Belediye sınırları içerisinde çevre ve temizlik vergisi mükellefi olmasına rağmen, işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmaksızın faaliyet yürüten işyerlerinin bulunduğu görülmüştür.

10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’e göre belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bu Yönetmelik kapsamındaki işyerlerinin açılıp faaliyet gösterebilmesi için ilgili belediyeden alınmış işyeri açma ve çalışma ruhsatının olması gerekmektedir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun İşyeri Açma İzni Harcı başlıklı 81’inci maddesinde belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılmasının işyeri açma izni harcına tabi olduğu, yetkili idareden alınan ruhsat olmaksızın iş yerinin açılıp çalıştırılamayacağı ifade edilmektedir.

Aynı Kanun’un Çevre Temizlik Vergisi başlıklı mükerrer 44’üncü maddesinde ise belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binaların çevre temizlik vergisine tabi olduğu ifade edilmiştir.

İşyerlerinden alınan çevre temizlik vergisi, büyükşehir belediyesi veya mücavir alan sınırında bulunup bulunmamasına bakılmaksızın, ilk kademe veya ilçe belediyeleri tarafından tahsil edilmekte olup mükellefi ilçe sınırları içerisinde faaliyet gösteren işyerleridir.

Belediye verilerine göre, Gaziemir İlçesi sınırları içerisinde Belediye’den işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma zorunluluğu olan 4.901 adet çevre temizlik vergisi mükellefi işyeri bulunduğu anlaşılmıştır. Ancak Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünden alınan verilere göre ise Kurum’un yetki ve görev sınırları içerisinde 3.446 adet işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işletme bulunduğu görülmüştür. Mevcut verilerden hareketle, Belediye sınırlarında aktif olarak faaliyet gösteren ve işyeri açma ve çalışma ruhsatı almak zorunda olan 1.455 adet işyerinin ruhsatsız olarak faaliyet gösterdiği anlaşılmıştır.

Bu durum sonucunda, bir yandan işyeri açma izni harcı tahsil edilemediği için Belediye gelir kaybına uğramakta, diğer yandan Belediye’nin gelir kaynakları arasında olan İlan ve Reklam Vergisi, Eğlence Vergisi gibi kapsamına işyerlerini alan vergi gelirlerine ilişkin tahakkukların sağlıklı bir şekilde yapılıp yapılmadığının kontrolü zorlaşmaktadır.

İşyeri açma ve çalışma ruhsatı olmayan işyerlerinin Zabıta Müdürlüğü ile Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün koordineli çalışması sonucu tespit edilerek söz konusu işyerlerinin ruhsatlandırma işlemlerinin yapılmasının, faaliyetlerin mevzuatın çizdiği sınırlar içerisinde yürütülmesine ve gelir kaybının en aza indirilmesine katkı sunacağı değerlendirilmektedir.