Müdürlüğüne bağlı Merkez ve Taşra Şube Müdürlüklerinin taşıt ihtiyaçları için, niteliği, çeşidi, miktarı ve işin yapılacağı yerin bu teknik şartnamede belirtildiği şekilde yerine getirileceği hizmet alımı işidir.
İhale Kapsamında;
Taşıtın Cinsi
Sayısı
Şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model 4+1 kişilik Arazili Çift Sıralı Pick-Up 4x4 Taşıt
38
Şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model 4+1 Kişilik Pick-Up 4x4 Taşıt (Vardiyalı 8 adet şöfor)
4
Şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model Kapalı Kasa Kamyonet (En az 8 m3 lük panelvan) Taşıt
1
Şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model 4+1 kişilik camlı kamyonet (5 kapılı camlı van)
1
Şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model 6+1 Kişilik, azami 3500 Kg kapasiteli Açık Kasa Çift Kabinli Kamyonet Taşıt
1
TOPLAM
45
Yukarıda belirtilen taşıtlarla hizmet vermek üzere; 41 taşıt 1’er şoförlü olmak üzere 41 adet, 4 adet 4+1 Kişilik Pick-Up 4x4 vardiyalı 8 adet şoför olmak üzere toplam 45 taşıt ve 49 şoför çalışacaktır. İhale kapsamında 45 şoför günlük 9 saat, vardiyalı olarak çalışan 4 şoför günlük 7,5 saat üzerinden çalışacaktır. İdare sözleşme kapsamında çalışan taşıt ve şoförlerinde ihtiyaç durumuna göre gerekli olduğu takdirde vardiya çalışmasında azaltma veya artırma yapabilir. Şoförlerin tamamı dönüşümlü olarak sözleşme süresince vardiyalı çalışma veya normal mesai saatlerinde görevlendirilebilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “GENEL ŞARTLAR” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. Şartname kapsamı taşıt hizmetleri aşağıda belirtilmiştir; … Bu iş kapsamında çalıştırılacak tüm taşıtlar fiilen arazi üzerinde görev yapacaklardır. Arazinin ve yolların trafiğe uygunluğuna taşıtın içindeki DSİ personeli karar verir. Şoför veya yüklenici bu konuda itirazda bulunamaz. … 2.8. İstekliler teklif edeceği kapalı kasa kamyonet ve camlı kamyonet araçlara ait bilgileri, EK-5 de İsteklinin Teklif Ettiği Taşıtlara Ait Özellikler Tablosuna 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında” 2014/6814 Karar Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 2. maddesi gereğince, teklif edilen taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ayı Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yazılan Marka Kodu, Tip Kodu, Marka Adı, Tip Adı, Model Yılı ve Kasko Değeri bilgileri ile birebir aynı olacak şekilde işleyecektir. Bu bilgilerin hatalı olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri geçersiz sayılacaktır. Tekliflerin değerlendirilmesi; Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullere göre yapılacaktır. Personel maliyeti için, İhale Tarihli KİK işçilik modülü kullanılacaktır.”,
2.14. İstekliler teklif edeceği kapalı kasa kamyonet ve camlı kamyonet araçlara ait bilgileri, EK-5 de İsteklinin Teklif Ettiği Taşıtlara Ait Özellikler Tablosuna 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında” 2014/6814 Karar Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 2. maddesi gereğince, teklif edilen taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ayı Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yazılan Marka Kodu, Tip Kodu, Marka Adı, Tip Adı, Model Yılı ve Kasko Değeri bilgileri ile birebir aynı olacak şekilde işleyecektir. Bu bilgilerin hatalı olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri geçersiz sayılacaktır. Tekliflerin değerlendirilmesi; Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullere göre yapılacaktır. Personel maliyeti için, İhale Tarihli KİK işçilik modülü kullanılacaktır.
2.15. Taşıtların ve şoförlerin; EK-4 Kiralık Taşıt ve Şoför Uygunluk Belgesine ve Teknik Şartnamede belirtilen diğer hususlara uygun olup olmadığı Sözleşmede belirtilen işe başlama tarihinden önce İdarece incelenecektir. Yüklenici; yetkili personeli, çalıştıracağı taşıtları ve şoförleri İdarenin bildireceği tarihte ve yerde kontrol için hazır bulundurulacaktır.
