Karar Künyesi
Ön Mali Kontrole İlişkin Düzenleme Bulunmaması
Ön mali kontrol sürecinin etkin olarak yürütülmesine ilişkin Kurum tarafından bir düzenleme yapılmadığı görülmüştür.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Ön mali kontrol” başlıklı 58’inci maddesinde; ön malî kontrolün, harcama birimlerinde işlemlerin gerçekleştirilmesi aşamasında yapılan kontroller ile malî hizmetler birimi tarafından yapılan kontrolleri kapsadığı, ön malî kontrol sürecinin, malî karar ve işlemlerin hazırlanması, yüklenmeye girişilmesi, iş ve işlemlerin gerçekleştirilmesi ve belgelendirilmesinden oluştuğu belirtilmiştir.
Harcama birimlerinde işlemlerin gerçekleştirilmesi aşamasında yapılacak asgarî kontroller ile malî hizmetler birimi tarafından ön malî kontrole tâbi tutulacak malî karar ve işlemlerin usul ve esasları ile ön malî kontrole ilişkin standart ve yöntemler ile ilgili İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar düzenlenmiş olup, ayrıca kamu idarelerinin, bu standart ve yöntemlere aykırı olmamak şartıyla düzenleme yapabileceği ifade edilmiştir.
Söz konusu Usul ve Esaslar’ın ön mali kontrolün kapsamının açıklandığı 10’uncu maddesinde ise; malî hizmetler birimi tarafından yapılacak ön malî kontrolün, Usul ve Esaslar’da belirtilen kontroller ile idarelerce yapılacak düzenlemeler çerçevesinde öngörülen kontrollerden meydana geldiği belirtilmiştir.
Kurum tarafından gerçekleştirilen ön mali kontrol faaliyetine yönelik işlemlerin
incelenmesinde, ön mali kontrol sürecinin gelir, gider, varlık ve yükümlülüklere ilişkin malî karar ve işlemlere yönelik süreçlerin etkin olarak işleyişi ve harcama birimleri tarafından kullanılan kaynakların etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılmasına esas olacak şekilde bir düzenlemenin yürürlükte bulunmadığı tespit edilmiştir.
Mevzuat hükümlerinde belirtildiği üzere Kurumun diğer harcama birimlerinin mali işlemlerine yönelik süreç akış şemalarının da dikkate alınmak suretiyle ön mali kontrole yönelik bir düzenleme yapılması gerekmektedir.
Düzenlenen Görüş Yazılarının Mevzuata Uygun Olmaması
Ön mali kontrol kapsamında düzenlenen görüş yazılarında ayrıntı ve gerekçelere yer verilmediği görülmüştür.
Anılan Usul ve Esaslar’ın “Ön mali kontrol süreci”nin anlatıldığı 12’nci maddesinde; mali hizmetler biriminin ön malî kontrolüne tâbi mali karar ve işlemlerin, kontrol edilmek üzere mali hizmetler birimine gönderileceği, mali hizmetler birimince kontrol edilen işlemler hakkında görüş yazısı düzenlenerek ilgili birime gönderileceği, ön malî kontrol sonucunda yazılı görüş düzenlenmesi halinde ise bu yazılı görüşlerin ayrıntılı, açık ve gerekçeli olmak zorunda olduğu ayrıca mali hizmetler biriminin görüş yazısının ilgili işlem dosyasında saklanarak bir örneğinin de ödeme emri belgesine ekleneceği ifade edilmiştir.
Kurumun harcama birimleri tarafından ön mali kontrol yapılmak üzere Mali Hizmetler Müdürlüğüne gönderilen işlemler üzerinde yapılan incelemelerde, düzenlenen görüş yazılarında ayrıntı ve gerekçelere yer verilmediği tespit edilmiştir.
Mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, ön mali kontrol yapılmak üzere ilgili birime gönderilen işlemlerde yazılı görüş verilmesi gereken durumlarda, verilen görüşün dayandığı hususların açıklandığı ayrıntıların belirtilmesi ve “uygundur” ya da “uygun değildir” görüşlerine ait gerekçelerin açıklanması gerekmektedir.