Belediyenin, mesleki uygulamalı sınav yapmaksızın kameraman kadrosuna aldığı sözleşmeli personeli, ihtiyacına uygun olarak kamu hizmetlerini yerine getirmek amacıyla kullanmadığı, atama yapıldıktan kısa bir süre sonra başka kurumlara nakil ettiği tespit edilmiştir.

5393 sayılı Kanun’un "Norm kadro ve personel istihdamı" başlıklı 49’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında; "Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, planlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plancısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir" ve beşinci fıkrasının ikinci cümlesinde, “Bu personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır.” düzenlemeleri yapılmıştır.

Yukarıda yer verilen hükme göre, avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plancısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel belediyelerde sözleşmeli personel olarak çalıştırılabilir. Bu Kanun’da belirtilen kadro ve unvanlar dışındaki “gibi uzman ve teknik personel” in hangi kadro ve personel olabileceği 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların incelenmesiyle somutlaştırılabilir. 7/15754 sayılı Esaslara ekli cetvelde sözleşmeli çalıştırılacak unvanlar ile bunların nitelikleri belirtilmiştir. Belediyelerde 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesine göre sözleşmeli personel olarak çalıştırılacakların ya maddede belirtilen avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plancısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker olması ya da 7/15754 sayılı Esaslara ekli cetvelde yer alan uzman ve teknik personel olması gerekir. Norm kadro cetvelinde boş olarak bulunan 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesinde belirtilen unvanlar ile 7/15754 sayılı Esaslara ekli cetvelde yer alan unvanlardan uzman ve teknik personel kadrolarında sözleşmeli personel çalıştırılabilir. Bunun haricindeki kadrolarda sözleşmeli personel çalıştırılamaz. 7/15754 sayılı Esaslara ekli 2 sayılı cetvelde unvanları belirtilen sözleşmeli personel pozisyonlarına alınacaklar sadece mesleki uygulamalı sınava tabi tutulur. Mesleki uygulamalı sınavlar da, ek madde 2’nin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkrasında belirtilen usule uygun olarak ilan edilir ve gerçekleştirilir.

Bu kapsamda ek madde 2’nin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkrasında; “ Kamu kurum ve kuruluşları, ÖSYM Başkanlığı tarafından yapılan merkezi yerleştirme suretiyle alınanlar haricinde, istihdam edilecek sözleşmeli personele ilişkin olarak, boş sözleşmeli personel pozisyon unvan ve sayısını, bu pozisyonlarda istihdam edileceklerde aranacak nitelikleri, pozisyonlara yapılacak yerleştirme usulünü, sınavla alınacaklarda sınavın yeri, tarihi, türü, konuları ile diğer hususları yerleştirme veya sınav tarihinden en az onbeş gün önce 10 sayılı Resmî Gazete Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 5 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince ilan ederler.

Sınav veya yerleştirme başvurularının incelenmesi, gerçekleştirilmesi, sonuçlarının tespiti ile yerleştirilen adayların ilan edilen niteliklere uygunluğundan kurumlarca teşkil edilecek komisyon sorumludur. Komisyon; ilgili kurum veya kuruluşun atamaya yetkili amirinin veya görevlendireceği birim amirinin başkanlığında, personel işlerinden sorumlu birim yöneticisi ve atamaya yetkili amir tarafından görevlendirilecek üç üye olmak üzere toplam beş kişiden teşekkül eder.

Birinci fıkranın (c) bendi uyarınca yapılacak sınavlar ile uygulama sınavlarında, personel işlerinden sorumlu birim yöneticisi hariç, komisyon üyelerinin öğrenim düzeyi adaylarda aranan öğrenim düzeyinden düşük olamaz. Söz konusu komisyonun başkan ve üyeleri, eşlerinin, üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımlarının katıldığı sınavlarda görev alamazlar.” hükmü yer almaktadır.

Mevzuattan anlaşılacağı üzere kameraman alımı için öncelikle, istihdam edilecek sözleşmeli personele ilişkin olarak, boş sözleşmeli personel pozisyon unvan ve sayısını, bu pozisyonlarda istihdam edileceklerde aranacak nitelikleri, pozisyonlara yapılacak yerleştirme usulünü, sınavla alınacaklarda sınavın yeri, tarihi, türü, konuları ile diğer hususları yerleştirme veya sınav tarihinden en az onbeş gün önce ilan edilecek, sonra adayların ilan edilen niteliklere uygunluğunu kontrol için bir komisyon oluşturulacak, bu komisyon; belediyenin atamaya yetkili amirinin veya görevlendireceği birim amirinin başkanlığında, personel işlerinden sorumlu birim yöneticisi ve atamaya yetkili amir tarafından görevlendirilecek üç üye olmak üzere toplam beş kişiden teşekkül edecek, personel işlerinden sorumlu birim yöneticisi hariç, komisyon üyelerinin öğrenim düzeyi adaylarda aranan öğrenim düzeyinden düşük olmayacak, söz konusu komisyonun başkan ve üyeleri, eşlerinin, üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımlarının katıldığı sınavlarda görev alamayacaklardır. Bu şartları yerine getiren belediye kurduğu komisyon aracılığı ile mesleki uygulamalı sınav yapacaktır.

Ayrıca 7/15754 sayılı Esaslara ekli 4 sayılı cetvele göre kameraman kadrosuna alım için asgari aranan nitelik yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olma şartıdır.

Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 6’ncı maddesinde ilgililerin sözleşmelerinde belirtilen görev dışında başka bir işte çalıştırılamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Yapılan incelemede belediyenin istihdam edilecek pozisyon için ilan vermediği, komisyon kurmadığı, mesleki uygulama sınavını yapmaksızın sadece mülakat yoluyla personel alımı yaptığı ve ilgili personeli kameraman olarak çalıştırmadığı tespit edilmiştir. Nitekim kadroya alınan personelin de kısa çalışma süreleri ve başka kurumlara nakilleri göz önüne alındığında belediyenin kameramana ihtiyaç duymadığı da açık ve net olarak anlaşılmaktadır. Belediyenin sınırlı sayıda kişi için izlediği bu yöntem liyakat ilkesi ile bağdaşmamaktadır.

Tablo 11: Kameraman Olarak İstihdam Edilen Personelin Çalışma Süreleri

Belediyenin, mesleki uygulamalı sınav yapmaksızın kameraman vb. kadrolara alım yapmaması ve bu kadroları başka kurumlara geçiş için kullanma uygulamasına son vermesi gerekmektedir.