SAMULAŞ A.Ş.’ın 2019 yılı mali tabloları ve eki belgelerin incelenmesinde; vatandaşa satılan ultralight elektronik kartların boş kart bedellerinin Özel Halk Otobüsçüleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’ne yapılan ödemelerden kesilmediği görülmüştür.

SAMULAŞ A.Ş. tarafından çıkarılan Toplu Taşımacılık Tarife Esaslarına Dair Yönetmelik’in “Elektronik Kart Tipleri” başlıklı 11’inci maddesinde ultralight kart;

“Ultralight 2(iki) binişlik kartlar, yolcuların toplu ulaşım araçlarını kullanmalarında yolculuk bedelinin tahsilinde kullanılan, kullandıkça üzerindeki biniş değeri azalan içerisinde yüklü biniş değeri tüketildikten sonra tüketici tarafından tekrar kullanma olanağı olmayan kart tipidir.”

şeklinde tanımlanmıştır.

Madde hükmünden açıkça belirtildiği üzere, ultralight kartlar şehir içi ulaşım araçlarına 2 biniş hakkı veren ve biniş değeri tüketildikten sonra tekrar kullanılamayan kartlardır.

SAMULAŞ A.Ş ile Samsun Özel Halk Otobüsçüleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği arasında 14.11.2012 tarihinde imzalanan Özel Halk Otobüsleri Yönetiminde Bulunan Elektronik Akıllı Bilet Havuz Sisteminin SAMULAŞ A.Ş.’ye Devri Protokolü’nün “İşin Yürütülmesi” başlıklı 6’ncı maddesinin 3’üncü fıkrasında;

“Samkartların satışları SAMULAŞ A.Ş. tarafından yapılacaktır. Kart satışlarından elde edilen net kar (kart maliyetleri düşüldükten sonra kalan kısım), satışın gerçekleştiği ay içinde SAMULAŞ A.Ş. ve ÖHO Derneğine %50-%50 oranında pay edilecektir.”

denilmektedir.

Anılan protokol hükmüne göre, elektronik kartların satışından elde edilen gelirden kart maliyetleri düşüldükten sonra kalan net kâr, SAMULAŞ A.Ş ile Özel Halk Otobüsçüleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği arasında yarı yarıya paylaşılacaktır.

SAMULAŞ A.Ş tarafından 1,14 TL (KDV dahil) bedelle alınan boş ultralight elektronik kartlara, 2 biniş hakkı yüklendikten sonra 9 TL’ye (KDV dahil) tüketiciye satılmaktadır. Diğer bir deyişle, ultralight kart bedelinin içerisinde 1,14 TL kart bedeli ve artı 2 biniş hakkı bulunmaktadır. Ancak tüketicinin bu kartları özel halk otobüsünde kullanması durumunda, her biniş için 4,5 TL olmak üzere, iki biniş için 9 TL’lik bedelin tümü özel halk otobüsü sahiplerine "yolcu bedeli" olarak ödenmektedir.

Oysa ki, yukarıda anılan "Devir Protokolü hükümlerine göre, söz konusu kartların maliyeti SAMULAŞ A.Ş tarafından karşılandığı için kart bedeli olan 1,14 TL düşüldükten sonra her bir kart için 7,86 TL'nin(9-1.14=7,86 TL) Özel Halk Otobüsçüleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’ne ödenmesi gerekmektedir. Yapılan incelemede ultralight kart maliyeti düşülmeden özel halk otobüslerine hakediş ödendiği tespit edilmiştir. Bu durum, SAMULAŞ A.Ş'nin Özel Halk Otobüsçüleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin yükümlülüklerini üstlenmesine ve maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır.

Devir protokolüne uygun olarak, ultralight elektronik kartların alış maliyetlerinin özel halk otobüslerine yapılan ödemelerden kesilmesi, SAMULAŞ A.Ş'nin maliyetlerinin azaltılmasına katkı sağlayacaktır.