Karar Künyesi
Şirketin 2023 yılında yapılan olağan genel kurul kararı ile seçilen 11 adet yönetim kurulu üyesinin tamamının murahhas üye olarak seçildiği ve bu üyelerin murahhas üyelik ücretinin yönetim kurulu kararıyla belirlendiği görülmüştür.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun “Yönetim Kurulu Üyelerinin Mali Hakları” başlıklı 394'üncü maddesinde; “Yönetim kurulu üyelerine, tutarı esas sözleşmeyle veya genel kurul kararıyla belirlenmiş olmak şartıyla huzur hakkı, ücret, ikramiye, prim ve yıllık kardan pay ödenebilir” hükmüne yer verilmiştir. Anılan Kanun maddesiyle, yönetim kurulu üyelerine yapılacak ödemelerin esas sözleşmeyle veya genel kurul kararıyla belirleneceği düzenlenmiştir.
Mezkur Kanun'un anonim şirketlerde genel kurulun görev ve yetkilerini düzenleyen 408'inci maddesinin 2'nci fıkrasında, çeşitli hükümlerde öngörülmüş bulunan devredilemez görevler ve yetkiler saklı kalmak üzere, genel kurula ait devredilemeyecek görev ve yetkiler belirlenmiştir. Anılan fıkranın (b) bendinde; “Yönetim kurulu üyelerinin seçimi, süreleri, ücretleri ile huzur hakkı, ikramiye ve prim gibi haklarının belirlenmesi, ibraları hakkında karar verilmesi ve görevden alınmaları” hükmüne yer verilerek yönetim kurulu üyelerinin ücretlerini belirleme yetkisinin şirket genel kurulunun devredilemez görev ve yetkileri arasında bulunduğu hükme bağlanmıştır.
Şirketin 27.03.2023 tarihinde gerçekleştirdiği 2022 yılına ait olağan genel kurul toplantısında 11 adet yönetim kurulu üyesi seçilmiş, seçilen bu üyelerin her birine huzur hakkı ücreti olarak aylık net 7.500 TL ödenmesi kararı alınmıştır. İlave olarak, İZDOĞA A.Ş. yönetim kuruluna, murahhas üyeleri atama ve atanan murahhas üyelere de 85.000 TL üst sınırına kadar murahhas üye ücreti belirleme yetkisine karar verilmiştir. Diğer bir deyişle, anılan genel kurul kararı ile yönetim kurulu üyelerine her ay net 7.500 TL huzur hakkı ödenmesine ek olarak
85.000 TL’ye kadar da murahhas üye ücreti ödenmesine, murahhas üye ücretlerinin de yine İZDOĞA A.Ş. yönetim kurulu kararıyla belirleneceğine karar verilmiştir.
Şirket genel kurul yetkisinde bulunmasına karşın yönetim kurulu tarafından alınan kararlarla yönetim kurulu üyelerinin kendilerine ödenecek olan murahhas üye ücretlerinin belirlenmesine ilişkin detaya aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.
Tablo 8:Murahhas Üye Ücretlerinin Belirlenmesi
Sıra No | Yönetim Kurulundaki Görevi | Adı ve Soyadı | Murahhas Üyeliği | Yönetim Kurulu Üye Huzur Hakkı Ücreti (Net) TL | Tarih sırasına göre Yönetim Kurulu Kararları (YKK) ile belirlenen murahhas üye ücretleri (Net) TL | Huzur hakkına ilave olarak ödenen Murahhas Üye ücreti (En son Ödenen) (Net) TL |
1 | Başkan | … | Var | 7.500,00 | 03.01.2023 tarih ve 02 sayılı YKK - 31.000,00 TL 28.03.2023 tarih ve 16 sayılı YKK - 27.500,00 TL 01.06.2023 tarih ve 27 sayılı YKK - 47.500,00 TL | 47.500,00 |
2 | Üye | … | Var | 7.500,00 | 07.02.2023 tarih ve 04 sayılı YKK - 10.000,00 TL 28.03.2023 tarih ve 16 sayılı YKK- 6.500,00 TL 07.07.2023 tarih ve 32 sayılı YKK - 14.500,00 TL | 14.500,00 |
3 | Üye | … | Var | 7.500,00 | 07.02.2023 tarih ve 04 sayılı YKK - 6.000,00 TL 28.03.2023 tarih ve 16 sayılı YKK - 2.500,00 TL 07.07.2023 tarih ve 32 sayılı YKK - 8.500,00 TL | 8.500,00 |
4 | Üye | … | Var | 7.500,00 | 07.02.2023 tarih ve 04 sayılı YKK - 3.500,00 TL 07.07.2023 tarih ve 32 sayılı YKK - 4.500,00 TL | 4.500,00 |
5 | Üye | … | Var | 7.500,00 | 07.02.2023 tarih ve 04 sayılı YKK - 3.500,00 TL 07.07.2023 tarih ve 32 sayılı YKK - 4.500,00 TL | 4.500,00 |
6 | Üye | … | Var | 7.500,00 | 07.02.2023 tarih ve 04 sayılı YKK - 3.500,00 TL 28.03.2023 tarih ve 16 sayılı YKK - 2.500,00 TL 07.07.2023 tarih ve 32 sayılı YKK - 4.500,00 TL | 4.500,00 |
7 | Üye | … | Var | 7.500,00 | 07.02.2023 tarih ve 04 sayılı YKK - 3.500,00 TL 07.07.2023 tarih ve 32 sayılı YKK - 4.500,00 TL | 4.500,00 |
8 | Üye | … | Var | 7.500,00 | 07.02.2023 tarih ve 04 sayılı YKK - 6.000,00 TL 07.07.2023 tarih ve 32 sayılı YKK - 8.500,00 TL | 8.500,00 |
9 | Üye | … | Var | 7.500,00 | 13.07.2023 tarih ve 34 sayılı YKK - 4.500,00TL | 4.500,00 |
10 | Üye | … | Var | 7.500,00 | 01.09.2023 tarih ve 44 sayılı YKK - 4.500,00TL | 4.500,00 |
11 | Üye | … | Var | 7.500,00 | 26.09.2023 tarih ve 51 sayılı YKK - 7.500,00TL | 7.500,00 |
Yukarıda yer verilen tablo incelendiğinde, Şirket yönetim kurulu tarafından yönetim kurulu üye ücretlerinde genel kurul kararıyla belirlenen aylık net 7.500 TL huzur hakkı ile ilgili bir değişikliğe gidilmemesine karşın, murahhas üye ücretlerinde objektif bir ölçüt uygulanmadan yönetim kurulu başkanı ile üyelere ödenen tutarlar arasında farklılıklar bulunmaktadır.
