İdare veznelerince banka kredi kartlarıyla yapılan tahsilatlar olmasına rağmen 109- Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı kullanılmamaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı”nı açıklayan 73 ilâ 76’ncı maddelerinde bu hesabın, banka kredi kartlarıyla yapılan tahsilat ve bunlara ilişkin olarak yapılan mahsup ve iade işlemlerinin izlenmesi için kullanılacağı, banka kredi kartları ile yapılan tahsilatlara ilişkin olarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için belirlenen usul ve esasların uygulanacağı;

Banka kredi kartıyla yapılan tahsilatların bir taraftan bu hesaba borç, 600-Gelirler Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan gelir kaydedilen tutarlar 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, Banka kredi kartıyla yapılan tahsilatlar nedeniyle kurumun banka hesabına aktarılan tutarların bu hesaba alacak, 102-Banka Hesabına borç, banka kredi kartıyla yapılan tahsilatlardan iptal edilenlere ilişkin tutarlar bu hesaba alacak, ilgili hesaplara borç, daha önce bütçeye gelir kaydedilenler 805-Gelir Yansıtma Hesabına alacak, 800-Bütçe Gelirleri Hesabına borç kaydedileceği,

İfade edilmiştir.

Bankacılık sektöründeki gelişmeler ve banka kredi kartları kullanımının yaygınlaşması nedeniyle, belediyelerde mal ve hizmet bedelleri güvenli bir ödeme aracı olan banka kredi kartları aracılığı ile tahsil edilmektedir. Belediye veznelerinden gün içinde banka kredi kartları aracılığıyla yapılan bu tahsilatlar, bankalara ait POS (Point Of Sales Terminal/Satış Noktaları Terminali) cihazı marifetiyle gerçekleşmektedir. Burada önemli olan gerçekleşen tahsilatların doğru muhasebeleştirilmesi ve bu tahsilatlara ilişkin takibin sağlanmasıdır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden ve açıklamalardan anlaşılacağı üzere belediye veznelerinden gün içinde banka POS cihazları aracılığıyla kredi kartlarından tahsil edilen tutarların 109-Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının borcuna, protokole göre yapılan aktarmalara ilişkin ilgili Banka hesap özetleri görüldüğünde ise Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının alacağına kayıt yapılmalıdır. Bankalarla yapılan protokollere göre kredi kartlarından yapılan tahsilatlar kurum banka hesaplarına belirli bir süre (en geç 20 gün) sonunda aktarılmaktadır. Ayrıca tahsilatlarda takip ve kontrolü sağlamak açısından Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının alt kodlarında ilgili banka POS tahsilatlarının izlenmesi de önemli olacaktır. Şöyle ki: Hesabın alt kodlarında banka detayları izlenmez ise 20 gün sonunda hangi bankanın ne tutarda aktarma yapması gerektiğinin tespiti zorlaşacak ve/veya günlük kayıtların oluşturulmaması benzer bir şekilde aktarılması gereken tutarların tespitini de riskli

hale getirecektir.

İdarenin hesap ve işlemleri incelendiğinde; 2019 yılı içerisinde Iğdır Belediyesi tarafından toplamda POS cihazları aracılığıyla kredi kartlarından 664.154,95 TL tahsilatın yapıldığı; ancak yapılan bu tahsilatların Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabında muhasebeleştirilmediği görülmüştür.

Belediye tarafından kredi kartlarından yapılan tahsilatların muhasebeleştirilmesine ilişkin bir örnek aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 13: İdare Tarafından POS Cihazları Aracılığı İle Yapılan Tahsilatlara ilişkin Muhasebe Kaydı

Belediye veznelerinden gün içinde banka POS cihazları aracılığıyla kredi kartlarından tahsil edilen tutarların Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının borcuna, bankalar tarafından yapılan aktarmaların ise bu hesabın alacağına kaydedilmesine; bu tahsilatlarda takip ve kontrolü sağlamak içinde alt kodlara yer verilmesine ilişkin örnek aşağıda gösterilmiştir:

Tablo 14: 109-Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının İşleyişine ilişkin Yapılması Gereken Muhasebe Kaydı

Yukarıda yer verilen denetim tespitine binaen İdare tarafından, ilgili hesabın kullanılması için gerekli çalışmaların başlatıldığı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak banka kredi kartları ile yapılan tahsilatlarda ilgili hesabın kullanılmasının sağlanması gerekmektedir.