İdarenin mülkiyetinde bulunan taşınmazların üzerinde işgal olup olmadığına ilişkin herhangi bir çalışma yapılmadığı görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etme görev ve yetkisi belediye başkanına verilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde ise taşınmazlar kamu kaynakları arasında sayılmıştır.

Aynı Kanun’un “Üst Yöneticiler” başlıklı 11’inci maddesinin birinci fıkrasında, belediyelerde üst yöneticinin belediye başkanı olduğu; ikinci fıkrasında; mahalli idarelerde üst yöneticilerin, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden meclislerine karşı sorumlu oldukları belirtilmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, taşınmazlar kamu kaynağı olup

belediyelerde bu kaynakların etkili, ekonomik, ve verimli kullanılması ile kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden üst yönetici olan belediye başkanı sorumludur.

5393 sayılı Kanun’un 15’inci maddesinde; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı ifade edilmiştir.

2886 sayılı Kanun’un 75’inci maddesinde ecrimisil ve tahliye süreci düzenlenmektedir. 75’inci madde hükümlerine göre; idarenin mülkiyetinde bulunan taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanun’un 9’uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil isteneceği ve işgal edilen taşınmaz malın bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek idareye teslim edileceği ifade edilmiştir.

Yapılan incelemede, işgal durumuna yönelik olarak muhasebe kayıtlarında ecrimisil tahakkuk ve tahsilat tutarlarına rastlanmadığı gibi İdarenin mülkiyetinde veya kullanımında bulunan taşınmaz mallarının gerçek veya tüzel kişilerce işgal edilip edilmediği noktasında İdare tarafından herhangi bir kontrol faaliyeti yapılmadığı görülmüştür.

Bunun üzerine İdarenin mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallardan tesadüfi örnekleme yolu ile seçilenlerin kontrolünde işgallerin olduğu ve üçüncü kişiler tarafından kullanıldığı (bahçe, bina, kulübe, kümes) tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti sonrasında İdare, taşınmazlarının kullanımına meclis kararı ile izin verildiğini ve herhangi bir işgal durumunun bulunmadığını ifade etmiş olsa da bulgu konusu hususta da belirtildiği üzere bazı İdareye ait taşınmazların kontrol edilmesi neticesinde üzerinde işgallerin bulunduğu ve İdarenin taşınmaz işgallerini tespit etmek ve önlemek için herhangi bir denetim mekanizması kurmadığı görülmüştür.

Bu itibarla, İdarenin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar üzerinde işgal olup olmadığının takip edilmemesi, ecrimisil alınmaması ve işgallerin sonlandırılmaması, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu, 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine aykırılık teşkil etmekte olup taşınmaz işgallerinin tespit edilmesi ve engellenmesi için gerekli denetim mekanizması kurulmalı, işgal altında olduğu tespit edilen taşınmazlar için ise ecrimisil tahakkuk edilerek işgallerin kaldırılması sağlamalıdır.