Bu kontrolde; Taşıtlar için Motorlu Taşıt Trafik ve Tescil Belgesi, kiralama yoluyla çalıştırılacak ise noterce düzenlenmiş taşıt kira sözleşmesi aslı ve zorunlu mali mesuliyet trafik sigortası, … Yüklenici tarafından dosyalanmış olacak ve İdareye teslim edilecektir.” düzenlemesi,
“Taşıtların Teknik Özellikleri” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1.Kiralanacak taşıtların motoru dizel (motorin) yakıtla çalışan tipte olacaktır. Taşıtların tamamı, siyah, beyaz, gri veya tonlarında olacaktır. a) Arazili Çift Sıralı Pick-Up 4x4 Taşıt: 2019 veya üstü model, 4+1 kişilik, çift kabinli, 4x4 çekişli, motor hacmi en az 2000 cc açık kasa olacaktır. Arka tekerleri çiftteker olmayacak ve taşıtın bütün tekerlek ebatları aynı olacaktır. Arkadaki kasa su geçirmez şekilde brandalı olacaktır. b) Kapalı Kasa Kamyonet (Kamyonet) Taşıt: 2019 veya üstü model, en az 8 m3 lük kapalı hacme sahip panelvan, motor hacmi en az 1900 cc üstü, motor gücü en az 110 beygir(hp) olacaktır. c) Camlı Kamyonet (Camlı Van) Taşıt: 2019 veya üstü model, dört kişi oturacak şekilde standart koltuklara sahip, motor hacmi 1500-1600 cc, en az 90 HP beygir gücüne sahip, 5 kapılı arka kapıların ikisi de sürgülü, arka kabin camlı olacaktır. d) Açık Kasa Çift Kabinli Kamyonet Taşıt; 2019 veya üstü model, 6+1 Kişilik, Azami 3500 kg taşıma kapasiteli, sabit ve açık kasalı, motor hacmi en az 2000 cc, 3100-3500 mm faydalı şasi uzunluğuna sahip, arazi şartlarında çalışacağı için makas özelliğine haiz olacaktır. Teknik belgesine işli olmayan, sonradan tadilat geçiren, Pick-up veya kamyon türü araçlar kabul edilmeyecektir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Teknik Şartname’nin 4 numaralı ekinde yer alan Kiralık Taşıt ve Şoför Uygunluk Belgesi’nin ve 5 numaralı ekinde yer alan “İsteklinin teklif Ettiği Araçlara Ait (Kapalı Kasa Kamyonet ve Camlı Kamyonet İçin) Bilgi Formu”nda Türkiye, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan Motorlu Kara Taşıtları kasko değer listesine göre teklif edilen araç marka, model tip ve kasko bedelleri listesinin doldurarak sunulması istenilmiştir.
İhale ilanında “4. İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler:
4.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.
4.1.1.3. İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler,
İhaleye katılacak olan istekliler; İhale konusu hizmetin yerine getirilmesinde, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının Karayolu Taşıma Yönetmeliği hükmü gereğince; İsteklinin, kendi adına kayıtlı olan, yurt içinde ticari amaçla eşya taşımacılığı yapabileceğini gösteren K türü ve/veya muadil yetki belgesini sunması zorunludur.
Kapalı Kasa Kamyonet ve Camlı Kamyonet için; araçlara ait marka ve model-tipini EK-5 bilgi formunda yazılan şekliyle Marka Kodu, Tip Kodu, Tip Adı ve Model Yılı bilgilerini birebir dolduracaktır. EK-5 Araç Bilgi Formunda gösterilen ve Teklif Ettiği Taşıtlar ile ilgili bilgileri beyan etmeyen veya eksik beyan eden isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır.
Yukarıda belirtilen belgelerle ilgili olarak istenilen bilgiler yeterlik bilgileri tablosunda eksiksiz olarak beyan edilecektir.
