Birliğe üye belediyelerden alınan birlik faaliyetlerine katılım paylarının zamanında ve tam olarak tahsil edilmediği ve İller Bankasından zamanında talep edilmediği görülmüştür.

5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu’nun 5’inci maddesinde, birlik tüzüğünde üyelerin birliğin kuruluş ve faaliyet giderlerine katılma payları ve bu payların tespit yönteminin belirtilmesinin zorunlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

Bu hüküm çerçevesinde İstanbul Boğazı Belediyeler Birliği Tüzüğü’nün 23’üncü maddesinde; birlik üyelerinin, birliğin kuruluş ve faaliyet giderlerine katılma payları Birliğin gelirleri arasında sayılmıştır.

Aynı Tüzüğün “Birliğin Üyelerinin Faaliyet Giderlerine Katılım Payları” başlıklı 25’inci maddesinde;

“Birliğe Üye İstanbul Büyükşehir Belediyesi yıllık 150.000 TL, Birliğe Üye diğer belediyeler ise yıllık 75.000 TL birlik faaliyetlerine katılım payı olarak birliğe öderler.” düzenlemesi yer almaktadır.

Üsküdar, Beyoğlu, Sarıyer, Beşiktaş, Beykoz, Fatih ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Boğazı Belediyeler Birliğinin üyeleridir.

Yapılan incelemede; 28.08.2023 tarihine kadar İstanbul Boğazı Belediyeler Birliğine; Beyoğlu Belediyesinin 350.000,00 TL, Sarıyer Belediyesinin 737.502,00 TL, Beşiktaş Belediyesinin 765.588,00 TL, Fatih Belediyesinin 500.000,00 TL ve İstanbul Büyükşehir Belediyesinin 600.000,00 TL olmak üzere yıllar itibarıyla birikmiş borcu bulunmaktadır.

28.08.2023 tarihinde İller Bankası ile yapılan yazışmalar sonucunda; Birliğin ilçe belediyelerinden alacaklarının tahsili sağlanmıştır. Ancak, İstanbul Büyükşehir Belediyesinden alacağı olan 600.000,00 TL tahsil edilememiştir. Ayrıca Birliğin esas geliri üyelerinden tahsil edeceği birlik faaliyetlerine katılım payı olup üyelerin bu payları ödemeyi geciktirmesi Birliğin faaliyetlerini sekteye uğratabilecektir. Diğer yandan alacaklara faiz, gecikme zammı vb. paranın değerini koruyacak yaptırımlar uygulanmamakta olup söz konusu alacakların yıllar sonra tahsil edilmesi durumunda para alım gücünü yitirmektedir.

Denetim tespitimiz üzerine, İdare tarafından; bulgu doğrultusunda işlem yapıldığı, İller Bankasından talepte bulunularak üye belediyelerin büyük çoğunluğundan 2023 yılı ve öncesindeki tüm aidat alacakları tahsil edildiği belirtilmiştir.

Denetim tespitimiz, yıllar itibarıyla üye belediyelerden aidat alacaklarının biriktiği, bu tutarların zamanında tahsil edilmediği ve hala borcu bulunan üyelerin bulunmasına rağmen gerekli işlemlerin yapılmadığına ilişkindir. İdare tarafından İller Bankası ile yapılan yazışmalar sonucunda; Birliğin ilçe belediyelerinden alacaklarının tahsili sağlanmıştır. Ancak, İstanbul Büyükşehir Belediyesinden alacağı olan 600.000,00 TL henüz tahsil edilememiştir. Ayrıca bulgumuzda da belirttiğimiz üzere, aidat alacaklarına ilişkin faiz, gecikme zammı vb. paranın değerini koruyacak yaptırımlar uygulanmamakta olup söz konusu alacakların yıllar sonra tahsil edilmesi durumunda para alım gücünü yitirmektedir.

Sonuç olarak; Birliğe üye belediyelerden alacakların tahsil edilmesi ve birlik faaliyetlerinin sekteye uğramasını engellemek için borçlu idarelerden zamanında talep edilmesi ve alacağın tahsil edilememesi durumunda ise İller Bankasından talep edilmesi ayrıca zamanında ödenmeyen üyelik aidatlarına faiz, gecikme zammı vb. yaptırımların uygulanabilmesi için birlik tüzüğünde düzenleme yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.