İdare ile yetkili memur sendikası arasında imzalanan ve 01.01.2018-31.12.2019 dönemine ilişkin memur toplu iş sözleşmesine, sözleşmenin konusu olmayan ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununa aykırılık oluşturan hükümlerin konulduğu görülmüştür.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun “Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması” başlıklı 32'nci maddesinin birinci fıkrasında,

“27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15’inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilir. Bu sözleşme bu kanunun uygulanması

bakımından toplu sözleşme sayılmaz ve bu kapsamda Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurulamaz.”

Denilmektedir.

Bu düzenlemeye göre imzalanacak toplu sözleşme, “sosyal denge ödemesi” ile ilgili olmalıdır. Sosyal denge ödemesini ilgilendirmeyen hükümler toplu sözleşmenin konusu değildir.

İdare ile yetkili memur sendikası arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesinin,

• 14'üncü maddesinde ‘‘…Belediyenin mevcut ya da açacağı kreş veya anaokullarından çalışanların çocukları ücretsiz yararlanır…’’,

• 23'üncü maddesinin (a) fıkrasında “Çalışanlar belediyenin şehir içi ulaşım olanaklarından ücretsiz olarak yararlanır’’,

• 24'üncü maddesinin (b) fıkrasında ‘‘8 Mart Dünya Kadınlar Gününde kadın çalışanlar ücretli izinli sayılırlar.”,

• 25'inci maddesinin (a) fıkrasında ‘‘Çalışanlardan, tedavisi yurt içinde resmi kurumlarda yapılamayan hastaların tedavi giderleri yasal hükümler çerçevesinde özel kuruluşlarda ve gerekirse yurt dışında işverence karşılanır…’’

• 25'inci maddesinin (b) fıkrasında “Yılda bir kez tüm memurlara zorunlu tam teşekküllü çek-up yapılması, çek-up bulgularının olumsuz çıkması halinde daha ileri tetkiklerin yapılması işverence sağlanır.” hükümleri yer almaktadır.

Belirtilen düzenlemelerin sosyal denge ödemeleriyle ilgileri bulunmadığından, 4688 sayılı kanunda belirtildiği üzere sosyal denge sözleşmelerinde yer almamaları ve sözleşme konusu dışında bunlara benzer hükümlerin sosyal denge ödemesine ilişkin sözleşmelere konu edilmemesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; aynen ''Sosyal Denge Sözleşmesi konusu olmayan hususların tamamı Belediyemiz tarafından verilmiş bir hizmeti bulunmamaktadır sadece 8 Mart Dünya Kadınlar Gününde sınırlı sayıda kadınlara ücretli izin verilmekte olup, bundan sonra böyle bir uygulama yapılmayacaktır. Yetkili sendika ile yapılan sözleşmede yer alan yersiz maddeler ek protokol ile 20l9 yılı içinde çıkartılacaktır.'' denilmektedir.

Sonuç olarak, bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.