Üniversite tarafından gerçekleştirilen ihalelere ilişkin hakediş ödemelerinden önce hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumu borcu olmadığını gösteren belgenin aranmadığı veya Sosyal Güvenlik Kurumu borcu olmadığını gösteren belgenin mevzuatına uygun olmayan şekilde sunulmasına rağmen işverene ödeme yapıldığı tespit edilmiştir.

İdarelerin ihale yoluyla yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenlerin hakedişlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenmesine ilişkin usul ve esasları düzenleyen Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmelik’in 6’ncı maddesinde;

İdarece işverenlerin hakedişlerinin, Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödeneceği,

İdarenin, işverene yapacağı her hakediş ödemesinden önce, işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının olup olmadığını, üniteden yazı ile soracağı,

Ünitece, işverenin ve varsa alt işverenlerinin muaccel borcunun bulunmadığı hususu idareye bir aylık süre içinde yazı ile bildirileceği, yazı ile bildirilmediği sürece, idare tarafından işverene hakediş ödenmeyeceği,

Piyasadan hazır halde alınıp satılan işlerle ilgili olarak işi üstlenenlere yapılacak hakediş ödemelerinden önce, işi üstlenenlerin idari para cezası, prim ve prime ilişkin borcunun olup olmadığının Kuruma yazılı olarak sorulacağı ve bir aylık süre içinde Kurumca yapılacak bildirime istinaden borcu varsa hakedişinden kesinti yapılacağı

Hükme bağlanmıştır.

Yukarıda ifade edilen mevzuat hükümleri dikkate alınarak Üniversite’nin mali iş ve işlemleri incelendiğinde;

• Mal alım ihalelerine ilişkin hakediş ödemelerinden önce işverenler tarafından ihale konusu işlerle ilgili Sosyal Güvenlik Kurumuna borcunun olmadığını gösteren belgelerin sorgulanmadan hak sahibine ödeme yapıldığı,

• Mal veya hizmet alım ihalelerine ilişkin hakediş ödemelerinden önce işverenler tarafından ihale konusu işlerle ilgili Sosyal Güvenlik Kurumuna borcunun olmadığını gösteren belgelerin mevzuatına uygun olmayan şekilde sunulmasına rağmen bu belgelerin kabul edildiği, yani işverenlerin sadece üzerinde “5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 90’ıncı maddesinin ikinci fıkrasına istinaden hakediş ödemeleri için düzenlenmiş olduğu” yazılı olan borcu yoktur evrakını idareye sunması gerekirken, bunun yerine üzerlerinde hakediş ödemelerinde kullanılamayacağı yazılı olan “İhale Konusu Olmayan İşlerle İlgili Borcu Yoktur Belgesi”ni veya 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının c bendi kapsamında alınan ve “İhale Konusu İşlerle İlgili Borcu Yoktur Belgesi”ni İdareye sunduğu ve bu belgelerin İdare tarafından kabul edilerek yüklenicilere hakediş ödemesi yapıldığı görülmüştür.

İdare tarafından bundan sonra yapılacak hakediş ödemelerinde işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumu borcu olmadığını gösteren belgelerin aranacağı ifade edilmiştir.

Sosyal Güvenlik Kurumuna borcunun olmadığını gösteren ancak borç kapsamları farklı olan belgelerin mevzuata aykırı şekilde hakediş ödemelerinde esas alınması, yüklenicilerin hakedişlerinden kesilmemesi gereken tutarların kesilmesine veya kesilmesi gereken tutarların kesilmemesine sebebiyet verebileceği değerlendirilmektedir.