2015-2019 Stratejik Planında yasal düzenlemelerle belirlenen bazı unsurların bulunmadığı veya olması gereken nitelikte olmadığı tespit edilmiştir.

26/02/2018 tarih ve 30344 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 5’inci maddesinin (h) bendinde; kamu idarelerinin stratejik planlarını 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim

ve Kontrol Kanunu’na, Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’e, Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu’na, rehberlere ve stratejik planlamaya ilişkin yayımlanan tebliğlere uygun olarak hazırlaması gerektiği hükme bağlanmıştır.

Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu'nda amaçlar “İdarenin hizmetlerine ilişkin politikaların uygulanmasıyla elde edilecek sonuçların kavramsal ifadesidir. Söz konusu sonuçlar, genellikle sosyoekonomik sorunların çözümü ya da vatandaşların ve idarenin ihtiyaçlarının karşılanmasıyla ilgilidir” şeklinde tanımlanmıştır. Ayrıca, amaçlar belirlenirken amaçların;

• ulaşılmak istenen nihai sonucu açık bir şekilde ifade edeceği, ancak buna nasıl ulaşılacağını ayrıntılı olarak açıklamayacağı,

• orta ve uzun vadeli bir zaman dilimini kapsayacağı,

• hedefler için çerçeve çizeceği,

  dikkat edilmesi gereken hususlar arasında sayılmıştır.

  
  

  Stratejik Planlama Kılavuzu'nda hedefler, “amaçların gerçekleştirilmesine yönelik öngörülen çıktı ve sonuçların tanımlanmış bir zaman dilimi içerisinde nitelik ve nicelik olarak ifadesidir. Hedeflerin miktar ve zaman cinsinden ifade edilebilir olması gerekmektedir” şeklinde açıklanmıştır. Bu çerçevede hedeflerin idarenin misyon, vizyon, temel değerler ve amaçlarıyla tutarlı bir şekilde oluşturulması gerektiği de belirtilmiştir.

  Stratejik Planlama Kılavuzu'na göre, amaç ve hedeflerin başarı düzeyinin değerlendirilmesi açısından yeterli sayıda ve nitelikte performans göstergesine, miktar ve zaman boyutunu içerecek şekilde, yer verilmesi gerekmektedir. Aynı şekilde, stratejik planda tüm hedefler için hedeflere nasıl ulaşılacağını gösteren stratejilerin de olması gerekmektedir.

  Öte yandan, her bir hedefi gerçekleştirmeye dönük faaliyet/projelerin bütçe ile ilişkisinin kurulması gerekmektedir. Stratejik planda bunu sağlayacak şekilde, hedeflere ilişkin yıllık maliyet tahminlerini gösteren “Maliyet Tablosu” ile yıllık kaynak tahminlerini gösteren “Kaynak Tablosu”na yer verilmelidir.

  Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi 2015-2019 Stratejik Planı'na ilişkin incelemelerde;

  • Amaç sayısının çok fazla olduğu,

    
    

  • Belirlenen bazı stratejik amaçların amaç olmaktan ziyade hedef, bazen de

    
    

    faaliyet niteliğinde olduğu,

    
    

  • Aynı amaç altında birleştirilebilecek nitelikte birden çok amaç belirlendiği,

    
    

  • Hedef sayısının çok fazla olduğu,

    
    

  • Belirlenen bazı hedeflerin, hedef niteliğinden çok, hedefe ulaşmak için yürütülecek faaliyet veya hedeflerine nasıl ulaşılacağını gösteren strateji niteliğinde olduğu,

  • Hedeflerin (ölçülebilir nitelikte olan veya olmayan) gerçekleşme sonuçlarını yansıtacak performans göstergelerine stratejik planda yer verilmediği,

  • Belirlenen bazı hedefler için bu hedeflere nasıl ulaşılacağını gösteren stratejilere stratejik planda yer verilmediği,

  • Stratejik planda maliyet tablosunun olduğu, ancak kaynak tablosuna yer verilmediği,

  • İlgili mevzuatta yapılan değişiklikler ve rehberlerde yapılan güncellemeler ile denetim sonuçları doğrultusunda, stratejik planda herhangi bir gözden geçirme ve yenileme yapılmadığı,

görülmüştür.

