Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümleri dikkate alınmadan zabıta müdürü kadrosuna atama yapıldığı tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin “Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında “müdür” kadrosunun görevde yükselmeye tabi olduğu açıkça ifade edilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin 6’ncı maddesinde; “Görevde yükselme sınavında başarılı olmak” görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartları arasında, 7’nci maddesinde ise; “Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak” müdür kadrosuna atanabilmenin özel şartları arasında sayılmıştır.

Bununla beraber Yönetmeliğin “Geçici hükümler” başlıklı Geçici 1’nci maddesinde ise; Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 18/4/1999 tarihinde görevde bulunan ve aynı tarih itibarıyla iki yıllık yükseköğrenim mezunu olanların, diğer koşullara sahip oldukları takdirde 7’nci maddenin uygulanması bakımından dört yıllık yükseköğrenim mezunu kabul edileceği hükmü bulunmaktadır.

Buna göre; görevde yükselmeye tabi olan müdür kadrosuna yapılacak atamalarda gerek Yönetmeliğin 6’ncı gerekse de 7’nci maddelerinde belirtilen genel ve özel şartların tümünün birlikte sağlanması gerekmektedir.

Hal böyle olmakla birlikte; Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin “Zabıta ve itfaiye personeli” başlıklı 21’inci maddesinde zabıta ve itfaiye personelinin görevde yükselme işlemlerinin, ilgili mevzuat

hükümlerine yani Belediye Zabıta Yönetmeliği’ne göre yürütüleceği hüküm altına alınmıştır.

Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin “Görevde yükselme şartları” başlıklı 17’nci maddesinde; aynı Yönetmeliğin 6’ncı maddesinde sayılan unvanlardan daire başkanı ve zabıta müdürü dışındaki kadrolara (zabıta şube müdürlüğüne, zabıta amirliğine, zabıta komiserliğine) yapılacak atamalarda aranılacak şartlar belirtilmiş dolayısıyla zabıta müdürlüğü kadrosuna atanmada aranılacak şartlar bahsi geçen Yönetmeliğin de kapsamı dışında tutulmuştur.

Ancak aynı Yönetmeliğin “Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller” başlıklı 51’inci maddesinde ise Yönetmelik’te hüküm bulunmayan hallerde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 15.03.1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmiştir.

Yukarıda yer alan hüküm dikkate alındığında zabıta müdürü kadrosuna ilişkin görevde yükselme esasları, Belediye Zabıta Yönetmeliği’nde düzenlenmediğinden zabıta müdürlüğüne yapılacak atamaların Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin “Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller” başlıklı 51’inci maddesine göre yapılması ve zabıta müdürlüğüne yapılacak olan atamalarda da aranması gereken şartların Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik’te belirtildiği sonucuna ulaşılmaktadır.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin görevde yükselmeye ilişkin esaslarını düzenleyen; “Öğrenim düzeyi” başlıklı 5’inci maddesinde;

“Devlet memurlarının bu Yönetmelik kapsamındaki görevlere atanabilmeleri için gerekli olan öğrenim düzeyleri kurumları tarafından çıkarılacak yönetmeliklerinde unvanlar itibariyle gösterilir.

Devlet memurlarının;

a) Müdür, Şube Müdürü, Başmühendis, Araştırmacı, Eğitim Uzmanı, Uzman, Müdür Yardımcısı, Çözümleyici ve bu düzeyde bulunan görevler ile daha üstü görevlere atanabilmeleri için en az dört yıllık yüksek öğrenim,

(…)

görmüş olmaları şarttır.”

“Sınav şartı” başlıklı 8’inci maddesinde ise;

“Görevde yükselme veya unvan değişikliği suretiyle atanacakların yazılı ve sözlü sınavda başarılı olmaları gerekir.”

denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; belediyelerdeki zabıta müdürlüğü kadrolarına atanabilmek için Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik’te belirtilen şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartları en önemlisi de, müdürlük kadrosuna atanabilmek için Yönetmelik’te belirtilen dört yıllık yükseköğrenimin bitirilmesi ve görevde yükselme sınavında başarılı olunmasıdır.

