Karar Künyesi
Kira süreleri sona eren belediye mülkiyetindeki bazı taşınmazların yeniden ihale yapılmaksızın ecrimisil karşılığında aynı kişilere kullandırıldığı tespit edilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 18’inci maddesi uyarınca, belediyeye ait taşınmazların üç yıldan fazla süre ile kiralanmasına karar vermek yetkisi belediye meclisine; aynı Kanun'un 34’üncü maddesi uyarınca, söz konusu taşınmazların süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek yetkisi ise belediye encümenine verilmektedir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun Kapsam başlıklı 1’inci maddesi ile belediye mülkiyetindeki taşınmazların ancak bu Kanun hükümlerine göre kiraya verilebileceği, "Kiralarda sözleşme süresi" başlıklı 64’üncü maddesi ile belirli istisnalar haricinde, kiraya verilecek taşınmazların kira süresinin on yıldan çok olamayacağı ve taşınmazların üçüncü kişilere kiralanması işlemlerinin ise aynı Kanun’un 35’inci maddesinde sayılan ihale usulleri çerçevesinde yürütülmesi gerektiği hüküm altına alınmaktadır.
Aynı Kanun’un 75’inci maddesinde; kamu idarelerine ait taşınmazlara ait kira sözleşmelerinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, işgal edilen taşınmaz malın idarenin talebi üzerine bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği ve kira sözleşme bitim tarihi ile tahliye tarihi arasında ecrimisil alınacağı belirtilmiştir.
6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun “Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmenin sona ermesi” başlıklı 346’ncı maddesine göre; konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az on beş gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır. Kiraya veren, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremez. Ancak, on yıllık uzama süresi sonunda kiraya veren, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilir. Belirsiz süreli kira sözleşmelerinde, kiracı her zaman, kiraya veren ise kiranın başlangıcından on yıl geçtikten sonra, genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilirler. Genel hükümlere göre fesih hakkının kullanılabileceği durumlarda, kiraya veren veya kiracı sözleşmeyi sona erdirebilir.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, Borçlar Kanunu’na göre kiralanan konut ve çatılı işyerlerinin sözleşmede belirtilen kira süresi bitiminden itibaren kiracının isteğine bağlı olarak 10 yıla kadar uzatılabileceği anlaşılmaktadır. Burada kiracının kira süresinin bitiminden önce herhangi bir bildirimde bulunmaması sözleşmenin 1 yıl süre ile uzamasına yeterlidir. Diğer taraftan, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu belediyelerin taşınır ve taşınmaz mallarını istisna olarak belirtilenler hariç olmak üzere en fazla
10 yıl süre ile kiralayabileceğini, bu süre sonunda yeniden ihaleye çıkılması gerektiğini belirtmektedir. Dolayısıyla, 6098 sayılı Kanun’a göre yapılan 10 yıllık süre uzatımı sonra erdikten sonra İdare 2886 sayılı Kanun’a göre yeni ihale düzenleyerek kiralama yapması gerekmektedir.
Belediyenin taşınmazlarının incelenmesi sonucunda; kira süreleri sona eren 40 adet taşınmazın, tahliye edilmeyerek aynı kişilere aylık ecrimisil bedeli karşılığında kullandırıldığı tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen denetim tespitine istinaden, İdare tarafından; bulgu konusu tespite iştirak edildiği ve bu doğrultuda hareket edileceği ifade edilmiştir.
Yukarıda yer verilen denetim tespitine istinaden İdare tarafından; kira süresi sonra eren taşınmazların ihale işlemlerinde oluşan aksaklıklardan dolayı ihale istem dışı olarak sözleşme bitim tarihinden sonraya sarktığından işgalde bulunan süreye ecrimisil uygulandığı ifade edilmiştir.
Söz konusu taşınmazların kira süresi bitmesine rağmen uzun süre ihale yapılmamıştır. Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre; ecrimisilin kira niteliğine dönüştürülmemesi gerekmektedir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75'inci maddesi gereğince Belediye taşınmazlarındaki işgal durumuna son verilmesi için gerekli işlemler başlatılmalı ve bu kapsamda bahse konu taşınmazların usulüne uygun ihale yöntemiyle kiralanması sağlanmalıdır.