2019-2023 Stratejik Planı hazırlanırken Belediyeler İçin Stratejik Planlama Rehberi’nde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak;

• Stratejik planlama sürecinin üst yöneticiler tarafından sahiplenilmesi ve sürece aktif katılımlarının sağlanması,

• Stratejik planlamanın belediyedeki tüm birimlerin iş yapma rutinlerinin içinde olan esas işlerinden biri olarak görülmesi, yalnızca strateji geliştirme birimine bırakılmaması,

• Stratejik amaç sayısının en az iki, en fazla yedi olması ve bu amaçlardan bir tanesinin de kurumsal kapasitenin geliştirilmesine yönelik oluşturulması,

• Stratejik planın etkin bir biçimde uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi için, her bir amaca yönelik en az iki, en fazla beş hedefin belirlenmesi,

  
  

• Hedeflerin başarıyı ölçmeye imkân verecek nitelikte ve sayısı en az bir, en fazla beş olacak şekilde, performans göstergeleriyle birlikte sunulması,

• Performans göstergeleri belirlenirken rehber ekinde yer alan “Belediyeler İçin Performans Göstergeleri Seti”nden yararlanılması,

• Stratejik planda performans göstergelerinin başlangıç (mevcut) değerleriyle planın her yılına ait hedeflenen değerlerinin birlikte sunulması,

• Hedeflerin belirlenmesi ve detaylandırılması aşamalarında her bir hedefe ilişkin risklerin tespit edilerek analiz edilmesi ve bu risklere ilişkin önlemlerin belirlenmesi,

• Stratejik planın Belediyeler İçin Stratejik Planlama Rehberi'nde gösterilen şablona (Tablo 21: Stratejik Plan Şablonu) uygun olarak hazırlanması ve planda hedef kartlarına yer verilmesi,

• Stratejik planda planın tüm yıllarını kapsayacak şekilde kaynak tahminini gösteren “Tahmini Kaynaklar Tablosu”na ve hedeflerin plan dönemi için tahmini maliyetini gösteren “Tahmini Maliyetler Tablosu”na yer verilmesi, bu çerçevede öngörülen maliyetler ile tahmin edilen kaynakların uyumlu olması,

• Performans göstergeleri aracılığıyla amaç ve hedeflerin gerçekleşme sonuçlarının belirli bir sıklıkla izlenmesi ve belirlenen dönemler itibarıyla raporlanarak yöneticilerin değerlendirmesine sunulması (izleme),

• Devam eden ya da tamamlanmış faaliyetlerin amaç ve hedeflere ulaşmayı ne ölçüde sağladığı ve karar alma sürecine ne ölçüde katkıda bulunduğunu belirlemek amacıyla ayrıntılı bir inceleme yapılması (değerlendirme),

• İzleme ve değerlendirme faaliyetleri sonucunda elde edilen bilgiler kullanılarak stratejik planın gözden geçirilmesi, hedeflenen ve ulaşılan sonuçların karşılaştırılması, amaç ve hedeflerden sapma olduğu takdirde iyileştirici tedbirler alınması ve gerekli görülen durumlarda stratejik planın güncellenmesi

gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Değerlendirmeye tabi 2015-2019 Stratejik Planı, 6360 sayılı kanunla büyükşehir statüsüne dönüşen İdaremizin ilk stratejik planıdır. Bu dönüşümle birlikte

Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi’nin yetki ve sorumluluk alanı önemli derecede genişlemiş ve ilin tamamına ulaşmıştır. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi kurum misyonuna uygun olarak oluşturulan yeni teşkilat yapısını hem tam olarak oturtmak hem de bu yapı içerisinde görev yapan idarecilere kendi iş ve işlemlerini etkili bir belge ile iletmek ve bu işlerin takibini sağlamak amacıyla Belediye Kanunu ve Büyükşehir Belediye Kanunu gibi kanunlarla idaremize verilen bazı görevler amaç ve hedef olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte bazı amaç ve hedeflerde ise kanunlarla verilen görev ve sorumlulukların çok ötesinde hizmet ifa durumu söz konusu olduğu için bu alanlarla ilgili hedeflere de yer verilmiştir. Stratejik amaç/hedef sayımızın fazla olması ve bazı performans göstergelerinin uygun nitelikte olmaması da bu ve benzeri nedenlerden kaynaklanmıştır. Diğer yandan amaç ve hedef sayıları ile ilgili tavsiyeler yeni mevzuatta daha belirgin olarak vurgulanmıştır. 2020-2024 stratejik planında bu tavsiyeler doğrultusunda hareket edilerek amaç ve hedef sayılarının yeni kılavuzda ve bulguda belirlenen aralıkta tutulmasına, performans göstergeleri setinden maksimum seviyede yararlanılmasına, tahmini maliyetler ve kaynaklar tablosunun tam olarak oluşturulmasına azami derecede gayret edilecektir” denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında bulguya iştirak edilmiş, Büyükşehir Belediyesi olarak kurumsal değişim sürecinde ilk stratejik plan olması gibi makul gerekçelerle bazı eksikliklerin bulunduğu, kurumsal gelişimle birlikte bunların da düzeltildiği ve yeni yasal düzenlemeler doğrultusunda gerekli çalışmalara başlandığı belirtilmiştir. Bulgu konusu tespitlerin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.