Kamu İdaresi arsalarının taksitli olarak satışından doğan alacaklarından vadesi bir yılın altında olanları 127 Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı’nda izlemediği görülmüştür.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Temel Kavramlar” başlıklı 5’inci maddesinde genel yönetim muhasebesinin, muhasebe ilke ve kurallarının dayanağını oluşturan ve maddede sayılan temel kavramlara göre yürütüleceği belirtmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 127 Diğer Faaliyet Alacakları

Hesabı’na ilişkin “Hesabın Niteliği” başlıklı 97’nci maddesinde; bu hesabın, mahalli idarelere ait maddi duran varlıkların taksitli satılması durumunda ortaya çıkan alacaklardan bir yıl içerisinde tahsil edilmesi gerekenlerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 99’uncu ve 171’inci maddelerine göre maddi duran varlıkların taksitli satılması durumunda;

• bütçeye gelir kaydedilmesi gereken tutarlardan bir yıl veya faaliyet dönemi içinde tahsili gerekenlerin 127 Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı’na, satış bedeli ile net değeri arasındaki olumsuz farkın ve mevzuatı gereğince diğer kamu idarelerine ayrılması gereken payların 630 Giderler Hesabı’na, ayrılmış olan birikmiş amortisman tutarının 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı’na borç; maddi duran varlığın kayıtlı değerinin ilgili maddi duran varlık hesabına, satış bedeli ile net değeri arasındaki olumlu farkın 600 Gelirler Hesabı’na alacak kaydı,

• 127 Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı’nda kayıtlı alacaklardan, nakden veya mahsuben yapılan tahsilatın bir taraftan bu hesaba alacak, 100 Kasa Hesabı veya 102 Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara borç; diğer taraftan 800 Bütçe Gelirleri Hesabı’na alacak, 805 Gelir Yansıtma Hesabı’na borç kaydı,

şeklinde muhasebe işlemlerinin yapılması gerektiği açıklanmıştır.

Yapılan incelemede Kamu İdaresi tarafından 2022 yılı içerisinde taksitlendirmek suretiyle satışı gerçekleştirilen iki adet taşınmaza ilişkin toplam 164.505.000,00 TL alacak tutarının ilgili hesapta muhasebeleştirilmemesi sonucu 127 Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı’nın 2022 yılı bilançosunda gerçek durumu yansıtmadığı tespit edilmiştir.

Söz konusu taksitli taşınmaz satışlarına ilişkin işlemlerin Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nde belirlenen şekilde ilgili hesaba kaydedilmesi gerekmektedir.