Sosyal Tesis İşletmesi Bünyesinde Bulunan ve Zarar Eden İşletmelerin Özel Bütçe Hesabı İçerisine Alınması

Kafkas Üniversitesine ait Çocuk Bakımevi-Kreş, Prof. Dr. Nihat BAYŞU Konukevi, Vasfiye –Kazım Eriş Kız Öğrenci Yurdu ve Yarı Olimpik Yüzme Havuzundan oluşan sosyal ve destek amaçlı tesislerin işletilmesi Kasım 2019 tarihine kadar Sosyal Tesisler İşletmesi bünyesinde yürütülürken, bu tesisler borçlarıyla birlikte Sağlık Kültür Spor Daire Başkanlığı altında özel bütçe hesabına devredilmiştir.

Sosyal Tesisler İşletme Müdürlüğü Üniversite Senatosunda 06.11.2019 tarihinde alının bir kararla itibariyle Sağlık Kültür ve Spor Dair başkanlığı bütçesi içine alınmıştır. Yapılan incelemeler neticesinde işletmeye ait birimlerden bazılarının önemli tutarlarda borcu olduğu, Kız Öğrenci Yurdu hariç diğer birimlerin 2019 ve 2020 yılları içinde zarar ettiği ve mevcut faaliyet düzeni ile finansal durumun iyileştirilebilir nitelikte olmadığı tespit edilmiştir. Aşağıdaki tabloda birimlere ait kar-zarar durumu ile toplam borç durumu yer almaktadır.

‌Tablo 15: Sosyal Tesis birimlerine ait kar-zarar durumu ile toplam borç durumu (TL)

Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun “Mali kontrole ilişkin hükümler” başlıklı 8’inci maddesinin 7’nci fıkrasına göre merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerince işletilen eğitim ve dinlenme tesisi, misafirhane, çocuk bakımevi, kreş, spor tesisi ve benzeri sosyal tesislerin giderleri, münhasıran bu tesislerin işletilmesinden elde edilen gelirlerden karşılanması gerekmektedir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli II sayılı cetvelde yer alan Kafkas Üniversitesinin sosyal tesislerinin muhasebe kayıt ve işlemleri üniversite özel bütçe hesabının dışında takip edilmeli ve Maliye ve Hazine Bakanlığı tarafından yayımlanan “Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca İşletilen Sosyal Tesislerin Muhasebe Uygulamalarına Dair Esas ve Usullerine” göre gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Böylece, sosyal tesislerin işlemleri üniversitenin hesaplarından ayrı olarak takibi yapılabilecektir.

Sosyal Tesisler İşletme Müdürlüğü Bünyesindeki Bazı Tesislerin Zarar Etmesine ve Mevcut Borç Yüklerine Rağmen Mali Sürdürülebilirliği Hususunda Çalışma Yapılmaması

Kafkas Üniversitesi Sosyal Tesisleri İşletmesi’ne bağlı birkaç tesislerin özellikle pandemi dolayısıyla 2020 yılı içinde zarar etmiş olmalarına ve yüksek tutarda birikmiş borç

yükü olmasına rağmen bunların mali sürdürülebilirliği konusunda çalışma yapılmadığı ve bu tesislerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde işletilmesine yönelik önlemleri içeren bir eylem planı da hazırlanmadığı tespit edilmiştir.

İdarelere ait sosyal tesislerin etkili, ekonomik ve verimli işletilmesine, güçlü bir idari ve mali yapının oluşturulmasına yönelik tedbirlerin alınmasını sağlamak amacıyla 2017-6 sayılı Kamu Sosyal Tesislerinin İşletilmesine İlişkin Tebliğ yayımlanmıştır. Bu Tebliğ’in “Mali sürdürülebilirlik” başlıklı 7’nci maddesinde;

“(1) Mali açıdan sürdürülebilir olmadığı tespit edilen sosyal tesislerin mali tabloları her yılın Şubat ayı sonuna kadar idarelerce incelenir ve Mart ayı sonuna kadar mali sürdürülemezliğin nedenlerini ve alınacak önlemleri içeren rapor üst yöneticiye sunulur.

(2) İdareler, mali sürdürülebilirliği olmayan sosyal tesislere ilişkin olarak 5 inci maddede yer alan tedbirlere ilaveten, sosyal tesislerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde işletilebilmesi için gerekli her türlü tedbirleri alırlar.” denilmektedir.

Bu hükümlere göre; sosyal tesislerin mali sürdürülebilirliğinin sağlanması, bu bağlamda kârlılığın temini veya zararının önlenmesi için gelir-gider dengesinin gözetilmesi gerekmektedir. Bu durum, tesislerin devamlılığı açısından son derece önemlidir.

2019 yılı itibariyle Sosyal Tesisler İşletmesi’ne bağlı birimler kreş hariç zarar etmiştir. Söz konusu birimlerin 2020 yılı itibariyle toplam 541.274,47 TL zararı ve 1.913.852,08 TL borcu bulunmaktadır.

Sosyal Tesis Denetleme Kurulunca Rektörlüğe Sunulacak Yıllık Denetim Raporunun Bulunmaması