Üniversite tarafından Kamu İhale Kanunu’na göre alımı gerçekleştirilen işlerin bir kısmında Kamu İhale mevzuatına ve ihale dokümanında yer verilen hususlara uyulmadığı görülmüş olup bu kapsamda yapılan denetimlerde;

1. İhalelerde şirket ortaklarının yasaklılık sorgulamasının yapılmaması

   
   

   Üniversitenin gerçekleştirmiş olduğu ihaleler incelendiğinde, sermaye şirketi olan isteklilerin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulamasının yalnızca ihalelere katılan istekli şirket üzerinden yapıldığı görülmüştür.

   22.08.2009 tarihli ve 27327 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teyit İşlemleri” başlıklı 30.5.2’nci maddesinde, başvuru veya ihale tarihi itibariyle tüm aday ve istekliler için, ihale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde kalan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi için, sözleşmenin imzalanacağı tarihte ise sadece ihale üzerinde kalan istekli için ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacağı ve Kamu İhale Kurumu’ndan teyit ettirileceği,

   Yasaklılık teyidi yapılırken aday ve istekliler ile bunların şahıs şirketi olmaları halinde tüm ortakları, sermaye şirketi olmaları hâlinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacağı ve Kamu İhale Kurumu’ndan teyit ettirileceği,

   hükme bağlanmıştır.

   
   

   Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği hükümlerinden anlaşılacağı üzere ihaleye katılan istekli eğer sermaye şirketiyse sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması gerekmektedir.

   
   

   Yapılan denetimlerde, Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığınca gerçekleştirilen ihalelerde sermaye şirketi olan isteklilerin mevzuata uygun olmayarak yalnızca şirket üzerinden yasaklılık sorgulamasının yapıldığı, şirket ortaklarının sorgulamasının yapılmadığı tespit edilmiştir.

   Kamu idaresi cevabında, ihalelerde teklif veren isteklilerin şirket olarak yasaklılık sorgulamalarının yapıldığı ancak ortakların yasaklılık sorgulamalarının sehven yapılmadığı bundan sonra yapılacak ihalelerde söz konusu yasaklı sorgulamalarının daha dikkatli gerçekleştirileceği ifade edilmiştir.

   Bu itibarla, söz konusu mevzuata uygun olmayan uygulama ihalelerden yasaklı isteklilerin üzerine ihale bırakılması ve söz konusu isteklilerle sözleşme imzalanması risklerini beraberinde getireceği için gerekli kontrollerin bundan sonra gerçekleştirilecek olan ihaleler için yapılması gerekmektedir.

2. İşin bitmiş durumunu gösteren nihai projelerin idarece teslim alınmaması

   
   

   Üniversitenin gerçekleştirmiş olduğu ihaleler incelendiğinde, anahtar teslim götürü bedel üzerinden ihale edilerek yapımı gerçekleştirilen geçici kabulü yapılan işlerin uygulama sırasında yapılmış olan değişikliklerini de içeren ve işin bitmiş durumunu gösteren nihai projelerin yüklenici tarafından İdareye teslim edilmesi gerektiği halde teslim edilmediği ve İdarenin de bu projeleri Yükleniciden talep etmediği görülmüştür.

   Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde, bu Genel Şartnamenin, 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre sözleşmeye bağlanan yapım işlerinin yürütülmesinde uygulanacak genel esasları belirlemek amacıyla hazırlandığı,

   “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde bu Genel Şartnamenin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tabi idareler tarafından bu Kanun hükümlerine göre ihalesi yapılan ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre sözleşmeye bağlanan yapım işlerini kapsadığı,

   Hüküm altına alınmıştır.

   
   

   Mezkur Şartnamenin “Projeler” başlıklı Üçüncü Bölümü “Projelerin yükleniciye teslimi” başlıklı 11’inci maddesi birinci fıkrasında, anahtar teslimi götürü bedel sözleşmelerde, yapılacak işlerin uygulama projelerinin, şartnameler ve diğer teknik belgelerle birlikte, sözleşmenin imzalanması sırasında yükleniciye verileceği,

   
   

   Aynı maddenin yedinci fıkrasında ise, işlerin geçici kabulü yapıldıktan sonra, uygulama projelerinin ister idarece verilmiş, ister yüklenici tarafından hazırlanarak idarece onaylanmış olsun, uygulama sırasında yapılmış değişiklikleri de içeren ve işin bitmiş durumunu gösteren nihai projelerin, yüklenici tarafından bedelsiz olarak hazırlanıp orijinalleri ile birlikte idareye teslim edileceği,

   Hükme bağlanmıştır.

