İdarece emlak vergileriyle beraber tahsil edilen taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına ait katkı payı ilgili idareye aktarılmamış ve payın zamanında aktarılmamasından dolayı yüksek tutarlarda faiz yüküne katlanılmıştır.

1. Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payının Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına Gönderilmemesi

   
   

   İdarece emlak vergileriyle beraber tahsil edilen taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına ait katkı payı ilgili idareye aktarılmamıştır.

   
   

   2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 12’nci maddesinin altıncı fıkrasında; belediyelerin ve il özel idarelerinin görev alanlarında kalan kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla kullanılmak üzere 29.7.1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 8’inci ve 18’inci maddeleri uyarınca mükellef hakkında tahakkuk eden emlak vergisinin %10’u nispetinde taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payının tahakkuk ettirileceği ve ilgili belediyesince emlak vergisi ile birlikte tahsil edileceği hüküm altına alınmıştır.

   2863 sayılı Kanun’a dayanılarak çıkarılan Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payına Dair Yönetmelik’in 5’inci maddesinde katkı payının tarh, tahakkuk ve tahsiline ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Aynı Yönetmelik’in 6’ncı maddesinde belediyelerce katkı payı olarak tahsil olunan tutarların, tahsil edildiği ayı takip eden ayın onuncu günü akşamına kadar İl Özel İdarelerine veya Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarına bir bildirim ile beyan edilerek aynı süre içinde katkı payı hesabına yatırılacağı; tahsil edilen katkı payının süresi içinde katkı payı hesabına aktarılmasından belediye başkanı ve hesap işleri müdürünün birlikte sorumlu olduğu; tahsil edilen katkı payının süresi içinde katkı payı hesabına aktarılmaması veya katkı payının başka amaçla kullanılması halinde sorumlular hakkında yasal işlem yapılacağı belirtilmiştir. Diğer yandan, 2863 sayılı Kanun’da; ilgili belediyece tahsil edilen katkı paylarının zamanında ilgili kuruma gönderilmemesi halinde bu katkı paylarına 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre gecikme zammı tatbik edileceği ifade edilmiştir.

   İdarenin hesap ve işlemleri incelendiğinde, 31.12.2020 tarihi itibariyle 59.925.071,07 TL’lik tutarın Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına gönderilmeyerek 363-Kamu İdareleri Payları Hesabında izlendiği tespit edilmiştir.

   Söz konusu tespit sonrasında İdare tarafından; taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payının, yaşanan finansal sorunlar nedeni ile ödenemediği, geçmiş dönemden gelen borçların 6236 ve 7143 sayılı Kanunlar ile yapılandırıldığı, yapılandırma

   
   

   sonrasında tekrar biriken pay tutarının İller Bankası payı üzerinden kısmi kesintiler ile ödenmesinin sağlandığı ifade edilmiştir.

   Sonuç olarak, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına ait katkı payının Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına mevzuatında belirtilen sürede gönderilmesi kamu yararına olacaktır.

   
   

2. Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payının Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı Hesabına Zamanında Aktarılmamasından Dolayı Faiz Ödenmesi

Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payının zamanında aktarılmamasından dolayı Belediye yüksek tutarlarda faiz yüküne katlanmaktadır.

İdare tarafından 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu uyarınca alınan emlak vergisinin

%10’u nispetinde tahsil edilen taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payının Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı için defterdarlık bünyesinde açılan emanet hesabına yatırılması gerekmektedir.

Yapılan denetim ve incelemelerde; İdare tarafından tahsil edilen taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payının zamanında gönderilmemesinden dolayı; 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun’a göre yapılandırma yapıldığı, bu yapılandırmadan kaynaklı olarak 21.678.639,81 TL anapara borcuna 16.763.659,23 TL faiz ödemesine katlanılmak zorunda kalındığı ve toplam borcun 38.442.299,04 TL olduğu 31.12.2020 tarihi itibariyle söz konusu toplam borcun 5.057.312,95 TL’sinin ödenebildiği anlaşılmıştır. Ayrıca 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun ile de geçmiş dönemlerde 21.448.081,19 TL anapara borcuna 16.338.738,18 TL faiz ödemesine katlanılmak zorunda kalındığı ve toplam borcun 37.786.819,37 TL olduğu 31.12.2020 tarihi itibariyle söz konusu toplam borcun 8.659.479,09 TL’sinin ödenebildiği anlaşılmıştır.

Söz konusu tespit sonrasında İdare tarafından; taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payının, yaşanan finansal sorunlar nedeni ile ödenemediği, gecikmeden kaynaklı faizlerin de birikerek ödeme yükünü çok daha fazla arttırmaması adına geçmiş dönemden gelen borçların yapılandırıldığı ve bu borçların İller Bankası payı üzerinden aylık taksitler halinde kesilerek ödenmesinin sağlandığı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, İdare tarafından tahsili yapılan tutarların, faiz yüküyle karşılaşılmaması için, mevzuat hükümlerine uygun olarak tahsil edildiği ayı takip eden ayın onuncu günü akşamına kadar Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına bir bildirim ile beyan edilerek aynı süre içinde katkı payı hesabına yatırılması gerekmektedir.