İdarenin 2018 yılı Performans Programında; performans göstergelerine yer verilmediği görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Stratejik planlama ve performans esaslı bütçeleme” başlıklı 9’uncu maddesinde;

“…

Kamu idareleri, yürütecekleri faaliyet ve projeler ile bunların kaynak ihtiyacını, performans hedef ve göstergelerini içeren performans programı hazırlar.…” denilmektedir.

Kamu İdarelerince Hazırlanacak Performans Programları Hakkında Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde;

“…

g) Performans göstergesi: Kamu idarelerince performans hedeflerine ulaşma düzeyini ölçmek, izlemek ve değerlendirmek için kullanılan araçları,….

İfade eder”

“İdare Performans Raporu” başlıklı 6’ncı maddesinde;

“İdare performans programı, idarenin program dönemine ilişkin performans hedef ve göstergelerini, performans hedeflerine ulaşmak için yürütülecek faaliyet-projeleri, kaynak ihtiyacını, idareye ilişkin mali ve mali olmayan diğer bilgileri içerecek şekilde, birim performans programları esas alınmak suretiyle mali hizmetler biriminin koordinasyonunda üst yönetici tarafından hazırlanır.” denilmektedir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’yla verilen yetkiye dayanılarak performans programlarının hazırlanması aşamasında kamu idarelerine yardımcı olması amacıyla Performans Programı Hazırlama Rehberi hazırlanmıştır. Rehber’de;

“Performans programlarında, stratejik planlarda yer alan amaç ve hedefler doğrultusunda, belirlenen performans hedeflerine, bu hedeflere ulaşmak için gerçekleştirilecek faaliyetlere, bunların kaynak ihtiyacına ve performans göstergelerine yer verilmektedir”

“Performans göstergesi kamu idarelerince performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını ya da ne kadar ulaşıldığını ölçmek, izlemek ve değerlendirmek için kullanılan ve sayısal olarak ifade edilen araçlardır.” denilmektedir.

Rehberde Performans hedeflerine ne ölçüde ulaşıldığını ölçmek ve değerlendirmek üzere performans göstergeleri belirleneceği ve performans göstergelerinin performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını ölçebilmesi, ölçülebilir, ulaşılabilir, güvenilir veri sunacak nitelikte olması, hem geçmiş dönemlerin hem de diğer idarelerin benzer göstergeleriyle karşılaştırılabilir olması, verilerinin elde edilme ve değerlendirme maliyetleri makul ve kabul edilebilir bir seviyede olması gerektiği belirtilmiştir.

Ayrıca Rehberde kamu idarelerinin Ek-1’de yer alan şekil ve açıklamalar çerçevesinde Performans Programlarını oluşturacakları ifade edilmiş, Ek-1’de performans programının Performans Bilgileri bölümünde performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılamadığını değerlendirmek üzere belirlenen performans göstergeleri ile bu göstergelerin belirlenmesinin nedenlerine yer verileceği belirtilmiştir.

Bu doğrultuda yapılan incelemelerde; İdare Performans Programında performans göstergelerine yer verilmediği tespit edilmiştir.

Tablo 15: Performans Göstergelerine İlişkin Bazı Örnekler

Kamu idaresi cevabında; “2018 yılı Performans Programında Faaliyetler için Performans Göstergeleri yer verilmiş fakat tüm faaliyetler için performans göstergeleri belirtilmemiştir. Deneti m raporunda belirtilen bulgular dikkate alınarak ve “Kamu İdarelerinde Hazırlanacak Performans Programları hakkında Yönetmeliğe” uygun olarak Performans Programı Göstergelerine yer verilecek ve yeni Performans Programları bu doğrultuda hazırlanacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; 2018 yılı Performans Programında faaliyetler için performans göstergelerine yer verildiği ancak tüm faaliyetler için performans göstergeleri belirtilmediği, yeni performans programlarının denetim raporunda belirtilen bulguların dikkate alınarak ve mevzuat hükümleri doğrultusunda hazırlanacağı ifade edilmektedir.

Bulguda da değinildiği üzere, performans göstergeleri, idareler tarafından performans hedeflerine ulaşma düzeyini ölçmek, izlemek ve değerlendirmek için kullanılan araçlardır. Öte yandan performans göstergelerinin, performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını ölçebilmesi, ulaşılabilir, güvenilir ve ölçülebilir veri sunacak nitelikte olması, hem geçmiş dönemlerin hem de diğer idarelerin benzer göstergeleriyle karşılaştırılabilir olması, verilerinin elde edilme ve değerlendirme maliyetlerinin makul ve kabul edilebilir bir seviyede olması gerekmektedir.

Bu bağlamda idare cevabında belirtilen “2018 yılı Performans Programında faaliyetler için performans göstergeleri yer verilmiş fakat tüm faaliyetler için performans göstergeleri belirtilmemiştir” görüşüne katılmak mümkün değildir. Öncelikle belirtmek gerekir ki performans göstergeleri, faaliyetler için değil performans hedeflerine ulaşma düzeyini ölçmek, izlemek ve değerlendirmek için kullanılan araçlardır. Öte yandan İdarece, performans programında yer verilen ve performans göstergesi olduğu iddia edilen “Hedef/Gerçekleşen, Tamamlanma Oranı” gibi bütün ifadelerin karşılıklarında herhangi bir rakam ve ölçüm birimi belirtilmemiştir. Dolayısıyla göstergenin ne olduğu, nasıl ölçüleceği ve değerlendirileceğine ilişkin herhangi bir sonuca varmak da mümkün olmamaktadır.

Netice itibariyle performans programı mevzuat hükümleri doğrultusunda hazırlanmalı ve dolayısıyla performans hedeflerinin ölçülebilir olmaması halinde belirlenecek performans göstergeleri ile hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığı veya ne oranda ulaşıldığının tespit edilmesi ve karşılaştırma yapılması imkanı sağlanmalıdır.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.