Karar Künyesi
Kayseri Büyükşehir Belediyesine ait olup kiraya verilen işletme haklarının kira artışlarının şartname ve sözleşmeye aykırı belirlendiği görülmüştür.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Uygulama alanı” başlıklı 339’uncu maddesinde, “Konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin hükümler, bunlarla birlikte kullanımı kiracıya bırakılan eşya hakkında da uygulanır. Ancak bu hükümler, niteliği gereği geçici kullanıma özgülenmiş taşınmazların altı ay ve daha kısa süreyle kiralanmalarında uygulanmaz. Kamu kurum ve kuruluşlarının, hangi usul ve esaslar içinde olursa olsun yaptıkları bütün kira sözleşmelerine de bu hükümler uygulanır.” denilmektedir. 6098 sayılı Kanun’un ikinci ayırımın başlığı konut ve çatılı işyeri kiralarıdır. Bu nedenle konut ve çatılı işyeri olmayan yerlerde 6098 sayılı Kanun’un 339 ve takip eden maddeleri uygulanmayacak, sözleşme ve şartnamesine göre işlem tesis edilecektir. Diğer taraftan 04.07.2012 gün ve 6353 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesiyle 6098 sayılı Kanun’a eklenen geçici 2’nci maddesinde işyeri kiraları ifadesi geçtiğinden dolayı işletme hakkı kiralamaları ile kiracısı tacir olmayan işyerinde kira artışı sözleşme ve şartnamesine göre olacaktır.
Şehrin Muhtelif Yerlerinde Sinyalizasyon Sistemi Alt Yapı Yapımı, Bakımı ve Onarım İşletmeciliği Kayseri Ulaşım Turizm İnş. Taah. Proj. Müş. Teleko. San. Tic. A.Ş.’ye 10 yıllığına 01.01.2012 tarihli sözleşme ile verilmiş, şartnamesinde, “İhale yüklenicisi yıllık KDV hariç, 30.508-TL sabit kira bedeli ödeyecektir. Kira müddeti boyunca her yılın sabit kirası bir önceki yıl için Türkiye İstatistik Kurumunca (TUİK) açıklanan ÜFE artışı oranında artırılacaktır.” denildiği, 2019 yılı artışının TÜFE ve 2020 yılı artışının ise ÜFE olarak yapıldığı,
Molu Köyü Çöp Depolama ve Enerji Üretim Tesisi Her Enerji ve Çevre Teknolojileri Sanayi Ticaret A.Ş.’ye 10 yıllığına 07.06.2015 tarihli sözleşme ile verilmiş, şartnamesinde, “Şartname 9: 1. ve 2. Yıla ait yıllık ihale bedeli kira başlangıç tarihinde peşin olarak ödenecektir. Müteakip yılların kira bedelleri ise bir önceki yılın kira bedelinin Devlet İstatistik Enstitüsünce yayınlanan Üretici Fiyatları Endeksi (Bir önceki yılın aynı ayına göre % değişim oranı) oranında artırılması suretiyle bulunacak bedeldir. Yılına tekabül edilecek kira bedelleri kira başlangıç tarihinde peşin olarak ödenecektir.” denildiği, 2019 yılı artışının TÜFE ve 2020 yılı artışının ise ÜFE olarak yapıldığı,
Anbar Mah. 350 Araçlık Tır ve Kamyon Garajı Abdullah TOPÇU’ya 10 yıllığına 14.01.2012 tarihli sözleşme ile verilmiş, şartnamesinde, “Şartname madde 1: İhalede belirlenecek kira bedelinin kira bedeli ilk yılki kira bedeli olup, takip eden yılların kira bedeli ise bir önceki yıl kira bedelinin Devlet İstatistik Enstitüsünce yayınlanan Üretici Fiyatları Endeksi (Bir önceki yılın aynı ayına göre % değişim oranı) oranında artırılması suretiyle bulunacak bedeldir.” denildiği, kiracısının tacir olmadığı, 2019 yılı artışının TÜFE ve 2020 yılı artışının ise ÜFE olarak yapıldığı anlaşılmıştır.
Kamu idaresi cevabında, 2020 ve 2021 yılında artışın ÜFE olarak yapıldığı ve müteakip yıllarda da buna riayet edileceği belirtilmiştir. Kamu idaresi cevabında 2019 yılı artışının ÜFE olarak yapıldığına ilişkin bilgi yer almamaktadır. 2019 yılı artışlarının da ÜFE olarak yapılması gerektiği açıktır.
Belirtilen bu kiralamalar 6098 sayılı Kanun’un uygulama alanında bulunmadığı gibi, bu kiralamalar 6353 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesiyle 6098 sayılı Kanun’a eklenen geçici 2’nci maddesi kapsamında da değildir. Bu nedenle belirtilen bu yerlerin kira artışları şartname ve sözleşmesinde belirlendiği üzere ÜFE olarak artırılacaktır.
Konut ve çatılı işyeri kapsamında olmayan yerlerin kira artışlarının şartname ve sözleşmesindeki hükümlere göre belirlenmesinin gerektiği ve bu bağlamda 2019 yılı artışının da ÜFE olarak düzeltilmesi sağlanmalıdır.