Karar Künyesi
Yenişehir Pazaryerinde stant kiralayan kiracılardan, kira sözleşmelerinde yer alan ceza maddelerine aykırı hareket eden kiracılara, maddede öngörülen cezai işlemlerin uygulanmadığı görülmüştür.
Çankaya İmar A.Ş. ile Yenişehir Pazar yerinde stant kiralayan kiracılar arasında imzalanan kira sözleşmesinin ikinci maddesine;
“Kiracı, kiralananı başkasına devredemez, ortak alamaz, alt kira sözleşmesi yapamaz. Kiralayan tarafından bu konuda yapılacak bir tespit, akdin derhal feshi nedenidir. Kiracı bu maddede belirlenen hususlara aykırı işlem yapsa dahi ortak olan veya alt kiralama yapan şahıs hiçbir şekilde kiracı sıfatını kazanamaz ve bir hak talebinde bulunamaz. Bu maddede belirlenen
hususlara aykırı işlem yapılması durumunda kiracı her defasında aylık kira bedelinin 5 (Beş) katı tutarında cezai şart ödemeyi peşinen kabul ve taahhüt eder.”
Üçüncü maddesinde;
“Kiracı, kiralanan alanın dışına taşamaz, değişiklik ve eklenti yapamaz. Alanın dışına çıkıldığı tespit edildiği takdirde; birinci seferde bir kira bedeli, ikinci seferde iki kira bedeli cezai işlem uygulanacak, üçüncü seferde akdi derhal fesh edilecektir.”
Hükümleri konulmuştur. Kiracılarla yıllık kira sözleşmesi imzalanmaktadır. Bu süre zarfında kiracıların sözleşme hükümlerine uygun olarak faaliyet gösterip göstermediği yönünde kurumsal bir izleme, kontrol ve raporlama süreci öngörülmediği, bu nedenle sözleşmeye aykırı hareketlerin tespitine ilişkin tutanak, rapor düzenlenmediği; uyarıların sözlü olarak yapıldığı tespit edilmiştir.
2019 yılında ikinci maddeye ilişkin olarak yapılan sözleşme fesihleri hakkında maddede zikredilen parasal ceza işlemlerinin uygulanmaması neticesinde; aşağıdaki tabloda ayrıntısı gösterilen 44.100 TL parasal müeyyide uygulanmayarak sözleşme hükümlerinin gereği tam olarak yerine getirilmemiştir.
Tablo 6: Ugulanmayan Para Cezaları Tablosu
Sıra No | Kiracı | Kullanım Alanı (m2) | Peron Numarası | Tespit Tarihi | Kira Bedeli (TL) | Ceza Tutarı (TL) |
1 | N… | 6 | 12-13-14 | 19.08.2019 | 840 | 4.200,00 |
2 | M… | 2 | 19 | 31.10.2019 | 140 | 700,00 |
3 | M… | 4 | 63-64 | 23.05.2019 | 560 | 2.800,00 |
4 | Ş… | 6 | 101-102-103 | 19.09.2019 | 840 | 4.200,00 |
5 | H… | 4 | 142-143 | 11.06.2019 | 560 | 2.800,00 |
6 | H… | 5 | 184-185- 186(1/2) | 02.04.2019 | 700 | 3.500,00 |
7 | M… | 5 | 203 (1/2)- 204-205 | 02.04.2019 | 700 | 3.500,00 |
8 | O… | 4 | 303-304 | 02.04.2019 | 560 | 2.800,00 |
9 | H… | 2 | 362 | 31.10.2019 | 280 | 1.400,00 |
10 | B… | 4 | 367-368 | 11.06.2019 | 560 | 2.800,00 |
11 | U… | 4 | 369-370 | 23.05.2019 | 560 | 2.800,00 |
12 | T… | 4 | 405-406 | 17.06.2019 | 560 | 2.800,00 |
13 | M… | 5 | 433-434- 435(1/2) | 04.07.2019 | 700 | 3.500,00 |
14 | R… | 5 | 463(1/2)- 464-465 | 24.05.2019 | 700 | 3.500,00 |
15 | Y… | 4 | 512-513 | 11.06.2019 | 560 | 2.800,00 |
Toplam | 44.100,00 |
Kiracılarla imzalanan sözleşme hükümleri iki taraf için bağlayıcı ve zorunlu nitelik taşıdığı için hem kiralayan hem de kiracı sözleşme hükümlerine riayet ederek sorumluluklarını yerine getirmek zorundadır. Kiralamalarda kira süreci boyunca sözleşme hükümlerine uyulup uyulmadığının izlenmesine dair sağlıklı ve kurumsal bir kontrol süreci oluşturulmalı, ihlallerin tespitinde idarenin haklarının korunması ve savunulabilmesi için yazılı kanıtlama imkânı sağlayan sistemlerin kurulması için gerekli adımlar atılmalıdır.