Karar Künyesi
KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
-
Teknik Şartname’nin 6.6’ncı maddesinde “Mücbir hallerde İdare’nin onayı ile ALO 191 ÇM Hizmeti uzaktan sunulabilecektir. ALO 191 ÇM hizmetinin uzaktan sunulabilmesi için ÇM personelinin ihtiyaç duyacağı internet hizmeti yüklenici tarafından temin edilecektir. İdare uzaktan hizmet sunumunun başlayacağı tarihten 10 iş günü öncesinde Yüklenici’ye bildirimde bulunacaktır” düzenlemesinin yer aldığı, idarenin uzaktan hizmet alması halinde çalışanların ihtiyaç duyacağı internet hizmetinin yüklenici tarafından karşılanacağı ancak birim fiyat teklif cetvelinde bu giderler için iş kalemi belirlenmediği, mücbir sebep belirsizlik arz etse de firmanın çalıştıracağı 103 kişinin farklı ev ve birimde internet hizmetini karşılaması gerekeceği, maliyetin teklif fiyata nasıl yansıtılacağı belirsiz olduğundan sağlıklı bir teklif fiyat oluşturulamayacağı,
-
Teknik Şartname’nin 6.4’üncü maddesinde Alo 171 çağrı merkezi hizmetinin dönüşümlü olarak uzaktan ve çağrı merkezi hizmet binasında verileceğinin belirtildiği, ancak uzaktan ve çağrı merkezinde kaç kişinin hizmet vereceğine ilişkin net düzenleme yapılmadığı,
-
Alo 171 sigara bırakma danışma hattı için 5 numaralı iş kaleminde 60 kişinin 1 günlük ücretinin mi yoksa 1 kişinin 1 günlük ücretinin mi yazılacağı, Alo 191 uyuşturucu ile mücadele danışma ve destek hattı için 5 numaralı iş kaleminde 40 kişinin 1 günlük ücretinin mi yoksa 1 kişinin 1 günlük ücretinin mi yazılacağı konularında belirsizlik olduğu, ayrıca Teknik Şartname’nin 7.6.3’üncü maddesinde resmi tatillerde çalıştırılacak personel sayılarında değişiklik yapılabileceğinin ve ödemenin gerçekleşen çalışan sayısı üzerinden yapılacağının belirtildiği, birim fiyat teklif cetvellerinde resmi tatil çalışmaları için teklif edilen birim fiyat kısmının 1 kişinin 1 günlük fiyatı olarak doldurulması gerektiği anlamı çıktığı, dolayısıyla resmi tatillere ilişkin teklif fiyatların nasıl verileceği hususunda tereddüt bulunduğu ve sağlıklı bir teklif fiyat oluşturulamayacağı,
-
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teklif fiyata dahil olacak tüm giderlerin açıkça yazılmadığı, teklif fiyata dahil olacak giderler hususunda İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nın çeliştiği, ayrıca teklif fiyata ve sözleşme bedeline dahil olan giderlerin hizmet alımlarında uygulanacak tip şartname ve tip sözleşmeye uygun düzenlenmediği,
-
Teknik Şartname’nin 7.4’üncü maddesinde yer alan düzenleme uyarınca çalışan personel harici ek olarak eğitim alacak personelde bulunduğu, eğitim alacak personel işe başlamadan önce bu eğitimlerin verileceği, bu nedenle ilgili eğitim maliyetleri için de gider öngörülmesi ve birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satır açılması gerektiği,
-
Teknik Şartname’nin 7.4.8’inci maddesinde yükleniciden yedek havuzunda eğitimlerde başarılı olmuş en az 10 kişi bulundurmalarının istenildiği, buna ilişkin maliyetlere birim fiyat teklif cetvelinde yer verilmediği,
-
Teknik Şartname’nin 7.5.5’inci maddesinde “4857 Sayılı İş Kanununun 30. Maddesi gereğince engelli personel mevzuat kapsamında çalıştırılacaktır” düzenlemesi yapıldığı, dolayısıyla 4857 sayılı İş Kanunu ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.22’nci maddeleri uyarınca istekliler tarafından ihale dokümanında öngörülen engelli işçi sayısı ve bu işçiler için hazine tarafından karşılanacak prim tutarları dikkate alınarak teklif bedeli oluşturulacağı, engelli personele ilişkin İdari Şartname’de bilgi olmaması ve birim fiyat teklif cetvelinde satır açılmaması nedeniyle sağlıklı bir teklif fiyatı oluşturulmayacağı,
-
Sözleşme Tasarısı’nın 20’nci maddesinde kısmi kabul yapılacağının öngörüldüğü ve ilgili düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 45’inci maddesine aykırı olduğu, çağrı merkezi işlerinin de niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarından olduğu, sözleşme tasarısında yapılan düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’ne aykırı olduğu,
-
İhaleye katılımda yeterlik kriteri olarak belirlenen İSO 9001 belgesinin kapsamına ilişkin düzenleme yapılmadığı, Alo 171 hizmetinin verileceği yer ile alakalı krokilerin ihaleye katılım aşamasında istenmesinin firmaları teklif aşamasında yer tedarik etmek zorunda bırakacağı, bu hususların 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere aykırı olduğu,
-
İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde isteklilerin teknik şartnamedeki her maddeye (Genel şartlar dâhil) uygun olarak teklif verdiğini teknik şartnameye cevap adı altında beyan edeceği ve tevsik edilen belgelerle birlikte sunulacağına ilişkin düzenlemenin muallak ve belirsiz olduğu, bu nedenle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere aykırılık teşkil ettiği,
-
Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde işe alınacak personelin idarece yapılacak mülakat sonrası sınava girerek alınacağının düzenlendiği, işe alınacak personelin sınavda başarılı olanlar arasından alınacağı, sınava katılmaya hak kazanacak personelin ise idare tarafından yapılacak mülakatla belirleneceğinin düzenlendiği, dolayısıyla işe alınacak personele idare tarafından karar verilmiş olduğundan yapılan düzenlemenin ancak ilgili düzenlemenin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2’nci maddesine aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
- Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir. Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır. Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: Alo 171 Sigara Bıraktırma Danışma Hattı ve Alo 191 Uyuşturucu ile Mücadele Danışma ve Destek Hattı Hizmeti Alımı(36 Aylık)…” düzenlemesi,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir. 25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz. 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir: 25.3.1. İsteklilerin teklif edecekleri fiyata sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü ulaşım, sigorta vergi, resim harç, KİK payı, sözleşme bedeli üzerinden hesaplanan damga vergisi, karar pulu v.b. giderleri dahil etmeleri gerekmektedir. Teknik Şartnamede yer alan yükleniciye ait olduğu belirtilen diğer tüm giderler. 25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir. 25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir. Kısa vadeli Sigorta Risk prim oranı %2 olarak hesaplanacaktır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 6.6’ncı maddesinde “Mücbir hallerde İdare’nin onayı ile ALO 191 ÇM Hizmeti uzaktan sunulabilecektir. ALO 191 ÇM hizmetinin uzaktan sunulabilmesi için ÇM personelinin ihtiyaç duyacağı internet hizmeti yüklenici tarafından temin edilecektir. İdare uzaktan hizmet sunumunun başlayacağı tarihten 10 iş günü öncesinde Yüklenici’ye bildirimde bulunacaktır” düzenlemesi yer almaktadır.
İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Miktarı
Teklif Edilen Birim Fiyat
Tutarı
Birimi
İşçi sayısı
Ay/gün/saat
1
Operatör (Brüt asgari ücretin %85 fazlası)
Ay
130,00
36,000
2 Teknik Personel(Brüt asgari ücretin %85 fazlası) Ay 1,00 36,000
3 Takım Lideri (Brüt asgari ücretin %90 fazlası) Ay 5,00 36,000
4 Birim Yönetici (Brüt asgari ücretin %90 fazlası) Ay 2,00 36,000
I. ara toplam (K.D.V Hariç)
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Birimi
Miktarı
Teklif Edilen Birim Fiyat
Tutarı
1
ALO 171 Sigara Bıraktırma Danışma Hattı Hizmeti Alımı
ay
36,000
2 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Operatör (Brüt asgari ücretin %85 fazlası) x 30 kişi gün 4,500
3 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Takım Lideri (Brüt asgari ücretin %90 fazlası) x 3 kişi gün 4,500
4 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Birim Yönetici (Brüt asgari ücretin %90 fazlası) x 1 kişi gün 4,500
5 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Operatör (Brüt asgari ücretin %85 fazlası)x 60 kişi gün 42,000
6 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Takım Lideri (Brüt asgari ücretin %90 fazlası) x 4 kişi gün 42,000
7 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Birim Yönetici (Brüt asgari ücretin %90 fazlası) x 1 kişi gün 42,000
II. ara toplam (K.D.V. Hariç)
Kısım Toplam Tutarı(K.D.V Hariç)
-
Grup ALO 191 Uyuşturucu İle Mücadele Danışma ve Destek Hattı Hizmeti Alımı
A1 B2
Sıra Noİş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Miktarı
Teklif Edilen Birim Fiyat
Tutarı
Birimi
İşçi sayısı
Ay/gün/saat
1
Operatör (Brüt asgari ücretin %95 fazlası)
Ay
95,00
36,000
2 Teknik Personel (Brüt asgari ücretin %95 fazlası) Ay 1,00 36,000
3 Takım Lideri (Brüt asgari ücretin %100 fazlası) Ay 3,00 36,000
4 Birim Yönetici (Brüt asgari ücretin %100 fazlası) Ay 2,00 36,000
5 Raporlama Uzmanı (Brüt asgari ücretin %95 fazlası) Ay 2,00 36,000
I. Ara Toplam (K.D.V Hariç)
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Birimi
Miktarı
Teklif Edilen Birim Fiyat
Tutarı
1
ALO 191 Uyuşturucu İle Mücadele Danışma ve Destek Hattı Hizmeti Alımı
ay
36,000
2 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Operatör (Brüt asgari ücretin %95 fazlası) x 30 kişi gün 4,500
3 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Takım Lideri ( Brüt asgari ücretin %100 fazlası) x 3 kişi gün 4,500
4 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Birim Yöneticisi (Brüt Asgari ücretin %100 fazlası) x 1 kişi gün 4,500
5 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Operatör (Brüt asgari ücretin %95 fazlası) x 40 kişi gün 42,000
6 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Takım Lideri (Brüt asgari ücretin %100 fazlası) x 3 kişi gün 42,000
7 Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Birim Yöneticisi (Brüt asgari ücretin %100 fazlası) x 1kişi gün 42,000
II. ara toplam (K.D.V. Hariç)
Kısım Toplam Tutarı(K.D.V Hariç)
Genel Toplam B2
Başvuruya konu ihaleye ait doküman düzenlemeleri incelendiğinde, ihalenin 2 kısım olarak gerçekleştirildiği, ALO 191 hattına ilişkin ALO 191 Uyuşturucu İle Mücadele Danışma ve Destek Hattı Hizmeti Alımı aylık çalışma süresi ve personelin brüt asgari ücretin % fazlası üzerinden günlük çalışma ücretleri doğrultusunda teklif cetvelinin oluşturulduğu anlaşılmıştır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 6’ncı maddesine göre, yüklenicinin işlerin planlanması ve sorumluluğunun yerine getirilmesi ve bunun için gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracağı ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin etmesine ilişkin hususların yüklenicinin sorumluluğunda olduğu anlaşılmaktadır.
