Karar Künyesi
Belediyenin maddi durumları gözetilmeksizin, açık ve net kriterler belirlemeden Balçova’da yaşayan ve üniversiteyi kazanan öğrencilere, Balçova Belediyesi Sosyal Hizmet ve Yardım Esasları Yönetmeliği’ne aykırı olarak notebook ve tablet verdiği tespit edilmiştir.
Belediyelerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14 ve 15’nci maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan madde hükümlerinde, mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla, belediyelerce yerine getirilmesi öngörülen görevler ve sorumluluklar ile belediyelerin yetkileri sayılmış ve belediyelerin görev, sorumluluk ve yetki alanının belediye sınırlarını kapsadığı açıkça ifade edilmiştir.
Öte yandan, Balçova Belediyesi Sosyal Hizmet ve Yardım Esasları Yönetmeliği'nin “Amaç” başlıklı 1’nci maddesi, Yönetmelik’in amacını, temel ihtiyaçlarını karşılayamayan engelliler, kimsesizler ile TUİK Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırma sonucu verilerine göre; yoksul, muhtaç ve dar gelirlilere bütçe imkânları dâhilinde yapılacak sosyal yardımlara dair usul ve esasları düzenlemek olarak belirlemiştir.
Yönetmelik’in “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde ise; “ belediye sınırları içinde belediyece yapılacak sosyal hizmetler ve yardımların şekli ile bu hizmet ve yardımlardan faydalananları ve faydalanacak durumda olanları kapsar .”denilmiştir.
Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4’ncü maddesinde; aylık toplam geliri asgari ücretin iki katını geçmeyen aileyi dar gelirli olarak, TUİK Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırma verileri kıstasına göre belirlenen kişileri muhtaç ve yoksul olarak tanımlamıştır.
Yönetmelik’in “Yardımlardan yararlanma hakkı” başlıklı 6’ncı maddesinde; “Aşağıda belirtilen kişilerin belediyece yapılacak sosyal yardım ve sosyal hizmetlerden yararlanmaya hakkı vardır: (1) a) Belediye sınırları içinde ikamet eden yoksul, muhtaç, dar gelirli, engelli ve kimsesiz kişiler, b) Afetlere maruz kalmış olup aynî ve nakdî yardıma ihtiyacı olduğu tespit edilen kişiler, (2) Sosyal yardımların yapılmasında temel amaç; ihtiyaç sahiplerinin gıda, giyinme, barınma, ev eşyası, nakit yardımı, ısınma, eğitim, sağlık gibi temel nitelikte sosyal ve ekonomik sorunlarının çözümünde yardımcı olunmasıdır” denilmektedir.
Mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere Yönetmelik dar gelirli, muhtaç ve yoksul kimselere yardım yapılmasını öngörmektedir.
Yapılan incelemede 2020 yılı içerisinde belediyenin herhangi bir meclis/encümen/başkanlık kararı almaksızın öğrencilere dağıtılmak üzere, çeşitli ihale ve doğrudan teminler ile alınan toplam 2.381.380,00 TL tutarında 824 adet notebook ve tableti maddi durumlarına bakmaksızın öğrencilere dağıttığı tespit edilmiştir.
Balçova Belediyesi Sosyal Hizmet ve Yardım Esasları Yönetmeliği esas alındığında, belediyenin öğrencilerin ve ailelerinin dar gelirli, yoksul veya muhtaç olma kriterilerine uyup uymadığına bakmaksızın tablet ve notebook dağıtımı yapması mevzuata aykırılık oluşturmaktadır. Bununla birlikte Belediyenin ödül olarak dağıtmak üzere aldığı notebook ve tabletleri öğrencilere verme kriterinin sadece “Balçova’da yaşamak ve üniversiteyi kazanmaktan” ibaret olduğu görülmektedir. Belediyenin “başarılı olma” kriterinin sadece üniversiteyi kazanmaya indirgendiği anlaşılmaktadır. Üniversiteyi kazanma ile kazanılan üniversiteye kayıt yaptırmak suretiyle okuma eylemlerinin farklı olduğu hususu ile vakıf üniversitesi ile devlet üniversitesini kazanma ayrımının gözetilmediği hatta ek yerleştirmeler suretiyle üniversite kazanıp yerleşen öğrencilere dahi notebook ve tablet verildiği tespit edilmiştir.
Belediyenin sosyal belediyecilik anlayışı çerçevesinde, Yönetmelik’e uygun olarak açık ve net kriterler belirlemek suretiyle dar gelirli, muhtaç ve yoksul öğrencilere notebook ve tabletleri dağıtması gerekmektedir.