Tahsilatı yapılan kira gelirlerinin tahakkuk kaydı kapatılarak 120- Gelirlerden Alacaklar hesabından düşülmesi gerekirken tekrar 600- Gelirler Hesabının alacağına kaydedildiği dolayısıyla Gelirler Hesabının mükerrer çalıştırıldığı görülmüştür.

Merkezî Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’ nin “120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı” başlıklı 51 maddesinde; “Gelirlerden alacaklar hesabı; mevzuatı gereğince gelir olarak tahakkuk ettirilen vergi gelirleri, teşebbüs ve mülkiyet gelirleri, alınan bağış ve yardımlar ile diğer gelirler, duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelirlerden alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler ile bunlardan yapılan tahsilat veya terkinlerin izlenmesi için kullanılır.” denilmektedir.

Diğer taraftan “Hesabın işleyişi” başlıklı 53 üncü maddesinde, muhasebe birimlerinde ilgili servislerden verilen gelir tahakkuku tutarları bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilir denilerek tahakkuk kaydının ne şekilde yapılacağı belirtilmiştir. Tahsilat aşamasında ise gelirlerden alacaklar hesabında kayıtlı alacaklardan, nakden veya mahsuben yapılan tahsilat tutarları bir taraftan bu hesaba alacak, 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir denilmiş ve tahakkuk kaydının nasıl kapatılacağı hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri gereğince kira gelirlerinin tahakkuk kayıtları 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabına borç, 600- Gelirler Hesabına alacak kaydedilmeli, diğer taraftan kira gelirlerinin tahsilatı aşamasında tahsilatı yapılan kira gelirleri 102- Bankalar Hesabına borç, 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabına alacak kaydedilmelidir. Muhasebe kayıtlarında yapılan incelemelerde, Kurumun tahakkuk kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapıldığı, ancak Kurum tarafından yapılan tahsilatların 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabından düşülmesi gerekirken 102 Bankalar Hesabına borç 600- Gelirler Hesabına alacak kaydedildiği görülmüştür.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde de görüleceği üzere mali tablolarda, 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabının bakiyesinin olduğundan fazla görünmesine, 600- Gelirler Hesabının da mükerrer çalıştırılması sonucu olduğundan 2 kat daha fazla görünmesine neden olunmaktadır. Benzer uygulamalar gerçekleştirilirken yukarıda yer verilen hususların göz önünde bulundurulmasının yerinde olacağı düşünülmektedir.

İdare cevabında, söz konusu işlemlerin 2021 yılı içerisinde mevzuata uygun olarak düzeltildiği ve muhasebe kayıtlarının yapıldığı belirtilmiş olsa da söz konusu işlemin 2020 yılı mali tablolarını etkilemediği değerlendirilmektedir.