…
4.3. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
…
4.3.2. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği İdari Şartnamenin 7nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:
Belge Adı
Açıklama
EK-5 Araç Bilgi Formu
Kapalı Kasa Kamyonet ve Camlı Kamyonet için (Model Yılı, Marka Kodu, Marka Adı, Tip Kodu, Tip Adı ve Kasko Bedelleri) bilgileri”
… düzenlemesi mevcuttur.
Birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibidir:
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Birimi
Miktarı
Teklif Edilen Birim Fiyat
Tutarı
1
Şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model 4+1 kişilik Arazili Çift Sıralı Pick-Up 4x4 Taşıt (38 araç x 11 ay)
araç x ay
418
2 Şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model 4+1 Kişilik Pick-Up 4x4 Taşıt (Vardiyalı 8 adet şöfor) (4 araç x 11 ay) araç x ay 44
3 Şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model Kapalı Kasa Kamyonet (En az 8 m3 lük panelvan) Taşıt (1 araç x 11 ay) araç x ay 11
4 Şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model 4+1 kişilik camlı kamyonet (5 kapılı camlı van) (1 araç x 11 ay) araç x ay 11
5 Şoförü ile birlikte 2019 veya üstü model 6+1 Kişilik, azami 3500 Kg kapasiteli Açık Kasa Çift Kabinli Kamyonet Taşıt (1 araç x 11 ay) araç x ay 11
6 Fazla Çalışma saat 13.230
7 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri gün 685
8 Bölge Dışı Konaklama gün 245
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Yukarıda yer verilen ihale dokümanı düzenlemelerinden ihale konusu işin DSİ 4’üncü Bölge Müdürlüğü sorumluluk sahası dâhilinde ve haricinde tüm hizmetlerde çalıştırılmak üzere 11 ay süre ile toplam 45 (kırkbeş) Adet Şoförlü Muhtelif Araç kiralanması hizmet alımı işi olduğu, ihale konusu işte çalıştırılacak araçların 38 adedinin 4+1 kişilik arazili çift sıralı pick up 4x4 taşıt, 4 adedinin 4+1 Kişilik Pick-Up 4x4 Taşıt, 1 adedinin 4+1 kişilik camlı kamyonet (5 kapılı camlı van), 1 adedinin 6+1 Kişilik, azami 3500 Kg kapasiteli Açık Kasa Çift Kabinli Kamyonet Taşıt şeklinde belirlendiği,
İdari Şartname’nin 25’inci maddesindeki “Kapalı Kasa Kamyonet (En az 8 m3 lük panelvan) ve Camlı Kamyonet (5 kapılı camlı van) için Teklif bedelin hesabında; 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında” 2014/6814 Karar Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 2/b maddesi gereğince, teklif edilen taşıtın Türkiye, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan ve harcama talimatının bulunduğu 2023 yılı Aralık ayı Motorlu Kara Taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sine yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır….” düzenlemesi uyarınca ihaleye konu araçlardan sadece Kapalı Kasa Kamyonet (En az 8 m3 lük panelvan) ve Camlı Kamyonet (5 kapılı camlı van) için teklif bedelin hesabında 2023 yılı Aralık ayı Motorlu Kara Taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2 sine yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacağının belirlendiği, ihale dokümanı düzenlemelerine göre diğer araçlar için bu sınırlamanın bulunmadığı,
İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde, Teknik Şartname EK-5’teki “İsteklinin teklif Ettiği Araçlara Ait Bilgi Formu”nun (Kapalı Kasa Kamyonet ve Camlı Kamyonet İçin) Türkiye, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan Motorlu Kara Taşıtları kasko değer listesine göre teklif edilen araç marka, model tip ve kasko bedelleri listesinin doldurularak sunulmasının istenildiği,
Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinin (d) bendinde teknik özellikleri arasında “arazi şartlarında çalışacağı için makas özelliğine haiz olacağı” belirtilen açık kasa çift kabinli kamyonet taşıtın teklif bedelinin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde yer alan düzenlemeye uygun verilmesine ilişkin düzenleme yapılmadığı tespit edilmiştir.