Örneğin Şirket yönetim kurulu başkanına 2023 yılı içinde aylık net 7.500,00 TL huzur hakkı, 01.06.2023 tarihinden itibaren de net 47.500,00 TL murahhas üyelik ücreti olmak üzere toplam 55.000,00 TL ödenirken, üyelerden birine 2023 yılı içinde aylık net 7.500,00 TL huzur hakkı, net 4.500,00 TL murahhas üyelik ücreti olmak üzere toplam 12.000,00 TL ödenmiş olup üyeler arasında ücret farklılığının sebebine ilişkin yönetim kurulu kararlarında bir açıklamaya rastlanmamıştır.
Diğer taraftan Şirketin 11 adet yönetim kurulu üyesinin tamamı murahhas üye olarak seçilmesine karşın, yönetim kurulu üyelerinden seçilen 2 murahhas üyenin Şirketin temsil yetkisini kullandığı tespit edilmiştir. Bu nedenle Şirketin iş ve işlemleri ile ilgili temsil yetkisini kullanmadan murahhas üye ücreti alan 9 üyeye ödenen tutarların faizi ile birlikte tahsil edilmesi gerekmektedir.
6102 sayılı Kanun’a göre, yönetim kurulu üyelerinden murahhas üyeliğe atanan yönetim kurulu üyelerine ödenecek ücretin şirket genel kurul kararı veya esas sözleşmeyle belirleneceği, söz konusu yetkinin bizzat genel kurul tarafından kullanılması gerektiği ve bu yetkinin şirket genel kurulunun devredilemez görev ve yetkileri arasında bulunan bir yetki olduğu anlaşılmaktadır. İZDOĞA A.Ş. genel kurulu tarafından yetki kullanımında ücretin belirli ve anlaşılabilir olması gerekmektedir. Bu nedenle murahhas üyeliklere atanan üyelere ödenecek ücretin yönetim kurulu kararlarıyla belirlenmesi veya artış yapılması 6102 sayılı Kanun’a aykırılık oluşturmaktadır.
Şirket cevabında özetle, şirket yönetim kurullarının murahhas üye atamaya yetkili olduğunu, murahhas üyelere verilecek ücretlerin genel kurul tarafından üst sınır belirlenmek suretiyle oluşturulduğunu, yönetim kurulunun genel kurul tarafından kendilerine tanınan rakam aralığında hareket ettiğini, murahhas üyelerin ücretlerinin üyelerin yetkinliklerine göre belirlendiğini, yıl içerisinde üyelerin ayrılıp yerlerine yenilerinin atanabildiğini, her istifa ve atama için genel kurul yapılmasının maddi ve organizasyonel açıdan külfet yaratmaması adına murahhas üye ücretlerinin yönetim kurulu kararı tarafından belirlendiğini ifade etmiştir.
Ancak yukarıda da belirtildiği üzere 6102 sayılı Kanun'un 394'üncü maddesinde yönetim kurulu üyelerine, tutarı esas sözleşmeyle veya genel kurul kararıyla belirlenmiş olmak şartıyla huzur hakkı, ücret, ikramiye, prim ve yıllık kârdan pay ödenebileceği, ilgili Kanun'un genel kurulun görev ve yetkilerini düzenleyen 408'inci maddesinin 2'nci fıkrasında yönetim kurulu üyelerinin seçimi, süreleri, ücretleri ile huzur hakkı, ikramiye ve prim gibi haklarının belirlenmesi, ibraları hakkında karar verilmesi ve görevden alınmalarının genel kurulun devredilemez görev ve yetkileri arasında olduğu açıkça ifade edilmiş olup, Kanun'da bulgu konusu olan murahhas üye ücretlerinin belirlenmesi konusunda genel kurul tarafından bir üst limit belirlenip bu limitler dahilinde ücretlerin yönetim kurulu tarafından belirlenebileceği yönünde bir hükme yer verilmemiştir.
Sonuç olarak, yönetim kurulu üyelerine ödenen murahhas üyelik ücretlerinin yönetim kurulu kararıyla belirlenmesi 6102 sayılı Kanun’a aykırılık oluşturması nedeniyle, söz konusu ücretlerin esas sözleşmeyle veya genel kurul kararıyla belirlenmesi, temsil yetkisini kullanmadan murahhas üye ücreti alan 9 üyeye ödenen tutarların faizi ile birlikte tahsil edilmesi gerekmektedir.