Malatya Büyükşehir Belediyesi tarafından alt işveren işçilerine ilişkin olarak mahkeme kararları ve arabuluculuk müessesi sonucunda ortaya çıkan ücretlerin, icra dairelerine veya istihkak sahiplerine ödenmesinde gelir vergisi kesintisinin yapılmadığı görülmüştür.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Ücretin tarifi” başlıklı 61’inci maddesinde;

“Ücret, işverene tabi belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez” hükmü yer almaktadır.

Mezkûr Kanun’un “Vergi tevkifatı” başlıklı 94’üncü maddesinde ise;

“Kamu idare ve müesseseleri, (…) aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.

1. Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan edemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre, (…) vergi tevkifatı yapılır.” ifadesi yer almaktadır.

Aynı Kanun’un “Vergi tevkifatında uyulacak esaslar” başlıklı 96’ncı maddesinde de; “Vergi tevkifatı, 94 üncü madde kapsamına giren nakten veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder.” denilmektedir.

Anılan mevzuat hükümleri uyarınca Belediye tarafından mahkeme veya arabuluculuk kararına istinaden asıl işveren sıfatı ile icra dairelerine veya istihkak sahiplerine yapılan ücret ödemelerinden gelir vergisi tevkifatının yapılması gerekmektedir.

Yapılan incelemede ise Belediyenin taraf olduğu mahkeme kararlarında hükmedilen brüt ücretlerin, icra daireleri nezdinde net olarak takibe konu edilmesine ve arabuluculuk kararı sonucunda hükmedilen ücretlerin Belediye tarafından doğrudan istihkak sahibine ödenmesine rağmen bulgu konusu ücretlerin gelir vergisine ilişkin olarak vergi dairesine herhangi bir bildirimde veya ödemede bulunulmadığı tespit edilmiştir. Bu durumun, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Belediye adına ikmalen vergi tarhiyatı yapılması suretiyle ceza ihbarnamesi düzenlenmesine sebebiyet vereceği değerlendirilmektedir.

Bu itibarla alt işveren işçilerine ilişkin olarak mahkeme kararları ve arabuluculuk müessesi sonucunda ortaya çıkan ücretlerin gelir vergisi tevkifatının yapılması gerekmektedir.