İdarenin su ve atık su tarifelerinin kanun ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak tespit edilmediği, söz konusu tarifelerin belirlenmesinde gerçek maliyet değerlerinin dikkate alınmadığı görülmüştür.

Bütün büyükşehir su ve kanalizasyon idareleri için uygulanan 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un 9’uncu maddesinde, “Genel Müdürlükçe hazırlanan su satışı ve kullanılmış suların boşaltılmasına ilişkin tarifeleri tespit ederek Genel Kurulun onayına sunmak” görevinin yönetim kurulunda, 6’ncı maddesinde ise “su satışı ve kullanılmış suların boşaltılmasına ilişkin tarifeleri inceleyerek karara bağlamak” görevinin Genel Kurulda olduğu belirtilmiştir.

Aynı Kanun’un “Tarife tespit esasları” başlıklı 23’üncü maddesinde ise su satışı ile kanalizasyon sistemi bulunan yerlerdeki kullanılmış suların uzaklaştırılması giderleri için ayrı ayrı tarifeler yapılacağı, söz konusu tarifelerde yönetim ve işletme giderleri ile amortismanları doğrudan gider yazılan (aktifleştirilemeyen) yenileme, ıslah ve tevsi masrafları ve bir kar oranının esas alınacağı hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanun’un verdiği yetkiye istinaden çıkarılan MASKİ Tarifeler Yönetmeliği’nin “Tarife tespit esasları” başlıklı 7’nci maddesinde de tarifelerin tespitinde benzer düzenlemeye gidilerek, su satış tarifesi ile kullanılmış suların uzaklaştırılması tarifesinin, idare giderleri ile amortismanlar, aktifleştirilemeyen yenileme, ıslah ve tevsi masrafları dikkate alınarak tespit edileceği ifade edilmiştir.

Bu bağlamda, İdare tarafından tarife belirlenmesi için öncelikle Genel Müdürlük bünyesinde kurulan maliyet komisyonlarınca tarifeye esas olacak maliyet hesapları yapılarak su ve atık suyun metreküp maliyetlerinin belirlenmesi ve söz konusu maliyetlerin 2560 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesi gereğince Genel Müdürlük tarafından Yönetim Kuruluna sunulduktan sonra Yönetim Kurulu tarafından tespit edilen tarifenin yürürlüğe girmesi için aynı Kanun’un 6’ncı maddesine istinaden MASKİ Genel Kurulunun onayına sunulması gerekmektedir.

Yapılan inceleme ve İdare ile yapılan görüşmeler neticesinde, İdare tarafından Genel Kurula sunulan herhangi bir maliyet çalışması bulunmadığı, tarifelerin gerçek maliyet tutarlarına göre değil önceki dönemlere ait tarifelere Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranı uygulanmak suretiyle belirlendiği anlaşılmıştır.

Dolayısıyla, maliyet değerlerine dayalı olarak hazırlanması gereken su ve atık su ücretlerinin TÜFE oranında arttırılarak belirlenmesi söz konusu mevzuata uygun düşmemektedir.

Konu ile ilgili olarak yetkililerden MASKİ Genel Kuruluna sunulmuş resmi bir çalışma bulunmamasına rağmen 2023 yılına ilişkin maliyet hesabı istenilmiş, yetkililer tarafından tarafımıza iletilen maliyet hesabında, 2023 yılı içinde Manisa merkezi için yapılan yatırım harcamalarının tamamının dikkate alındığı, ilçelere yapılan yatırımların ve harcamaların dikkate alınmadığı, mevcut yatırımların amortismanlarının hesaplamaya dahil edilmediği ve makul bir kar oranının da belirlenmediği görülmüştür. 2023 yılı için çıkarılan maliyet hesabı 2560 sayılı Kanun ve Tarifeler Yönetmeliği hükümlerine uygun değildir.

Sonuç olarak, su ve atık sulara ilişkin tarifelerin, İdare tarafından 2560 sayılı Kanun ve ilgili Yönetmelik’te belirtilen hususlara göre belirlenmesi ve müteakiben Genel Kurul onayına sunularak yürürlüğe konulması gerekmektedir.