İdarenin, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu kapsamında sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla kurması zorunlu hayvan bakımevlerini kurmadığı tespit edilmiştir.

14.07.2021 tarih ve 31541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7332 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ile Türk Ceza Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 5199 sayılı Kanun'a ek ve geçici maddeler eklenmiştir.

7332 sayılı Kanun'un 13’üncü maddesi ile 5199 sayılı Kanun'a eklenen “Belediyelerin sorumluluğu” başlıklı Ek 1’inci maddesinde büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan büyükşehir ilçe belediyeleri ile diğer belediyelerin, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kuracağı belirtilmiştir.

Bu kapsamda 7332 sayılı Kanun'un 16’ncı maddesi ile 5199 sayılı Kanun'a eklenen Geçici 4’üncü maddesinde ise büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yetmiş beş bini aşan belediyelerin 31.12.2022, diğer belediyelerin ise 31.12.2024 tarihine kadar Ek 1’inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen hayvan bakımevlerini kurmakla yükümlü oldukları hüküm altına alınmıştır.

Yine maddenin devamında belediyelerin bu madde yürürlüğe girdikten sonra üç yıl süreyle birinci fıkra gereğince hayvan bakımevleri kurmak ve rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayıracağı, bu oranın büyükşehir belediyelerinde binde üç olarak uygulanacağı ve bu fıkra uyarınca ayrılan ödeneklerin başka bir amaç için kullanılamayacağı belirtilmiştir.

Yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri çerçevesinde idarenin nüfusu itibarıyla 31.12.2022 tarihine kadar sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevlerini kurması gerektiği açıktır.

Ancak yapılan denetimde idare tarafından açık yasal hükme rağmen 31.12.2022 tarihine kadar herhangi bir hayvan bakımevi kurulmadığı görülmüştür.

Mevzuatta sahipsiz, güçten düşmüş ve tehlike arz eden hayvanların aşılanması, kısırlaştırılması ile rehabilitasyonunun önemi ile belediyelerin bu alandaki görev ve sorumlulukları açıkça belirtilmiş olup hayvan bakımevlerinin kurulmaması nedeniyle halk sağlığında meydana gelebilecek bir olumsuzluk durumunda idarenin sorumlu olacağı ve bu sorumluluk kapsamında maddi ve manevi külfetlere katlanacağı kaçınılmazdır.

İdare tarafından bulguya iştirak edilmiş olup konu hakkında gereken hassasiyetin gösterileceği bildirilmiştir.

Sonuç olarak, ilgili kanunlar, yönetmelikler ve genelgeler kapsamında kendilerine tevdi edilen görev ve sorumlulukları yerine getirmediği veya bunlara aykırı faaliyette bulunduğu tespit edilen belediyelerin hukuki ve/veya cezai sorumlulukları doğacağından, bu konudaki yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerekmektedir.