Büyükşehir Belediyesi bünyesinde itfaiye eri kadrosunda çalışan memur personelin, kısa bir süreliğine ilçe belediyesi zabıta müdürlüğü kadrosuna naklen atamasının yapıldığı ve yaklaşık bir ay sonra bu defa görevde yükselme şartlarına tabi olan Ankara Büyükşehir

Belediyesi İtfaiye Şube Müdürlüğü kadrosuna naklen atamasının gerçekleştirildiği görülmüştür.

Belediyelerde müdür ve şube müdürü kadrolarına atama yapılabilmesi, Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nde belirtilen öğrenim ve hizmet şartlarının sağlanması ve görevde yükselme sınavında başarılı olunması koşullarına bağlıdır. Zabıta ve itfaiye personelinin görevde yükselme işlemlerinin, ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütüleceği de mezkur Yönetmeliğin 21 inci maddesinde belirtilmiştir.

Bu bağlamda Belediye İtfaiye Yönetmeliği'nin19 uncu maddesinde,

"Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve itfaiye müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır.

1. İtfaiye şube müdürlüğüne atanabilmek için;

   1. Meslekle ilgili yüksek öğrenimi bitirmiş veya en az 4 yıllık yüksek öğrenim mezunu olmak,

   2. En az iki yıl itfaiye amiri olarak çalışmış olmak,

   3. 1-4 dereceli kadrolara atanmak için 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinde belirtilen süre kadar hizmeti bulunmak,

   4. Son üç yıllık sicil notu ortalaması en az iyi derecede olmak,

   5. Görevde yükselme sınavında başarılı olmak,

   6. Kadro durumu elverişli olmak ..." hükmü yer almaktadır.

Yine Belediye Zabıta Yönetmeliği'nin 'Görevde yükselme şartları' başlıklı 17 nci maddesinde yer alan "Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki kadrolara yapılacak atamalarda aşağıdaki şartlar aranır. (...)" ifadesinden, zabıta müdürlüğü kadrosunun söz konusu yönetmelik kapsamında görevde yükselmeye tabi olmadığı sonucu çıkabilmektedir.

Bunların yanı sıra gerek İtfaiye Yönetmeliği’nde ve gerekse de Zabıta Yönetmeliği’nde, bu yönetmeliklerde hüküm bulunmayan hallerde 15.3.1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerinin uygulanacağı belirtildiğinden dolayı söz konusu Genel Yönetmeliğe istinaden hazırlanan Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin bazı hükümleri itfaiye ve zabıta personellerine de uygulanacaktır.

Söz konusu hükümlerden birisi de mezkur Yönetmelik’in 'Hizmet grupları arasında geçişler' başlıklı 20 nci maddesinde yer alan,

"b) (...) Mahalli idarelerde ve diğer kamu/kurum ve kuruluşlarında, daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzey görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilir." hükmüdür.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, il ve ilçe belediyelerinde bulunan zabıta ve itfaiye müdürlüğü kadroları, ilgili birim personelinin görevde yükselme şartlarını düzenleyen yönetmeliğin dışında tutulmuştur. Ancak Büyükşehir Belediyelerinde yer alan itfaiye şube müdürlüğü, söz konusu yönetmeliklerde görevde yükselmeye tabi bir kadro olarak düzenlenmiş ve bu kadroya atanabilmek için bu yönetmeliklerde yer verilen altı şartın sağlanması zorunlu tutulmuştur. Bunun yanı sıra bir ilçe belediyesinde daha önceden bulunulan bir müdürlük görevi ile aynı veya daha alt düzey bir göreve sınava tabi tutulmadan atama yapılabileceği de mevzuatta hüküm altına alınmıştır.

İdarenin, itfaiye şube müdürlüğü kadrosu için belirlenmiş görevde yükselme kriterlerini sağlamayan personelini, ilçe belediyesi zabıta müdürlüğü kadrosuna naklen atadıktan kısa bir süre sonra, yukarıda belirtilen kurumlar arası geçiş hükmünden faydalanarak itfaiye şube müdürlüğü kadrosuna atamasının 657 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinde belirtilen "Kariyer" ve "Liyakat" ilkelerine aykırı olduğu değerlendirilmiştir.

Bunun yanı sıra, ilgili personelin, 2020 yılı Haziran ayında yine görevde yükselmeye tabi olan şube müdürlüğü kadrosuna, bundan önceki görevleri esas alınarak sınavsız bir şekilde atandığı ve bulgumuzda belirtilen hususları giderici mahiyette bir işlem tesis edilmediği görülmüştür.

Tablo 147: Temel İlkelere Aykırı Olarak Gerçekleştirilen Atamalar