İddia konusu Teknik Şartname’nin 6.6’ncı maddesinde yer alan düzenlemeye göre, mücbir hallerde idarenin onayı ile ALO 191 ÇM hizmetinin uzaktan sunulabileceği, ALO 191 ÇM hizmetinin uzaktan sunulabilmesi için ÇM personelinin ihtiyaç duyacağı internet hizmetinin yüklenici tarafından temin edileceği, idare uzaktan hizmet sunumunun başlayacağı tarihten 10 işgünü öncesinde yükleniciye bildirimde bulunacağı belirtilmiştir.
Başvuru sahibi tarafından, idarenin uzaktan hizmet alması halinde çalışanların ihtiyaç duyacağı internet hizmetinin yüklenici tarafından karşılanacağı ancak birim fiyat teklif cetvelinde bu giderler için iş kalemi belirlenmediği, mücbir sebep belirsizlik arz etse de firmanın çalıştıracağı 103 kişinin farklı ev ve birimde internet hizmetini karşılaması gerekeceği, birim fiyat teklif cetvelinde satır açılması durumunda bu belirsizliğin ortadan kalkacağı ve mevcut düzenleme ile ilgili maliyetin teklif fiyata nasıl yansıtılacağı hususunda belirsizlik olduğundan sağlıklı bir teklif fiyat oluşturulamayacağı iddia edilmekte ise de;
İdarece ihale dokümanında mevcut şartlar altında hizmetin yürütüleceği çağrı merkezinin belirlendiği, süreç içerisinde ihtiyaç hasıl olması halinde idarenin işlerinin aksamadan yürütülebilmesi için uzaktan hizmet yapılmasının gerekebileceği, fakat bu hususun ihale öncesinde belirlenmesinin mümkün olmayabileceği anlaşılmakta olup, birim fiyat teklif cetvelinde “ALO 191 Uyuşturucu İle Mücadele Danışma ve Destek Hattı Hizmeti Alımı” iş kalemi kapsamında isteklilerin ihale dokümanını ve ortaya çıkabilecek durumları da göz önünde bulundurarak basiretli birer tacir olarak maliyetlerini tespit etmelerinin yüklenicinin genel sorumlulukları kapsamında mümkün olduğu ve söz konusu düzenlemenin teklif verilmesini engellemediği sonucuna varılmış olup, başvuru sahibinin 1’inci iddiası yerinde bulunmamıştır.
- Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 6.4’üncü maddesinde “Alo 171 ÇM uzaktan ve ÇM hizmet binasında hizmet verecektir. ALO 171 ÇM binasında aynı anda en fazla 40 personel ile hizmet verilebilecektir. İdarece uygun görülen sayıda personelin uzaktan çağrı karşılama ile ilgili tüm gereksinimleri (bilgisayar, internet, yazılımın bilgisayarlara kurulumu vb.) yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin 6.4’üncü maddesinde yer alan düzenlemeye göre, ALO 171 çağrı merkezinde yapılacak hizmetin uzaktan ve çağrı merkezi hizmet binasında verileceği, ihale dokümanında ve birim fiyat teklif cetvelinde ALO 171 çağrı merkezinde çalıştırılması öngörülen toplam personel sayısına ilişkin bilgilere yer verildiği, uzaktan çalışan personele ilişkin bilgisayar, internet, kurulum giderlerinin basiretli tacir niteliğini haiz istekli olabileceklerce teklif fiyatına dahil edilebileceği, ALO 171 ÇM binasında aynı anda en fazla 40 personel ile hizmet verilebileceği ve ihaleye teklif verecek isteklilerin teklif cetvelinde toplam personel sayısının belirlendiği dikkate alındığında, hizmet binasındaki asgari personel sayıları ve teklife konu toplam personel sayısı ve ihale konusu işin niteliği dikkate alınarak basiretli bir tacir sıfatıyla isteklilerin teklif fiyatını oluşturabilecekleri anlaşıldığından başvuru sahibinin 2’nci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Resmi ve Dini Bayram Günlerinde Çalışma” başlıklı 7.6’ncı maddesinde “7.6.1 Yüklenici, resmi tatil günlerinde de kesintisiz çalışma yapacak olup ÇM’lerinde çalışacak operatör, takım liderleri ve birim yöneticisi, aşağıda belirtilen sayılarda çağrı karşılama hizmetini sürdürecektir.
7.6.2 Yüklenici bu günler için icapçı operatör, takım lideri ve birim yöneticisi tedbirini alacaktır. Bu günlerde çalıştırılacak personele 4857 sayılı İş Kanunu’nun ilgili hükümleri gereğince belirlenecek ücret ödenecektir.