İtirazen şikayet başvurusuna konu edilen husus, açık kasa çift kabinli kamyonet taşıt için teklif edilen birim fiyatın Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in belirlediği sınırları aştığı, idarece ihale dokümanında bu konuda düzenleme yapılmamış ve açık kasa çift kabinli kamyonet taşıt arazide çalışacağı düzenlenerek belirlenen sınırın dışında tutulmuş ve yeterlik kriteri olarak belirlenmemiş olsa da teklif değerlendirmesinin bu Esas ve Usuller’e göre yapılması gerektiği yönünde olup idarenin söz konusu iddiayı dokümana itiraz olarak değerlendirdiği ve süresinde yapılmadığı gerekçesiyle reddettiği tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi isteklinin itirazen şikayet konusu ettiği hususun esasen, açık kasa çift kabinli kamyonet taşıtın teklif bedelinin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde yer alan sınırlamaya tabi tutulduğuna ilişkin düzenleme bulunmaması olduğu, açık kasa çift kabinli kamyonet için düzenleme olmayıp sadece kapalı kasa kamyonet ve camlı kasa kamyonet için ilgili hususta düzenleme bulunduğu ihale ilanında da görülmekle birlikte İdari ve Teknik Şartname’de düzenleme bulunmadığının ihale dokümanın indirilmesi ile anlaşılması mümkün olduğundan ihale dokümanının ilana yansımayan düzenlemelerine şikayet niteliğinde bir başvuru olduğu anlaşılmıştır.
İhale dokümanının ilana yansımayan hükümlerine yönelik şikayetlerin, iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10 gün içerisinde ve her halükarda ihale tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması gerekmektedir. Başvuru sahibi istekli tarafından ihale dokümanının 16.01.2024 tarihinde indirildiği, ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresinin dokümanın satın alındığı tarihte başladığı, ihale tarihinin 18.01.2024 olduğu, kesinleşen ihale kararının 19.01.2024 tarihinde tebellüğü üzerine 29.01.2024 tarihinde idareye şikayet başvurusunun yapıldığı, dolayısıyla ihale dokümanına itirazın ihale dokümanının indirildiği tarihten itibaren 10 gün içinde olmak üzere en geç ihale tarihinden 3 iş günü öncesinde yapılmadığından süresi içinde yapılmış usulüne uygun bir başvuru olarak değerlendirilemeyeceği tespit edilmiştir.
İhale dokümanına itiraz yönünden süresi içerisinde herhangi bir şikayet başvurusunun bulunmaması sebebiyle ihale dokümanının aktarıldığı şekliyle kesinleştiği, dolayısıyla tekliflerin isteklilerce kesinleşen ihale dokümanına uygun sunulması, idarece yeterlik değerlendirmelerinin de kesinleşmiş ihale dokümanı düzenlemeleri çerçevesinde yapılması gerektiği anlaşılmıştır. Bu durumda, İdari Şartname’nin ilgili maddesinde düzenlenmeyen hususlara ilişkin olarak idarece tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında bir değerlendirilme yapılması mümkün bulunmadığından itirazen şikayet başvurusunun reddi gerekmektedir.
- Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasında, “Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır: … j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen.” … Bu madde kapsamında istenene belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Yasak fiil ve davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde, “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.