   
   

   Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tabi idareler tarafından bu Kanun hükümlerine göre ihalesi yapılan ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre sözleşmeye bağlanan yapım işleri kapsamında yapımı gerçekleştirilen işlerin geçici kabulü yapıldıktan sonra uygulama sırasında yapılmış değişiklikleri de içeren ve işin bitmiş durumunu gösteren nihai projelerin, yüklenici tarafından bedelsiz olarak hazırlanıp orijinalleri ile birlikte idareye teslim edileceği anlaşılmaktadır.

   Yapılan denetimlerde Üniversitenin yaptırmış olduğu yapım işleriyle ilgili olarak geçici kabulden sonra Yüklenici tarafından hazırlanıp İdareye teslim edilmesi gereken nihai projelerin İdareye teslim edilmediği ve İdarenin de bu nihai projeleri yüklenicilerden talep etmediği tespit edilmiştir.

   Kamu idaresi cevabında, nihai projelerin yüklenicilerden talep edilerek temininin sağlanacağı, bundan sonra yapılacak yapım işlerinde ise işin bitmiş durumunu gösteren nihai projelerin teslim alınması hususunda daha fazla dikkat edileceği ifade edilmiştir.

   Bu itibarla, söz konusu bulgu doğrultusunda uygulama sırasında yapılmış değişiklikleri görebilmek amacıyla nihai projelerin ilgili yüklenicilerden talep edilmesi gerekmektedir.

3. İnşaat all risk sigortasıyla ilgili eksikliklerin bulunması

   
   

   İdarece ihalesi yapılarak gerçekleştirilen bazı yapım işlerinde iş artışı yapılmasına rağmen all risk sigortalarının zeyilname ile güncellenmediği görülmüştür.

   Kamu İhale Kurumu tarafından 20.06.2021 tarih ve 31517 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak ilan edilen Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesinin birinci fıkrasında; yapım işi ile ilgili işyerlerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesislerin işe başlama tarihinden kesin kabul tarihine kadar, sözleşme konusu yapım işinin korunmasından yüklenicinin sorumlu olduğu, yüklenicinin belirtilen süre içinde oluşabilecek deprem, su

   
   

   baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı ihale dokümanında belirtilen şekilde (all risk) sigorta yaptırmak zorunda olduğu, ikinci fıkrasında da; sigortaya esas alınacak bedellerin, işin kendisi için sözleşme bedeli, her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ve benzeri için ise piyasa rayiçlerine göre hesaplanan bedeller olduğu, ödenen toplam hakediş tahakkuk tutarının (fiyat farkları dahil) poliçedeki sigorta bedelini aşması ve/veya poliçede öngörülen sigorta bitiş tarihinin süre uzatımı veya cezalı çalışma sebebiyle aşılması hallerinde, zeyilname ile sigorta bedelinin artırılması ve/veya sigorta süresinin uzatılmasının zorunlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

   Yapılan denetimlerde, aşağıdaki tabloda ayrıntısı verilen yapım işlerinde iş artışı yapılmasına rağmen all risk sigortalarının bu iş artışlarını karşılayacak şekilde zeyilname ile güncellenmediği tespit edilmiştir.

   ‌Tablo 5:All Risk Sigorta Poliçeleri İş Artışına Göre Güncellenmeyen İşlerin Listesi

   İşin Adı	İş Artış Tarihi	İş Artışının Sözleşmeye Göre Oranı (%)
   2020 Eğitim Binalarının Büyük Bakım Onarım İşi	08.12.2020	2,30
   2021 Eğitim Binalarının Bakım Onarım İşi	01.12.2021	3,67
   Erişilebilirlik Yapım İşi	29.09.2022	9,78
   2022 Yılı Eğitim Binaları Büyük Bakım Onarım Yapım İşi	14.12.2022	0,65
   Çevre Düzenlemesi ve İhata Duvarı Yapım İşi	13.04.2021	2,31

   Kamu idaresi cevabında, iş artışları sebebiyle eksik olan all risk poliçelerinin güncellenmesi yüklenicilerden talep edilerek gerçekleştirilmesinin sağlanacağı ve bundan sonra yapılacak yapım işlerinde all risk sigortasının gerek sözleşme hükümlerine gerekse de Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine uygun olarak düzenlenmesinin takip edileceği ifade edilmiştir.

   Bu itibarla, all risk sigortasının gerek sözleşme hükümlerine gerekse de Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine uygun olarak düzenlenmesinin takip edilmesi gerekmektedir.

4. Alınan kesin teminat mektuplarının süresinin sözleşme ve şartnamelerde öngörülen sürelerle uyumlu olmaması