7.6.3. Yüklenici resmi tatil günlerinde aşağıdaki tabloda belirtilen sayılarda personel çalıştıracaktır. İdare resmî tatil günlerinde çalışacak operatör, takım liderleri ve birim yöneticisi sayısında değişiklik yapabilecektir. Gerçekleşen üzerinden hesaplamalar yapılacaktır
7.6.4. ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı
Resmi Tatil Süre (Gün)
Operatör
Takım Lideri
Birim Yöneticisi
0,5 (Yarım Gün)
30
3
1
1 (Tam Gün)
60
4
1
Tablo 6: ALO 171 Resmi Tatil Çalışma Tablosu
7.6.5. ALO 191 Uyuşturucu İle Mücadele Danışma ve Destek Hattı
Resmi Tatil Süre (Gün)
Operatör Takım lideri
Birim Yöneticisi
0,5 (Yarım Gün)
30
3
1
1 (Tam Gün)
40
3
1
Tablo 7: ALO 191 Resmi Tatil Çalışma Tablosu
“düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde, yüklenicinin resmi tatil günlerinde de kesintisiz çalışma yapacağı, çağrı merkezlerinde çalışacak ve çağrı karşılama hizmetini sürdürecek operatör, takım liderleri ve birim yöneticisinin anılan şartname maddesi kapsamında düzenlenen tablo ile belirlendiği, yüklenici tarafından bu günlerde çalıştırılacak personele 4857 sayılı İş Kanunu’nun ilgili hükümleri gereğince belirlenecek ücret ödeneceği, idarece resmî tatil günlerinde çalışacak operatör, takım liderleri ve birim yöneticisi sayısında değişiklik yapılabileceği ve gerçekleşen üzerinden hesaplamalar yapılacağı anlaşılmaktadır.
ALO 171 sigara bırakma danışma hattına ilişkin düzenlenen resmi tatil çalışma süresi tablosunda, 0,5 (yarım gün) resmi tatil süresi için 30 operatör, 3 takım lideri, 1 birim yöneticisi, 1 (tam gün) için 60 operatör, 4 takım lideri ve 1 birim yöneticisi,
ALO 191 uyuşturucu ile mücadele danışma ve destek hattı için düzenlenen resmi tatil çalışma süresi tablosunda, 0,5 (yarım gün) resmi tatil süresi için 30 operatör, 3 takım lideri ve 1 birim yöneticisi, 1 tam gün için 40 operatör, 3 takım lideri ve 1 birim yöneticisi belirlendiği anlaşılmıştır.
Birim fiyat teklif cetvelinde ve Teknik Şartname’nin 7.6’ncı maddesindeki tabloda operatör, takım lideri ve birim yöneticilerinin sayılarının aynı şekilde belirlendiği, Teknik Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde yer alan düzenlemeye göre hesaplamaların gerçekleşen iş üzerinden yapılacağının belirtildiği anlaşıldığından, basiretli tacir istekli olabileceklerce anılan personele ilişkin ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışmaları ücretlerinin birim fiyat teklif cetveli düzenlemeleri üzerinden hesaplanarak tekliflerin oluşturulacağı, işin yürütülmesi aşamasında ise fiilen gerçekleştirilen ulusal bayram ve genel tatil günleri üzerinden ödemenin yapılacağı anlaşıldığından, istekli olabilecekler tarafından teklif sunulmasına engel bir durumun bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin 3’üncü iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir. 25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz. 25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir: 25.3.1. İsteklilerin teklif edecekleri fiyata sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü ulaşım, sigorta vergi, resim harç, KİK payı, sözleşme bedeli üzerinden hesaplanan damga vergisi, karar pulu v.b. giderleri dahil etmeleri gerekmektedir. Teknik Şartnamede yer alan yükleniciye ait olduğu belirtilen diğer tüm giderler. 25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir. 25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir. Kısa vadeli Sigorta Risk prim oranı %2 olarak hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine getirilmesine ilişkin *İsteklilerin, sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi ( KDV hariç), resim, harç, ulaşım, sigorta ve benzeri giderleri ile arşiv donanımı, bilgisayar donanımı ve programı, ihale konusu işte çalıştırılacak personelin ücret, SGK, yemek ve yol bedelleri ile ilgili hizmetin gereği tüm giderler , personele verilecek eğitim gideri ayrıca hizmetin yerine getirilmesi ile ilgili teknik şartnamede belirtilen tüm giderler teklif fiyatına dahildir.
- ALO 171 ÇM için sabit bina giderleri, kiralanacak olan binanın temizlik, güvenlik hizmeti, sarf malzemeleri, internet v.s. teknik şart. belirtilen tüm giderler sözleşme bedeline dahildir. Sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdare tarafından hazırlanan Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler ” başlıklı 7’nci maddesinde ve İdari Şartname’de teklif fiyata dahil olduğu belirtilen giderler açısından farklı birtakım düzenlemelere yer verildiği anlaşılmıştır.