Mezkûr hususa yönelik olarak yapılan incelemelerde; 1’inci derece Muhasebeci kadrosunda görev yapmakta olan bir personelin; 657 sayılı Kanun’un 68/B ve 76’ncı maddeleri ile Belediye Zabıta Yönetmeliği’nin 17’nci maddesi gereğince, Belediye Başkanı’nın 21.12.2018 tarih ve E.879 sayılı atama onayı ile 3’üncü derece Zabıta Müdürü kadrosuna atandığı; sonrasında ise yine Başkanlık Makamının 16/01/2019 tarih ve 43 sayılı hareket onaylarıyla 657 sayılı Kanun’un 76’ncı maddesine istinaden, 1’inci derece Mali Hizmetler Müdürü kadrosuna atandığı görülmüştür. Ancak söz konusu personelin iki yıllık yüksekokul mezunu olması, yüksekokulu da 18.04.1999 tarihinden sonra (04.10.1999 tarihinde) bitirmiş olması nedeniyle zabıta müdürlüğü kadrosuna asaleten atanması, asilde aranan şartları taşımadığından ve aynı zamanda sınav şartını da yerine getirmemiş olduğundan, mümkün görülmemektedir. Bununla beraber yukarıda da bahsedildiği üzere, söz konusu personel Zabıta Müdürü olarak atandıktan 25 gün gibi kısa bir süre sonra Mali Hizmetler Müdürü olarak atanmıştır.

Bilindiği üzere, Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğe göre; Mali Hizmetler Müdürü kadrosu da görevde yükselmeye tabi bir kadro olup, anılan Yönetmelik’te belirtilen genel ve özel şartların sağlanması gerekmektedir. Ancak somut olayda mevzuata aykırı olarak zabıta müdürlüğüne atama yapılması; mali hizmetler müdürü kadrosuna sınavsız ve gerekli öğrenim şartının sağlanmaksızın atama yapılmasının önünü açmış ve Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin tamamen işlevsiz kalmasına ve liyakat sisteminin göz ardı edilmesine neden olmuştur.

Bununla beraber, zabıta müdürü kadrosuna mevzuata aykırı olarak yapılan bu atamanın bir benzerinin 2019 yılında da gerçekleştiği, 4. derece Uzman kadrosunda görev yapmakta olan bir personelin; sınav şartını sağlamaksızın Başkanlık Makamının 16.01.2019 tarih ve 44 sayılı onayı ile 3’üncü dereceli Zabıta Müdürü kadrosuna atandığı görülmüştür.

Bu itibarla, Belediyelerdeki zabıta müdürü kadrolarına atanabilmek için Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik’te belirtilen şartların yerine getirilmesi gerektiğinden; 21.12.2018 tarih ve E.879 sayılı atama onayı Zabıta Müdürü kadrosuna atanan personelin, iki yıllık yüksekokul mezunu olması ve bu atamanın yapılabilmesi için gerekli olan sınav şartını da yerine getirmemiş olması nedenleriyle asaleten atanma şartlarını taşımadığı; bu nedenle de söz konusu atamanın mevzuata aykırı olduğu düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; 1. derece Muhasebeci kadrosunda görev yaparken 3. derece Zabıta Müdürü kadrosuna ardından 1. derece Mali Hizmetler Müdür kadrosuna ataması yapılan personel hakkında Belediye Başkanının kararı doğrultusunda işlem tesis edileceği ifade edilmiştir.

4. derece Uzman kadrosunda görev yapan personelin ise 16.01.2019 tarihinde 3. derece Zabıta Müdürlüğü kadrosuna atandığı, belirtilen personelin özlük dosyasında yapılan incelemede 4 yıllık Üniversite mezunu olduğu ve gereken hizmet yılını tamamladığının tespit edildiği belirtilmiştir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında 1. derece Muhasebeci kadrosunda görev yaparken

3. derece Zabıta Müdürü kadrosuna ardından 1. derece Mali Hizmetler Müdür kadrosuna ataması yapılan personel hakkında Belediye Başkanının kararı doğrultusunda işlem tesis edileceği ifade edilmiştir.

4. derece Uzman kadrosunda görev yapan ve 16.01.2019 tarihinde 3. derece Zabıta Müdürlüğü kadrosuna atanan personelin özlük dosyasında yapılan incelemede 4 yıllık Üniversite mezunu olduğu ve gereken hizmet yılını tamamladığı ve bu nedenle mevzuata aykırı bir hususun olmadığını belirtmiştir. Ancak bulguda da değinildiği üzere, belediyelerdeki zabıta müdürlüğü kadrolarına atanabilmek için Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik’te belirtilen şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartları en önemlisi de, müdürlük kadrosuna atanabilmek için Yönetmelik’te belirtilen dört yıllık yükseköğrenimin bitirilmesi ve görevde yükselme sınavında başarılı

olunmasıdır. Bu nedenle zabıta müdürlüğüne ataması yapılan kişi, 4 yıllık üniversite mezunu olmak şartının yanında görevde yükselme sınavında başarılı olmak şartını da sağlaması gerekmektedir.

Sonuç olarak zabıta müdürlüğüne sınavsız olarak yapılan atamanın mevzuata aykırılık teşkil ettiğine dair değerlendirmemiz devam etmektedir.