…
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanun’un Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,
Aynı Kanun’un dördüncü kısmında yer alan “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde, “17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde İçişleri Bakanlığı; belediyeler ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilir. Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde şirket ortaklarının tamamı hakkında, sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında birinci fıkra hükmüne göre yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir…” hükmü yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye yönelik “Aynı banka nezdinde grup firma olmaları hasebiyle ilgili firmalar arasında bankalar nezdinde bireysel ve kurumsal çapraz ticari kefalet ilişkisi bulunduğu ve hem geçici hem kesin teminatlarının aynı banka tarafından belirlenmiş olan tek bir limit üzerinden grup firması olarak kullandırıldığı, teminatı veren banka nezdinde yapılacak bir sorgulama ile bu iddianın doğrulanacağı, her iki isteklinin de Geçici Teminat Mektubu Talep Formu üzerinde aynı kişinin imzasının bulunduğu, iki isteklinin geçici teminat mektubunun da aynı banka tarafından, aynı tarihte ve birbirini takip eden sıra numaraları ile istekliler birbirinden haberdar olacak şekilde düzenlendiği” iddiasına ilişkin olarak EKAP kayıtlarında yapılan incelemede, firmalara ait geçici teminatlara ilişkin Takasbank kayıtlarının farklı tarihlerde, farklı banka ve farklı şubelere ve farklı referans numarasına sahip olduğu tespit edildiğinden iddianın yerinde olmadığı ve dayanağının bulunmadığı, bu nedenle Geçici Teminat Mektubu Talep Formu üzerinde aynı kişinin imzasının bulunup bulunmadığının araştırılmasının da gerekli olmadığı tespit edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye yönelik “Her iki istekli tarafından ihale kanununa ve ikincil mevzuata aykırı şekilde elektronik imza kullanılarak, aynı IP adresi üzerinden aynı tarihlerde, aynı internet bağlantısını kullanarak ihale dokümanı indirildiği ve teklif verildiği” iddiasına ilişkin olarak EKAP kayıtları üzerinden yapılan incelemede dokümanın farklı tarihlerde farklı IP numaraları üzerinden indirildiği elektronik tekliflerin farklı tarihlerde farklı IP numaraları üzerinden verildiği tespit edilmiş ancak söz konusu teklifleri imzalayan kişilerin aynı soyadına sahip olması nedeni ile isteklilerin şikayete cevapta belirtildiği üzere idarece yapılan ticaret sicil gazetesi sorgulamaları EKAP üzerinden incelendiğinde, Herat Yapı Eğitim Turizm Nak. Tic. ve San. A.Ş.nin %100 hisseli ortağının Cemal Dündar (TCKN: 10*********), yöneticilerinin Yönetim Kurulu Başkan ve üyesi olarak münferiden temsile yetkili Cemal Dündar ve sınırlı temsile yetkili Özcan Yorulmaz’ın olduğu; Konya Turizm Oto Nak. ve Petrol Ür. San. Tic. Ltd. Şti.nin tek ortağı ve yöneticisinin Mehmet Fatih Dündar (TCKN: 10*********) olduğu tespit edilmiştir.
Ayrıca Ticaret Sicil Gazetesi sorgulamalarında Konya Turizm Oto Nak. ve Petrol Ür. San. Tic. Ltd. Şti.nin şirketinin ortaklarının Mehmet Fatih Dündar ve Cemal Dündar olduğu, daha sonra Cemal Dündar’ın pay devri yaptığı, her iki şahsın da Konya/Selçuklu’da ikamet etttiği bilgilerine ulaşılmış olup soyadları nedeni ile aralarında akrabalık ve ikamet birliği ilişkisi olup olmadığının ilgili nüfus müdürlüklerinden araştırılabilmesi için öncelikle Elektronik Kamu Alımları Dairesi Başkanlığı’ndan yazı ile anılan şahısların EKAP’taki nüfus kayıt bilgileri ve ikametgah adresleri istenilmiş olup gelen 27.02.2023 tarihli yazıda şahısların TCKN numaraları ile ikametgah adresi bilgileri bildirilmiş olup Cemal Dündar’ın ikametgah adresi Feritpaşa Mah. Ulaşbaba Cad. Kale No: 34 İç Kapı No: 18 Selçuklu /Konya ve Mehmet Fatih Dündar’ın ikametgah adresi Feritpaşa Mah. Ulaşbaba Cad. Kale No: 34 İç Kapı No: 9 Selçuklu /Konya olduğu görülmüştür.
