Karar Künyesi
İdare muhasebe sisteminde kayıtlı olan bazı duran varlıklar için ayrılan amortisman tutarlarının varlığın kayıtlı değerini aştığı tespit edilmiştir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 25 Maddi Duran Varlıklar Hesap Grubuna ilişkin işlemleri açıklayan 187’nci maddesinde; kapsama dahil kamu idarelerinin muhasebe sistemine dahil edilen maddi duran varlıklarına ilişkin amortisman süre, yöntem ve oranları ile ilgili olarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen esas ve usullerin uygulanacağı ifade edilmiştir. Bu çerçevede Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü tarafından 47 sıra no.lu Amortisman ve Tükenme Payları Genel Tebliği yayımlanmıştır. Anılan Tebliğin 4’üncü maddesine göre, varlıkların amortisman ve tükenme payına tabi tutulan değerleri maliyet bedelidir. Maliyet bedeli ise, bir varlığın satın alınması, üretilmesi veya değerinin artırılması için yapılan harcamalar veya verilen kıymetlerin toplamıdır. Aynı Tebliğin 5’inci maddesinde; Duran varlıklar için amortisman ve tükenme payı
ayrılmasında normal amortisman yöntemi uygulanacağı ve varlığın yararlanma süresine göre Genelge Ek-1’de yer alan Amortisman ve Tükenme Payı Süre ve Oranları Listesinde belirlenen oranlarda her yıl eşit olarak ayrılacağı belirtilmiştir.
Bilindiği üzere, muhasebe uygulamalarında amortisman ayırma işleminin amacı, varlığın maliyetinin ondan yararlanılan döneme dağıtılması ve bilançoda varlığın net değeriyle gösterilmesidir. Nitekim 03.12.2014 tarihli ve 2014/7052 no.lu Bakanlar Kurulu Kararı ile çıkarılan Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nde bu durum açıkça ifade edilmiştir. Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nde de varlığın ilk defa amortisman hesaplanmasına esas alınacak değerinin kayıtlı değeri olduğu düzenlenmiştir. Dolayısıyla ayrılacak amortisman tutarının varlığın kayıtlı değerini aşması mümkün değildir.
Aşağıdaki tabloda gösterildiği üzere; SASKİ muhasebe sisteminde kayıtlı bazı varlıklar için ayrılan birikmiş amortisman tutarları, varlıkların kayıtlı değerinden toplamda 928.142,35 TL fazla görünmektedir.
Tablo 9: Amortisman Tutarı Kayıtlı Değerinden Fazla Olan Duran Varlıklar
Hesap kodu | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri (TL) (A) | Amortismanların Toplam Değeri (TL) (B) | Fark (TL) (B-A) |
253.02.02.. | İnşaat Makineleri ve Aletleri | 71.277,23 | 71.327,73 | 50,50 |
253.02.04.. | İş Makineleri ve Aletleri | 22.470.888,02 | 23.300.888,02 | 830.000,00 |
253.02.10.. | Matbaacılıkta Kullanılan Makine ve Aletler | 12.446,54 | 14.094,04 | 1.647,50 |
253.03.02.. | Beslenme, Gıda ve Mutfak Cihaz ve Aletleri | 109.976,41 | 111.626,41 | 1.650,00 |
254.01.01.. | Otomobiller | 108.130,36 | 126.830,36 | 18.700,00 |
254.01.07.. | Motorsuz Kara Araçları | 114.700,00 | 128.400,00 | 13.700,00 |
254.04.02.. | Demiryolu ve Tramvay Araçları | 3.500,00 | 42.800,00 | 39.300,00 |
255.02.02.. | Bilgisayar Çevre Birimleri | 563.744,29 | 566.232,51 | 2.488,22 |
255.02.03.. | Teksir ve Çoğaltma Makineleri | 108.796,80 | 120.746,80 | 11.950,00 |
255.06.04.. | TANIMSIZ | 0,00 | 190,00 | 190,00 |
255.08.01.. | Eğitim Mobilyaları ve Donanımları | 7.531,00 | 9.681,00 | 2.150,00 |
255.10.02… | Kontrol ve Güvenlik Sistemleri | 573.532,53 | 579.588,26 | 6.055,73 |
255.11.02.. | Duvarda Sergilenen Süs Eşyaları | 12.882,55 | 13.142,95 | 260,40 |
Toplam Fark | 928.142,35 |
Kamu idaresi gerekli düzeltmelerin yapıldığını beyan etse de bu durum 2022 yılı mali tablolarını etkilememektedir. Duran varlıkların amortisman tutarlarının yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabında gerçeği yansıtacak şekilde izlenmesi uygun olacaktır.