Kamu İdaresi tarafından kiraya verilen taşınmazların, kira süresi sonunda yeniden ihale edilmeksizin süre uzatımı yoluyla aynı kişilere kiraya verildiği görülmüştür.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesi ile belediye mülkiyetindeki taşınmazların ancak bu Kanun hükümlerine göre kiraya verilebileceği, “Kiralarda Sözleşme Süresi” başlıklı 64’üncü maddesi ile belirli istisnalar haricinde, kiraya verilecek taşınmazların kira süresinin on yıldan çok olamayacağı ve taşınmazların üçüncü kişilere kiralanması işlemlerinin ise aynı Kanun’un 35’inci maddesinde sayılan ihale usulleri çerçevesinde yürütülmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18’inci maddesi uyarınca, belediyeye ait taşınmazların üç yıldan fazla süre ile kiralanmasına karar vermek yetkisi belediye meclisine; aynı Kanun'un 34’üncü maddesi uyarınca, söz konusu taşınmazların süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek yetkisi ise belediye encümenine verilmiştir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesinde; kamu idarelerine ait taşınmazlara ait kira sözleşmelerinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde,

işgal edilen taşınmaz malın idarenin talebi üzerine bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği ve kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edileceği, aksi halde kira sözleşme bitim tarihi ile tahliye tarihi arasında ecrimisil alınacağı hüküm altına alınmıştır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinde; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı ifade edilmiştir.

11.01.2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun dördüncü bölümünde kira sözleşmeleri düzenlenmiştir. Her ne kadar 6098 sayılı Kanun’un 339’uncu maddesinin ikinci fıkrasında; kamu kurum ve kuruluşlarının, hangi usul ve esaslar içinde olursa olsun yaptıkları bütün kira sözleşmelerine de bu hükümlerin uygulanacağı ve aynı Kanun’un 347’nci maddesinin birinci fıkrasında, kiraya verenin, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremeyeceği hükümleri bulunmaktadır.

Söz konusu hükümler değerlendirildiğinde, belediyelere ait gayrimenkullerin kiralanması durumunda 2886 sayılı Kanun hükümlerine tabi olunacağı, on yıldan uzun süreli kiralama ihalesine çıkılamayacağı, gayrimenkulün sözleşme süresi biten kiracıya süre uzatımı yahut sözleşme yenilenmesi suretiyle kullandırılmaya devam edilmesinin mümkün olamayacağı, kira süresinin bitiminde taşınmazın boşaltılarak yeniden ihale suretiyle kiraya verilmesinin sağlanmasının gerektiği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, Belediye mülkiyetindeki taşınmazdan kira süresi sonunda yeniden ihale yapılmadan encümen kararıyla süre uzatımı yoluyla kiracılara kullandırıldığı, hatta 47 adet taşınmazın 2009 yılı ve öncesinden günümüze kadar kullandırılmaya devam edildiği tespit edilmiştir. Ayrıca 87 adet taşınmaz kiralamasında da 2886 sayılı Kanun’da öngörülen 10 yıllık kiralama süre sınırının aşıldığı görülmüştür.

Anılan hüküm ve kararlar doğrultusunda Kamu İdaresinin maliki olduğu taşınmazların kiraya verme ve sözleşme uygulama sürecinde 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümlerine göre işlem yapılması, sözleşme süresi sonunda yeniden ihale sürecinin başlatılması, sözleşme süre uzatımı gibi mevzuata aykırı uygulamalara yer verilmemesi, süre sonunda taşınmazın tahliyesini sağlamayarak fuzuli şagil durumuna düşen kişiler hakkında, yine aynı 2286 sayılı Kanun hükümlerince tahliye işlemlerinin başlatılması gerekmektedir.