Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi 2018 Yılı Performans Programı’nda bazı unsurların yasal düzenlemelerde belirlenen nitelikte olmadığı tespit edilmiştir.

Performans Programı Hazırlama Rehberi’nde, performans hedefi “Kamu idarelerinin stratejik planlarında yer alan amaç ve hedeflerine ulaşmak için program döneminde gerçekleştirmeyi planladıkları çıktı-sonuç odaklı hedeflerdir” şeklinde; faaliyet ise “Belirli bir amaca ve hedefe yönelen, başlı başına bir bütünlük oluşturan, yönetilebilir ve maliyetlendirilebilir üretim veya hizmetlerdir” şeklinde tanımlanmıştır. Bu çerçevede performans hedefleri, idarenin ulaşmak istediği hedefleri gösterirken, faaliyetler ise bunları

gerçekleştirecek eylemleri ifade etmektedir.

Rehbere göre, performans hedeflerinin;

• belirlenen stratejik amaç ve hedeflerle ilişkili olması,

• üst yönetici ve harcama yetkilileri tarafından idare düzeyinde belirlenmesi,

• yürütülen faaliyetlerle gerçekleştirilebilir olması,

• kaynakların sınırlılığı göz önünde bulundurularak belirlenmesi,

• belirli, ulaşılabilir, gerçekçi ve performans göstergeleri ile ölçülebilir olması,

• çıktı-sonuç odaklı olması,

• az sayıda belirlenmesi, faaliyetlerin ise;

• idarenin görev ve yetkileri çerçevesinde yürüteceği ve elindeki kaynakları tahsis edeceği iş ve hizmetleri yansıtması,

• performans hedeflerini gerçekleştirmeye yönelik olarak belirlenmesi,

• uygulanabilir olması,

• maliyetlendirilebilmesi,

• girdi niteliğinde olmaması, gerekmektedir.

Öte yandan; faaliyetlerin hedefin gerçekleşmesine ne ölçüde katkı sağlayacağı tanımlanabilir olmalı, aynı hedef altındaki faaliyetler birbirleriyle çelişmemeli, hedefin gerçekleşmesi açısından tamamlayıcı olmalı, bir hedefe yönelik olarak fazla sayıda faaliyet belirlenmemeli ve benzer nitelik taşıyan faaliyetler ayrı ayrı gösterilmemeli ve tek bir faaliyet olarak belirlenmelidir. Ekonomik sınıflandırmanın cari, sermaye, transfer ve borç verme unsurlarından bir veya daha fazlası aynı faaliyet içerisinde yer alabilir.

Rehberde performans göstergesi, “Kamu idarelerince performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını ya da ne kadar ulaşıldığını ölçmek, izlemek ve değerlendirmek için kullanılan ve sayısal olarak ifade edilen araçlar”; çıktı, “İdare tarafından üretilen nihai ürün veya hizmetler”; sonuç ise, “İdarenin sunduğu ürün ve hizmetlerin, bireyler ve toplum üzerinde meydana getirdiği etki” şeklinde tanımlanmıştır.

Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi 2018 yılı Performans Programı’nın incelenmesinde;

• Bazı performans hedeflerinin faaliyet niteliğinde, bazılarının ise performans göstergesi olduğu, bunun sadece performans programının oluşturulması ile ilgili değil, aynı zamanda 2015-2018 Stratejik Planı’nda belirlenen amaç ve hedeflerin niteliğinin olması gerektiği gibi olmamasından da kaynaklandığı,

  Faaliyet veya gösterge niteliğinde düzenlenmiş performans hedefi örnekleri:

  1.2.1. Stratejik yönetim çalışmalarının mevzuat çerçevesinde %100 tamamlanması

  2.5.1. Ağ cihazlarının yenilenmesi

  5.1.1. Engelli vatandaşlarımıza yönelik sosyal faaliyetler düzenlemek ve akülü- tekerlekli sandalye, işitme cihazı vb. yardımlarda bulunmak)

• Bazı performans hedeflerinin çıktı veya sonuç odaklı değil, girdi odaklı olarak belirlendiği,

  Çıktı-sonuç odaklı olmayan performans hedefi örnekleri:

  1.2.1. Stratejik yönetim çalışmalarının mevzuat çerçevesinde %100 tamamlanması

  2.5.1. Ağ cihazlarının yenilenmesi

  5.1.1. Engelli vatandaşlarımıza yönelik sosyal faaliyetler düzenlemek ve akülü- tekerlekli sandalye, işitme cihazı vb. yardımlarda bulunmak)

• Performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını ya da ne kadar ulaşıldığını ölçmek, izlemek ve değerlendirmek için kullanılan ve sayısal olarak ifade edilmesi gereken bazı performans göstergelerinin belirlenen performans hedefiyle ilgili olmadığı, dolayısıyla da performans hedefine ulaşılıp ulaşılmadığını ya da ne kadar ulaşıldığını ölçme imkanı vermediği,

Ölçülebilir nitelikte olmayan ve sayısal olarak ifade edilmeyen performans göstergesi örneği:

Performans Hedefi 2.8.1. İdaremize ait araç ve iş makinelerinin etkin kullanımını sağlamak

P. Göstergeleri: Bakım ve onarımı yapılan araç sayısı (2018 için 550 adet) ve alınan yedek parça sayısı (2018 için 13.200 adet)

görülmüştür.

Yukarıda örnekleriyle gösterilen tespitler doğrultusunda, 2019 yılı ve sonrasında düzenlenecek olan performans programlarının 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Belediyeler İçin Stratejik Planlama Rehberi ve Performans Programı Hazırlama Rehberi’nde yer alan düzenlemelere uygun olarak hazırlanması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Performans Programı hazırlık çalışmalarının temelini performans hedefleri oluşturmaktadır. Performans hedefleri belirlenirken oluşturulan kavramsal çerçeve birimlerimiz nezdinde tam olarak oturtulamadığından çıktı-sonuç odaklı olmayan performans hedefleri ve performans göstergeleri performans programında yer almıştır. Bir sonraki performans programı hazırlıklarında bulgu doğrultusunda hedefler ve göstergeler belirlenmesine gayret edilecektir” denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında bulguya iştirak edilmiş ve yeni performans programı hazırlanması sürecinde gerekli çalışmaların yapılacağı belirtilmiştir. Bulgu konusu tespitlerin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.