İdarenin işletme hakkının devri niteliğini taşıyan taşınmaz kiralanması işlemlerinde Katma Değer Vergisi tahakkuk ettirilmediği görülmüştür.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesinde, verginin konusunu teşkil eden işlemler sayılmıştır. Aynı maddenin birinci fıkrasının 3-f bendinde, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 70’inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin katma değer vergisinin konusuna girdiği hüküm altına alınmıştır.

3065 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin 4-d bendinde, iktisadi işletmelere dâhil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemlerinin katma değer vergisinden müstesna olduğu belirtilmiştir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 70’inci maddesinde sayılan gayrimenkuller dışındaki mal ve hakların kiralanması işlemleri ise iktisadi işletmeye dâhil olup olmadığına bakılmaksızın Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesinin 3-f bendine göre katma değer vergisine tabi olacaktır.

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin “F. Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar” bölümünün “4.4. İktisadi İşletmeye Dâhil Olmayan Gayrimenkullerin Kiralanması” başlığı altında da yukarıda belirtilen mevzuata paralel düzenlemelere yer verilmiştir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; kiralanan taşınmazın bizatihi kendisi iktisadi işletme niteliğinde ise veya taşınmaza bağlı işletme hakkının kiralanması söz konusu ise, kiralama işleminin Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17’nci maddesinde belirtilen istisna hükmü kapsamında değerlendirilmeyeceği ve katma değer vergisine tabi olacağı anlaşılmaktadır. Örneğin; belediyeye ait büfe, otopark, çay ocağı, spor tesisi, kantin, taş ocağı gibi taşınmazların kiralanması işlemleri işletme hakkının kiralanması niteliğindedir. Zira bu durumda kiraya verilen unsur aslında bir taşınmaz değil, taşınmaza bağlı bir haktır.

Yapılan incelemede, İdareye ait büfe, çay ocağı, otopark, cafe, ve çay bahçesi gibi işletme hakkının kiralanması niteliğinde olan kiralamalardan Katma Değer Vergisi tahakkuk ettirilmediği tespit edilmiştir. Söz konusu kiralamalar, bir gayrimenkul kiralaması değil işletme hakkının kiralanması niteliğinde olduğundan Katma Değer Vergisine tabi işlemlerdir.

Bu itibarla, bu nitelikteki kiralamalarda kira bedelleri üzerinden Katma Değer Vergisi tahakkuk ettirilmemesi vergi kaybına neden olabileceğinden konuya gerekli hassasiyetin gösterilmesi gerekmektedir.