Bunun üzerine Konya İl Nüfus Müdürlüğü’nden 28.02.2024 tarihli yazı ile Cemal Dündar (TCKN: 10*********) ile Mehmet Fatih Dündar (TCKN: 10*********) arasında akrabalık ilişkisi bulunup bulunmadığı bilgisi ile ihale tarihi olan 18.01.2024 itibariyle ilgililerin ikametgah adreslerinin bildirilmesi istenilmiş olup 04.03.2024 tarihine Kurum kayıtlarına alınan cevabî yazı ekinde yer alan nüfus kayıt örneğinden Cemal Dündar’ın baba ve Mehmet Fatih Dündar’ın oğul olduğu bilgisi ile yine yazı ekinde yer alan adres bilgileri raporundan, ihale tarihini de içerir şekilde son adreslerinin yukarıda belirtilen adresler olduğu anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye yönelik “Her iki isteklinin beyannamelerini imzalamaya yetkili meslek mensubunun aynı olduğu birbirlerinin her türlü ekonomik ve mali bilgileri ve teklif sunulmasına ilişkin bilgilerinden haberdar oldukları” iddiasına ilişkin olarak idarece gönderilen ihale işlem dosyasında, sunulması istenilen belgeler ve yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen belgelerde meslek mensubu onayı ile sunulan bir belge bulunmadığı tespit edilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye yönelik “Her iki isteklinin de aynı araç tipinde, aynı marka, aynı modelli ve aynı özellikli araçları teklif etmelerinin aralarında bir bağlantı olduğunu ortaya çıkardığı, isteklilerin teklif etmiş oldukları bu araçlara ait bilgilere bakıldığında, ruhsat ve diğer belgeler incelendiğinde bu durumun açıkça görülebileceği” iddiasına ilişkin olarak, Konya Turizm Oto Nak. ve Petrol Ür. San. Tic. Ltd. Şti.nin yeterlik bilgileri tablosunda araç bilgi formu kapsamında Kapalı kasa kamyonet için 2021 model Tofaş Fiat Doblo comby easy 1.6 M. Jet 105 E6D ve camlı kamyonet için 2019 model Ford Transit Van 2.0 Ecoblue TDCI 350 m trend bilgilerine yer verildiği; Herat Yapı Eğitim Turizm Nak. Tic. ve San. A.Ş.nin yeterlik bilgileri tablosunda araç bilgi formu kapsamında Kapalı kasa kamyonet için 2021 model Tofaş Fiat Doblo comby easy 1.6 M. Jet 105 E6D ve camlı kamyonet için 2021 model Fiat Ducato Van 8m3 2.3 140 E6D bilgilerine yer verildiği tespit edilmiş olup bu bilgilerden kapalı kasa kamyonet için aynı marka ve model aracın bilgilerine yer verildiği tespiti edilmekle birlikte, araçların ruhsat bilgileri tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında İdarede bulunmadığından aynı plakalı araç olup olmadığı hususunun belirlenmesine imkân bulunmamaktadır.
Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinin (b) ve (d) bentlerinde rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak, alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek yasak fiil ve davranışlar arasında sayılmıştır. Bu doğrultuda da ihalenin Kanunun temel ilkelerine uygun biçimde yürütülmesi ve sonuçlandırılması, öngörülen usul kurallarına uygunluk yanında bu sürecin doğal akışını bozacak bir kısım açık veya örtülü davranışların yapılmaması gerektiği dikkate alındığında, ihalelerde isteklilerce gerçekleştirilen eylemlerin anılan bentler kapsamında yasak fiil ve davranış olarak nitelendirilebilmesi için, Kamu İhale Kurulu kararlarında birden fazla eylemin birlikte değerlendirilmesi ve irade birliği çerçevesinde birlikte hareket edildiğine dair güçlü kanıtların bulunması koşulu aranmaktadır.
