Karar Künyesi
İdare taşınmazlarından bazıları, Devletin özel mülkiyeti, veya hüküm ve tasarrufu altındaki yerler kapsamında olmamalarına rağmen, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine göre pazarlık usulüyle kiraya verilmiştir.
2886 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde: Belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerinin bu Kanun’da yazılı hükümlere göre yürütüleceği;
“İlkeler” başlıklı 2’nci maddesinde: Bu Kanun’un yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanmasının esas olduğu;
“İhalelerde kapalı teklif usulünün esas olduğu” başlıklı 36’ ncı maddesinde: Kanun’un 1’inci maddesinde yazılı işlere ilişkin ihalelerde, kapalı teklif usulünün esas olduğu; ancak, 44’üncü maddede gösterilen işlerin belli istekliler arasında kapalı teklif usulüyle, 45’inci maddede gösterilen işlerin açık teklif usulüyle, 51’inci maddede sayılan işlerin pazarlık usulüyle, 52’nci maddede gösterilen işler in ise yarışma usulüyle yaptırılabileceği;
Kanun’un “Pazarlık usulüyle yapılacak işler” başlıklı 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde: Kullanışlarının özelliği, idarelere yararlı olması veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesi uygun görülmeyen, Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak
tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi işlerinin pazarlık usulü ile yapılabileceği;
Hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda yer alan Kanun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; ihalede açıklık ve rekabetin sağlanmasının Kanun'un temel ilke ve prensiplerinden olduğu ve bu ilke ve prensipler gereği olarak Kanun’un 36’ncı maddesi hükmünde yer alan kapalı teklif usulünün esas usul, diğer usullerin ise belirli şartlar dâhilinde uygulanacak istisnai usuller mahiyetinde olduğu anlaşılmaktadır.
2886 sayılı Kanun'un 51/g maddesi, Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisine izin vermektedir. Belediyelerin özel mülkiyetindeki taşınmazlar ise, “Devletin özel mülkiyetindeki” ve “Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler” statüsünde yer almamaktadır. Dolayısıyla Belediyelerin özel mülkiyetindeki taşınmazların, Kanun’un 51/g maddesi kapsamında kiraya verilmesi mümkün değildir.
İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde, bazı taşınmazların İdare tarafından Kanun’un 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine göre pazarlık usulü ile kiraya verildiği, dolayısıyla bahsedilen mevzuat hükümlerine aykırı işlem tesis edildiği tespit edilmiştir.
Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51/g maddesine göre Belediyece kiraya verilen yerlerin, Banka şubelerine ait ATM kabinleri ve 3 GSM operatörüne ait baz istasyonu direği ve hisseli olunan taşınmaz malikleri olduğu, hisseli taşınmazlar için bundan sonra 51/f maddesine göre ihale yapılacağı belirtilmiştir. Ayrıca, ATM yerleri ile ilgili ilçe sınırları içindeki tüm banka şubelerine, baz istasyonu yerleri için de mevcuatta bulunan 3 adet GSM operatörüne davet mektubu gönderildiği, açık arttırma suretiyle ihaleler yapıldığı bu nedenle rekabet ortamı engellenmeden yapıldığı, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51/g maddesine göre yapılan ihalelerin, 2020 yılı içinde 2886 sayılı Kanun’un 36 ve 45’inci maddelerine göre yürütüleceği ifade edilmiştir.
Netice olarak; İdarenin özel mülkiyetindeki taşınmazların, Devletin özel mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki yerler statüsünde olmaması nedeniyle, 2886 sayılı Kanun’un 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine göre pazarlık usulüyle kiraya verilmesi
mümkün değildir. Dolayısıyla, İdare taşınmazlarının kapalı teklif veya açık teklif usulleriyle kiraya verilmesi mevzuatına uygun olacaktır.