İhale dokümanının bir bütün olduğu ve şikayete konu ihaleye ait dokümandan da teklif fiyata dahil olan giderlerin neler olduğunun belirtilmiş olduğu, bu itibarla söz konusu farklılığın teklif verilmesine engel teşkil etmediği, ayrıca teknik şartnamede belirtilen tüm giderlerin teklif fiyata dahil olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin 4’üncü iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak, projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin edecektir. Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır. Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” açıklaması,
Teknik Şartname’nin “Çağrı Merkezi Personelinin Seçimi ve Eğitimi” başlıklı 7.4’üncü maddesinde çağrı merkezi personelinin seçimi ve eğitimine ilişkin ayrıntılı bilgilere yer verildiği görülmüş olup, bu kapsamda seçilecek çağrı merkezi personelinin tütün ve bağımlılık yapıcı herhangi bir madde kullanmaması, mülakata alınması, eğitime katılması vb. hususlarda kriterlere yer verilmiş olup, söz konusu Şartname’nin 7.4.16’ncı maddesinde “Yüklenici’nin eğitim konusunda yükümlülüklerini yerine getirmiş olabilmesi için eğitimin başlangıcından son gününe kadar yukarıdaki şartları eksiksiz olarak yerine getirmesi gerekecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
İhale konusu işin gereken özen ve ihtimam gösterilecek şekilde yürütülmesinin yüklenicinin sorumluluğunda olduğu, yapılan düzenlemelerin ihale konusu işin niteliği de dikkate alındığında, işin gereklerine uygun personelle çalışma amacına binaen idarenin ihtiyaç duyduğu personeli belirli bir nitelikte olması hususunda yaptığı düzenlemelere ilişkin olduğu, eğitim giderlerinin isteklilerce teklif fiyatına dahil edilmek suretiyle teklif fiyatlarının sağlıklı bir şekilde oluşturulmasına engel bir durum bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin 5’inci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 7.4.8’inci maddesinde “Hizmetin başlamasından sonra görevinden ayrılan personelin yerine yedek havuzunda bulunan personelden sıralamaya uygun olarak yeni personel göreve başlatılacaktır. Yedek havuzunda bulunan kişi sayısı 10 kişi ve altına inmesi halinde yüklenici tarafından en az 30 gün önce idareye bildirilerek en fazla 25’er kişilik gruplara eğitim verilmesi istenecektir. Personele verilecek eğitimin tüm masrafları yazılan masraf kalemleri (eğitim salonu, tüm katılımcılar için öğle yemeği, eğitimcilerin ulaşım ve tam pansiyon konaklama masrafları ile eğitim süresince aynı ildeki pratik eğitimler için gidilecek birimlere ulaşım masrafları da dâhil olmak üzere) dâhilinde yüklenici tarafından karşılanacaktır. ÇM yedek havuzunda yer alacak aday personele verilen eğitimin ardından yapılacak olan teorik sınavda en az 80 puan alanlar puan sıralamasına uygun olarak yedek havuzuna dâhil olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Anılan Teknik Şartname maddesinde, hizmetin başlamasından sonra görevinden ayrılan personelin yerine yedek havuzunda bulunan personelden sıralamaya uygun olarak yeni personel göreve başlatılacağı, yedek havuzunda bulunan kişi sayısının 10 kişi ve altına inmesi halinde yüklenici tarafından en az 30 gün önce idareye bildirilerek en fazla 25’er kişilik gruplara eğitim verilmesi isteneceği ve buna ilişkin giderlerin yüklenici tarafından karşılanacağına ve yapılacak diğer işlemlere ilişkin bilgilere yer verildiği anlaşılmaktadır.
Söz konusu düzenlemeye göre, görevinden ayrılan personelin yerine yedek havuzunda bulunan personelden sıralamaya uygun olarak yeni personel göreve başlatılacağı, dolayısıyla söz konusu düzenlemeden ilaveten en az 10 personel çalıştırılacağına dair bir sonuca ulaşılamayacağı, bu nedenle isteklilerin ihale dokümanında belirlenen toplam personel sayısı üzerinden teklif vermesi gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin 6’ncı iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken kurallar” başlıklı 62’nci maddesinde “…e) 1 ) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve buna imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.
- Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama, cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır. Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez….” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır. 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 ve 24 üncü maddeleri gereğince kadroya geçiş uygulamasına tabi olan hizmet alımları ile bu hizmetlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri niteliğinde olan hizmetler, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak değerlendirilecektir. 78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder. 78.1.2. Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetleri, 78.1.1 inci maddede yer alan koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilmez. 78.1.3. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan ve niteliği gereği süreklilik arz eden park bahçe bakım ve onarım işi, çöp toplama, cadde, sokak, meydan vb. temizlik işleri, bu işlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri niteliğinde olan refüj ve yeşil alanların bakım ve onarımı, ot temizliği, çim biçimi, toprak işleme, arazi hazırlığı, fidan üretimi, dikimi ve bakımı ile ağaç budama, sulama ve bakımı, sürücülü araç/iş makinesi kiralama vb. işler ile Kurum tarafından belirlenecek diğer işler, 78.1.1 inci maddede yer alan diğer koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilir. 78.1.4. Niteliği gereği süreklilik arz etme koşulu dışında diğer koşulları taşıyan ve ihale edilmesi mümkün olan hizmet alımları ile 78.1.1 maddede belirtilen koşulları taşıyan hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerinde, teklifler ile aşırı düşük tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde bu Tebliğin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri için öngördüğü düzenlemeler (asgari işçilik maliyeti ile sözleşme giderleri ve genel giderlerin hesabı, sınır değer tespiti, işçilik hesaplama modülünün kullanım zorunluluğu vb.) aynen uygulanır. … 78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre sunacaklardır. Bununla birlikte, söz konusu personelin fazla çalışma yapması ve/veya ulusal bayram ve/veya genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyor ise, 78.8. maddesine göre çalışılacak gün ve personel sayısı ile toplam fazla çalışma saati belirlenirken, bu personel de dikkate alınmak suretiyle maliyet hesaplaması yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri iş kalemi ile fazla çalışma iş kalemine dahil edilecektir. Teklif fiyatına dahil edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak kabul edilmek suretiyle birim fiyat teklif cetvelinde malzeme için tek bir satır açılması halinde “birim” sütununda “ay” veya “gün” ibaresine yer verilecek, her bir malzeme için ayrı satır açılması halinde ise “birim” sütununa malzemenin türüne göre adet, kg, lt, m, kutu, paket vb. yazılacak ve “miktar” sütununda işin toplam süresi boyunca kullanılması öngörülen malzeme miktarı (toplam adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.) belirtilerek teklif alınacaktır. … 78.28. İsteklilerin aynı il sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece tespit edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubu idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilecek ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılacaktır. İdareler tarafından İş Kanununda belirtilen asgari oranının üzerinde engelli işçi çalıştırılmasını öngören düzenleme yapılması da mümkündür. İstekliler tarafından ihale dokümanında öngörülen engelli işçi sayısı ve bu işçiler için Hazinece karşılanacak prim teşvik tutarları dikkate alınarak teklif bedelleri oluşturulacaktır. İlgili mevzuatında engelli işçi çalıştırılmasını kısıtlayan hükümler saklıdır…” açıklaması,
Teknik Şartname’nin “İşin konusu ve kapsamı” başlıklı 1’inci maddesinde “…1.2. Alo 171 Sigara Bırakma Danışma hattı Tekirdağ ilinden hizmet sunacaktır. 1.3 …Alo 191 ÇM Ankara ilinde Sağlık Bakanlığı tarafından tahsis edilen binada hizmet sunacaktır…” düzenlemesi,
“İşin yeri” başlıklı 2’nci maddesinde “T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü ile Tekirdağ İli Süleymanpaşa merkez ilçe sınırlarıdır.” düzenlemesi,
7.5.5’inci maddesinde “4857 Sayılı İş Kanunu’nun 30. maddesi gereğince engelli personel mevzuat kapsamında çalıştırılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait birim fiyat teklif cetveline göre, ihalenin 1’inci kısmı için 138 personel, ihalenin 2’nci kısmı için ise 103 personel için teklif satırı açıldığı, birim fiyat teklif cetvelinde ve İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde personele yönelik olarak düzenleme yapılmadığı, Teknik Şartname’nin 7.5.5’inci maddesinde ise 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu maddesi gereğince engelli personel mevzuat kapsamında çalıştırılacağının düzenlendiği anlaşılmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı 30’uncu maddesinde elli veya daha fazla işçi çalıştırılan özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli işçi çalıştırılmasının zorunlu kılındığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.28’inci maddesinde ise isteklilerin aynı il sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece tespit edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunun idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilmesi gerektiği ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği, ayrıca idareler tarafından İş Kanununda belirtilen asgari oranının üzerinde engelli işçi çalıştırılmasını öngören düzenleme yapılmasının da mümkün olduğu belirtilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliğ’in 78.1.2’nci maddesinde danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerinin 78.1.1’inci maddede yer alan koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilmeyeceği açıklaması yer almakla birlikte bu açıklamanın 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine ilişkin olduğu, 78.1.4’üncü maddesinde ise bu ihalelerde teklif değerlendirme sürecinde Tebliğin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri için öngördüğü düzenlemelerin (asgari işçilik maliyeti ile sözleşme giderleri ve genel giderlerin hesabı, sınır değer tespiti, işçilik hesaplama modülünün kullanım zorunluluğu vb.) aynen uygulanacağının açıklandığı, söz konusu düzenlemenin amacının bu işlerin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilmeyeceği açıklanarak ihale yoluyla hizmetlerin yerine getirilmesini sağlamak olduğu, kaldı ki, teklif değerlendirme sürecinde Tebliğin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri için öngördüğü düzenlemelerin aynen uygulanacağının ifade edildiği,
