Karar Künyesi
Üniversitenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi sonucunda; 102.08.03 BAP Özel Hesaplarına İlişkin Banka Hesabında izlenen ve bir kamu bankasında mevduat olarak tutulan bilimsel araştırma projelerine ilişkin tutarlara, faiz işletilmediği görülmüştür.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Hesap verme sorumluluğu”
başlıklı 8’inci maddesinin;
“Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.”
Kamu Haznedarlığı Yönetmeliği’nin “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinin;
“(1) Aşağıda sayılan kurumlar bu Yönetmelik hükümlerine tabidir: (…)
b) Özel bütçeli idareler. (…)
3) Fon, hesap, özel hesap, havuz ve benzeri adlarla açtıkları ve/veya yönettikleri her türlü banka hesabı.”
Aynı Yönetmeliği’n “Uygulama ve kullanılacak araçlar” başlıklı 5’inci maddesinin ikinci fıkrasının;
“(2) Genel bütçe kapsamı dışındaki kamu idareleri, kendi bütçeleri veya tasarrufları altında bulunan her türlü mali kaynaklarını kamu sermayeli bankalarda aşağıdaki araçları kullanarak değerlendirmekle yükümlüdür:
TL cinsi vadesiz ve/veya vadeli mevduat ile özel cari hesap ve/veya katılma hesabı. (…)”
Hükümleri uyarınca genel bütçe kapsamı dışında bulunan ve özel bütçeli idare olan üniversitelerin, bilimsel araştırma projeleri kaynakları da dâhil olmak üzere kendi bütçeleri veya tasarrufları altında bulunan her türlü mali kaynaklarını, TL cinsi vadesiz ve/veya vadeli mevduat ile özel cari hesap ve/veya katılma hesabında değerlendirmeleri gerekmektedir.
Bilindiği üzere değerlendirme kavramı, sahip olunan kaynakların en verimli şekilde kullanılmasıdır. Zaten bu husus, yukarıda belirtilen kanun hükmünün de gereğidir. Dolayısıyla burada yapılması gereken üniversitelerin, diğer kaynaklarında olduğu gibi bilimsel araştırma projeleri kaynaklarını da vadesiz hesap yerine vadeli hesaplarda değerlendirmesi, kaynak potansiyelini arttırması ve kaynaklarının verimli ve ekonomik kullanılmasını sağlamasıdır.
Yapılan incelemede; yıl içinde toplam 2.927.394,24 TL girişi olan ve yılsonunda 1.292.241,65 TL bakiye veren 102.08.03 BAP Özel Hesaplarına İlişkin Banka Hesabının, vadesiz banka mevduat hesabında değerlendirildiği ve faiz işletilmediği anlaşılmıştır.
Söz konusu hesaba, hazine yardımlarının zamanında gelmemesi nedeniyle yıl içinde herhangi bir nakit girişi olmasa da; 2020 yılı başında hesapta, 721.851,68 TL bulunduğu görülmektedir.
Bu durumda hesapta, yıl içinde tutarı değişse de sürekli bir şekilde bir meblağın bulunması söz konusu olduğundan; mevcut olan tutarın, Kurum menfaatleri doğrultusunda vadeli mevduat hesabında değerlendirilmesi ve bu tutara, faiz işletilmesi gerekirdi.
Ayrıca, 2021 yılında Tek Hazine Kurumlar Hesabına geçilmesi ve hesaplarda artık bakiye bulundurulmaması, 2020 yılındaki hatalı uygulamayı ortadan kaldırmamaktadır.
Bu itibarla; Kuruma ait bilimsel araştırma projeleri kaynaklarından müteşekkil ihtiyaç fazlası nakdin, vadeli mevduat hesabında değerlendirilmemek suretiyle faiz gelirlerinden mahrum kalınmasının; Kurumun, 5018 sayılı Kanun’un 8’inci maddesi gereklerine göre hareket etmediğini ortaya koyduğu düşünülmektedir.