Yapılan incelemede elde edilen tüm tespitler birlikte değerlendirildiğinde; ihaleye teklif veren söz konusu iki tüzel kişi isteklinin farklı IP numaraları üzerinden ihale dokümanını indirdiği ve teklif verdiği, teklifin imzalanması ve geçici teminatın sunulması yönlerinden herhangi bir birlikteliğin bulunmadığı, Cemal Dündar ve Mehmet Fatih Dündar’ın aynı binanın farklı kapı numaralarına sahip bölümlerinde ikamet ettikleri, bir başka ifade ile ikametgâhlarının aynı adreste olmadığı, bu durumda birlikte hareket etmelerine karine teşkil edecek başkaca bir tespit bulunmadığı dikkate alındığında, sadece aralarında baba-oğul ilişkisi bulunmasının isteklilerce irade birliği içinde hareket edildiği ve birbirlerinin tekliflerinden haberdar olabilecekleri yönünde kuvvetli karine oluşturmayacağı değerlendirildiğinden itirazen şikayet başvurusunun reddi gerekmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi kapsamında eşit muamele yönünden incelenecek herhangi bir husus bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
İnceleme konusu ihalede,
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde, Kurul çoğunluğunca, “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Başvuru sahibinin 2 nci iddiasına ilişkin olarak, anılan kararda, ihaleye teklif veren söz konusu iki tüzel kişi isteklinin farklı IP numaraları üzerinden ihale dokümanını indirdiği ve teklif verdiği, teklifin imzalanması ve geçici teminatın sunulması yönlerinden herhangi bir birlikteliğin bulunmadığı, Cemal Dündar ve Mehmet Fatih Dündar’ın aynı binanın farklı kapı numaralarına sahip bölümlerinde ikamet ettikleri, bir başka ifade ile ikametgâhlarının aynı adreste olmadığı, bu durumda birlikte hareket etmelerine karine teşkil edecek başkaca bir tespit bulunmadığı dikkate alındığında, sadece aralarında baba-oğul ilişkisi bulunmasının isteklilerce irade birliği içinde hareket edildiği ve birbirlerinin tekliflerinden haberdar olabilecekleri yönünde kuvvetli karine oluşturmayacağı değerlendirildiğinden itirazen şikayet başvurusunun reddi gerektiği ifade edilmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanun’un “Yasak fiil ve davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde, “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek. …
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanun’un Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.,
Aynı Kanun’un dördüncü kısmında yer alan “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde, “17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde İçişleri Bakanlığı; belediyeler ve bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilir. Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde şirket ortaklarının tamamı hakkında, sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında birinci fıkra hükmüne göre yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir…” hükmü yer almaktadır.
Uyuşmazlık konusu ihalede, ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin istekliye yönelik olarak yapılan incelemede, Herat Yapı Eğitim Turizm Nak. Tic. ve San. A.Ş.nin %100 hisseli ortağının Cemal Dündar, Konya Turizm Oto Nak. ve Petrol Ür. San. Tic. Ltd. Şti.nin şirketinin ortaklarının Mehmet Fatih Dündar olduğu, aralarında baba-oğul ilişkisi bulunduğu, aynı binanın farklı kapı numaralarına sahip bölümlerinde ikamet ettikleri anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen tüm tespitler birlikte değerlendirildiğinde, aynı binada oturan bir baba oğulun aynı ihaleye verdikleri, verilen tekliflerin birbirine oldukça yakın olması olduğu göz önüne alındığında, bu durumun hayatın olağan akışına aykırı olduğu, anılan isteklilerin irade birliği içinde hareket ettikleri ve birbirlerine ait teklif bilgilerinden haberdar olabilecekleri yönünde kuvvetli karine oluşturmaya yeterli bilginin mevcut olduğu, buna göre bahse konu isteklilerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinin (b) ve (d) bendi hükmüne aykırı şekilde ihaleye teklif verdikleri değerlendirildiğinden,4734 sayılı Kamu İhale Kanun’un 5 inci maddesinde yer alan “Temel İlkeler” den rekabet ilkesinin zedelendiği tespit edilmiştir. Bu çerçevede Herat Yapı Eğitim Turizm Nak. Tic. ve San. A.Ş. ve Konya Turizm Oto Nak. ve Petrol Ür. San. Tic. Ltd. Şti. tekliflerinin idarece değerlendirmeye alınmasının mevzuata aykırılık teşkil ettiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede başvuru sahibinin iddiasına ilişkin olarak yukarıda tespiti yapılan aykırılıklar ve değerlendirmeler doğrultusunda, Herat Yapı Eğitim Turizm Nak. Tic. ve San. A.Ş. ve Konya Turizm Oto Nak. ve Petrol Ür. San. Tic. Ltd. Şti. tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunca verilen “itirazen şikayet başvurusunun reddine” niteliğindeki karara katılmıyorum.