Bu çerçevede, yukarıda aktarılan Tebliğ’in 78.1.2’nci maddesinde sayılan çağrı merkezi hizmetinin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilmediği, söz konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilmeme sebebinin bu hizmetin ihale yoluyla gerçekleştirilmesinin mümkün kılınması olduğu, diğer bir ifade ile bahse konu çağrı merkezi hizmetinin personel çalıştırılmasına dayalı olup olmama ayrımının ihale edilip edilmeme noktasında olduğu, bu ihalelerde teklif değerlendirme sürecinde Tebliğin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri için öngördüğü düzenlemelerin (asgari işçilik maliyeti ile sözleşme giderleri ve genel giderlerin hesabı, sınır değer tespiti, işçilik hesaplama modülünün kullanım zorunluluğu vb.) aynen uygulanacağının açıklandığı anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda, aynı il sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857 sayılı İş Kanunu’nda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece tespit edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunun idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilmesi gerektiği ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği, Teknik Şartname’nin “İşin konusu ve kapsamı başlıklı 1’inci maddesi ve “İşin yeri” başlıklı 2’nci maddesinde yer alan düzenlemelere göre, ihalenin 1’inci kısmı Alo 171 çağrı merkezi hizmetinin, Tekirdağ ilinde, Alo 191 çağrı merkezi hizmetinin ise Ankara ilinde gerçekleştirileceği, ayrıca birim fiyat teklif cetvelinde başvuruya konu ihalenin 1’inci kısmında (138 personel), ihalenin 2’ncı kısmında ise (103 personel) çalıştırılmasının öngörüldüğü, dolayısıyla ihalenin 1 ve 2’nci kısımlarında ayrı ayrı aynı il bazında elliden fazla işçi çalıştırılmasının öngörülmesine rağmen İdari Şartname’de ve birim fiyat teklif cetvellerinde engelli personele ilişkin bir düzenleme yapılmadığı görüldüğünden, ihalenin 1 ve 2’nci kısımlarının iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kısmi kabul” başlıklı 45’inci maddesinde “İşin kısımlar halinde ve değişik zamanlarda tamamlanacağı sözleşmede öngörülmüşse, tamamlanan ve müstakil kullanıma elverişli olan kısımlar için, idarenin isteği üzerine ve işin bütününün kabulünün yapıldığı anlamına gelmemek şartıyla 44 üncü madde hükümlerine uygun olarak kısmi kabul yapılabilir. Ancak, sözleşme konusu hizmetin, aynı işin tekrarı şeklinde gerçekleştirildiği yemek, temizlik, güvenlik ve personel taşıma gibi süreklilik arz eden hizmet işlerinde kısmi kabul yapılamaz. Sözleşmede belirlenen tarihte, işin tamamlandığının tespit edilebilmesi ve kabul işleminin yapılabilmesi için yüklenicinin idareye zamanında başvurması gereklidir.” hükmü,
İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir. 20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 2 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir; İhaledeki kısım sayısı 2 dir. İhale sonucu, ihale üzerine bırakılan istekliyle her bir kısım kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacaktır. Birden fazla kısmın (2 kısım/grup) aynı firmaya ihale edilmesi halinde bu kısımların tamamı için tek sözleşme düzenlenecektir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. *Hizmet işleri genel şartnamesi, Teknik şartname, İdari Şartname ve Sözleşme hükümleri uyarınca, yüklenicinin düzenleyeceği raporlara istinaden aylık periyotlar halinde muayene, kabul ve ödeme işlemleri yapılacaktır. *Hizmetin sunulmasında aylık olarak kısmi kabul yapılacaktır. Kısmi kabul her ayın 1 ile 30 u arasında gerçekleşmiş olan aylık personel, mesai, takip, imza (puantaj) cetvelinde belirtilen personel sayısı ve mesai günü için gerçekleşmiş hizmetin kabulü yapılacaktır. Hizmet işleri genel şartnamesinde belirtilen hususlara göre kısmi kabul yapılacaktır. 20.2. Sözleşme konusu iş tamamlandığında Yüklenici, (işin/ilgili kısmın) teslim alınarak kabul işlemlerinin yapılması için bu talebini içeren bir dilekçe ile İdareye başvuracaktır. Bunun üzerine (yapılan iş/ilgili kısım), her türlü masrafı Yükleniciye ait olmak üzere T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Mali İşler ve Stok Yönetimi Daire Başkanlığı (A. Adnan Saygun 2 Cad. No:55 A Blok Sıhhiye/ANKARA adresinde ve başvuru yazısının İdareye ulaştığı tarihten itibaren 5 (Beş) iş günü içinde teslim alınır. Yüklenici, işin teslimi için sözleşme ve ekleri uyarınca üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle oluşan zarardan sorumludur. Süreklilik arz eden işlerde, Kontrol Teşkilatı ile Yüklenicinin, işin yapılmasına ilişkin olarak hizmetin ifa edildiği dönemler itibariyle birlikte tutacakları kayıtlar, işin o dönem içerisinde yapılan kısmının teslimi anlamına gelir. Ancak Yüklenici kayıt tutmaktan ve/veya tutulan kayıtları imzalamaktan imtina ederse Kontrol Teşkilatının kayıtları esas alınır ve bu kayıtların doğruluğu Yüklenici tarafından kabul edilmiş sayılır." 20.3. Teslim alınan işin muayene ve kabul işlemleri, "Hizmet Alımları Muayene ve Kabul Yönetmeliği" ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde yer alan hükümlere göre işin kabule elverişli şekilde teslim edildiği tarihten itibaren 15 iş günü içinde yapılarak kesin hesap raporu çıkarılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu “Alo 171 Sigara Bıraktırma Danışma Hattı ve Alo 191 Uyuşturucu ile Mücadele Danışma ve Destek Hattı Hizmeti Alımı(36 Aylık)” hizmet alımı ihalesinin kısmi teklife açık olarak iki kısım halinde ihale edildiği görülmüştür.
Sözleşme’nin “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar” başlıklı 20’nci maddesine göre, kısmi kabul yapılacağının düzenlendiği anlaşılmakla birlikte;
Başvuruya konu hizmet alımı ihalesinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 45’inci maddesi uyarınca süreklilik arz ettiği ve süreklilik arz eden hizmet işlerinde kısmi kabul yapılamayacağı dikkate alındığında, başvuruya konu ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 9 ve 10’uncu iddialarına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür. (2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir...” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler; a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini, … izleyen günden itibaren başlar...” hükmü yer almaktadır.
