Belediye mücavir alanı içerisinde, işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmayan iş yerlerinin bulunduğu tespit edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin yetkileri ve imtiyazları” başlıklı 15’inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde; belediyenin, gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri ile ilgili olarak kanunlarda belirtilen izin veya ruhsatı vermeye, (l) bendinde; gayrisıhhî müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmaya ve denetlemeye, (o) bendinde ise; gayrisıhhî işyerlerini, eğlence yerlerini, halk sağlığına ve çevreye etkisi olan diğer işyerlerini kentin belirli yerlerinde toplamaya yetkili olduğu; ikinci fıkrasının (l) bendinde, belirtilen gayrisıhhî müesseselerden birinci sınıf olanların ruhsatlandırılması ve denetlenmesinin, büyükşehir ve il merkez belediyeleri dışındaki yerlerde il özel idaresi tarafından yapılması gerektiği ifade edilmiştir.

3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 3’üncü maddesinin (b) bendinde; belediye hudutları ile

mücavir alan içinde kalan tüm işyerleri ve işletmelere işyeri açma ve çalışma ruhsatını vermeye belediyelerin yetkili olduğu belirtilmiştir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “İşyeri açma izni harcı” başlıklı 81’inci maddesinde; belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılmasının işyeri açma izni harcına tabi olduğu ifade edilmektedir.

Belediyeden ve vergi dairelerinden alınan verilere göre, çok sayıda işletmenin ruhsatsız şekilde faaliyet gösterdiği, bu doğrultuda 2022 yılı içerisinde Zabıta Müdürlüğü ekiplerince 833 adet ruhsatsız işyeri tespitinin yapıldığı görülmüştür.

Mevzuata uygun bir iç kontrol sisteminin hayata geçirilememesi ve birimler arası iletişim eksikliği nedeniyle çok sayıda işyerinin işyeri açma ve çalışma ruhsatı almadan faaliyetlerini yürüttüğü değerlendirilmektedir. Söz konusu hususa 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporu’nda da yer verilmiş ancak Belediye tarafından kısmen yerine getirilmiştir.

Kamu İdaresi cevabında, ilçe sınırları içerisinde faaliyette bulunan iş yerlerine yönelik yapılan denetimlerle, ruhsatsız çalışan işletmelerin ruhsatlandırılması için gerekli süreçlerin Zabıta Müdürlüğü tarafından yürütüldüğü, 2022 mali yılı içerisinde yaklaşık olarak 940 adet iş yerine ruhsatsız iş yeri tespit tutanağı düzenlendiği ifade edilmiştir. Ancak Belediye ve vergi dairelerinden alınan verilerin incelenmesi neticesinde söz konusu denetimlerin yeterli olmadığı, çok sayıda işyerinin ruhsatsız şekilde faaliyetlerini sürdürdüğü ve bu durumun Belediyenin gelirlerinde artışa engel olduğu görülmektedir.

Sonuç olarak, Belediye sınırları içerisinde faaliyette bulunan işyerlerine yönelik denetimlerle, ruhsatsız çalışan işletmelerin ruhsatlandırılması için ilgili birimlerin koordineli çalışması ve gerekli süreçlerin başlatılması gerekmektedir.