4734 sayılı Kanun’un yukarıda yer verilen 55’inci maddesinin birinci fıkrasında, idareye şikâyet süresinin, ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren anılan Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gün olduğu, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendindeki düzenlemesinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için şikâyet başvuru süresinin dokümanın satın alındığı, ihale dokümanının ilana yansıyan hükümleri için ise ilk ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin 9 ve 10’uncu iddiaları kapsamında yer alan “9) İhaleye katılımda yeterlilik kriteri olarak belirlenen İSO 9001 belgesinin kapsamına ilişkin düzenleme yapılmadığı, Alo 171 hizmetinin verileceği yer ile alakalı krokilerin ihaleye katılım aşamasında istenmesinin firmaları teklif aşamasında yer tedarik etmek zorunda bırakacağı, 10) İdari Şartnamenin 7.5.4’üncü maddesinde isteklilerin teknik şartnamedeki her maddeye (Genel şartlar dâhil) uygun olarak teklif verdiğini teknik şartnameye cevap adı altında beyan edeceği ve tevsik edilen belgelerle birlikte sunulacağına ilişkin düzenlemenin muallak ve belirsiz olduğu, bu nedenle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere aykırılık teşkil ettiği” iddialarına yönelik olarak yapılan incelemede:
Söz konusu ihalede şikâyete konu edilen başvuru sahibinin 9 ve 10’uncu iddiasında yer verilen düzenlemelere İhale İlanı’nın 4.3.2 ve 4.3.3’üncü maddelerinde yer verildiği, dolayısıyla bahse konu iddiaların ihale ilanına yönelik olduğu, ilanda yer alan hususlara yönelik olarak 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesi gereğince ilk ilan tarihinden itibaren en geç 10 gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği, buna göre İhale İlânı’nın 22.04.2024 tarihinde yayımlandığı, ihale tarihinin 20.05.2024 olduğu, İlân’ın yayımlandığı tarihi izleyen günden 10 gün içerisinde en geç 02.05.2024 Perşembe günü mesai bitimine kadar ve başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden (20.05.2024) üç iş günü öncesine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği, başvuru sahibi tarafından 14.05.2024 tarihinde şikayet başvurusunda bulunulduğu dolayısıyla başvuru sahibinin 9 ve 10’uncu iddialarına ilişkin başvurularının süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin 9 ve 10’uncu iddialarının süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
- Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve meslekî eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır. İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür. … İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kimselere işveren vekili denir. İşveren vekilinin bu sıfatla işçilere karşı işlem ve yükümlülüklerinden doğrudan işveren sorumludur. Bu Kanunda işveren için öngörülen her çeşit sorumluluk ve zorunluluklar işveren vekilleri hakkında da uygulanır. İşveren vekilliği sıfatı, işçilere tanınan hak ve yükümlülükleri ortadan kaldırmaz. Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. Asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde ve genel olarak asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl iş bölünerek alt işverenlere verilemez. Kanuna veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesine dayanılarak kurulan kamu kurum ve kuruluşları ile bunların doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin en az yüzde ellisine sahip oldukları ortaklıklarda, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu veya diğer kanun hükümleri çerçevesinde, hizmet alımı amacıyla yapılan sözleşmeler gereğince, yüklenici aracılığıyla çalıştırılanlar, bu şekilde çalışmış olmalarına dayanarak; a) Bu kurum, kuruluş ve ortaklıklara ait kadro veya pozisyonlara atanmaya, b) Bu kurum, kuruluş ve ortaklıklara ait işyerlerinin kadro veya pozisyonlarında çalışanlar için toplu iş sözleşmesi, personel kanunları veya ilgili diğer mevzuat hükümlerine göre belirlenen her türlü malî haklar ile sosyal yardımlardan yararlanmaya, hak kazanamazlar. Sekizinci fıkrada belirtilen işyerlerinde yükleniciler dışında kalan işverenler tarafından çalıştırılanlar ile bu işyerlerinin tâbi oldukları ihale mevzuatı çerçevesinde kendi nam ve hesabına sözleşme yaparak üstlendiği ihale konusu işte doğrudan kendileri çalışanlar da aynı hükümlere tâbidir. Sekizinci fıkrada belirtilen kurum, kuruluş veya ortaklıkların sermayesine katıldıkları ortaklıkların kadro veya pozisyonlarında çalışan işçilerin, ortak durumundaki kamu kurum, kuruluş veya ortaklıkların kadro veya pozisyonlarına atanma ya da bu kurum, kuruluş veya ortaklıklarda geçerli olan malî haklar ile sosyal yardımlardan yararlanma talepleri hakkında da sekizinci fıkra hükümleri uygulanır. Hizmet alımına dayanak teşkil edecek sözleşme ve şartnamelere; a) İşe alınacak kişilerin belirlenmesi ve işten çıkarma yetkisinin kamu kurum, kuruluşları ve ortaklıklarına bırakılması, b) Hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde ya da geçici işçi olarak aynı iş yerinde daha önce çalışmış olanların çalıştırılmasına devam olunması, yönünde hükümler konulamaz.” hükmü yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde alınacak hizmetin kapsamına ayrıntılı olarak yer verilmiştir.
Anılan Şartname’nin “Çağrı Merkezi Personelinin Seçimi ve Eğitimi” başlıklı 7.4’üncü maddesi incelendiğinde ise, çağrı merkezinde çalıştırılacak personelin bilgilerine ilişkin(diploma, fotoğraf, sertifika, ikametgah, tüm çalışanların her biri ile yüklenici arasında imzalanmış gizlilik sözleşmesi, sağlık raporu vb) birtakım belgelerin her bir operatör için yüklenici tarafından matbu ve onaylanmış olarak operatörlerin işe başlamalarını takip eden en geç 5 iş günü içerisinde idareye sunulmasının istenildiği, diğer taraftan çağrı merkezi personelinin tütün ve bağımlılık yapıcı herhangi bir madde kullanmayan kişiler arasından seçileceği, eğitim verileceği yine mülakata ilişkin olarak ise “…7.4.4. ÇM’nde çalışmak üzere başvuran adayların diploma fotokopisi, kısa özgeçmiş, adli sicil kaydı evrakları incelenerek adaylar şartları karşılaması halinde yüklenici tarafından mülakat listesine eklenecektir. 7.4.5. ÇM’nde çalışmak üzere başvuran adaylar idare tarafından kurulacak komisyonda mülakata alınacaktır. Mülakat sonrasında idari tarafından düzenlenecek eğitime operatörler için şartnamede belirtilen sayının %50 fazlası, takım lideri, birim yöneticisi ve raporlama uzmanı için alınacak kişi sayısının 3 katı olacaktır.” şeklinde bilgilere yer verildiği görülmüştür.
Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca, söz konusu düzenlemelerden personelin birtakım niteliklere uygun olarak yüklenici tarafından mülakat listesine eklenmesi suretiyle değerlendirileceği, yüklenici tarafından tespit edilen personelin işe alımında ayrıntılı olarak değerlendirilmek istendiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin 11’inci iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin tamamının iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.