Kamu İdaresi tarafından maddi olmayan duran varlık niteliğindeki bazı alımların 260 Haklar Hesabı’nda izlenmeyip doğrudan giderleştirildiği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 260 Haklar Hesabı’na ilişkin “Hesabın Niteliği” başlıklı 210’uncu maddesinde; bu hesabın, bedeli karşılığı edinilen hukuki tasarruflar ile belirli alanlarda tanınan kullanma ve yararlanma gibi hak ve yetkiler dolayısıyla yapılan ve ekonomik değer taşıyan harcamaların izlenmesi için kullanılacağı hüküm altına alınmıştır. Anılan Yönetmelik'in “Hesabın İşleyişi” başlıklı 211’inci maddesinde ise; bütçeye gider kaydıyla edinilen hakların bir taraftan 260 Hesabı’na borç, ödenecek tutarın ilgili hesabına alacak; diğer taraftan 830 Bütçe Giderleri Hesabı’na borç, 835 Gider Yansıtma Hesabı’na alacak kaydedileceği belirtilmiştir.

Adı geçen Yönetmelik’in 214’üncü maddesine göre, hakların maliyet bedellerinin, kullanılabilecekleri süre içerisinde yok edilmesini izlemek için 268 Birikmiş Amortismanlar Hesabı’nın kullanılması gerekmektedir. 04.11.2015 tarihli ve 29522 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 47 sıra numaralı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nin 6’ncı maddesinde, Maddi Olmayan Duran Varlıklar ve Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar Hesap Gruplarında izlenen varlıklar için amortisman oranının %100 olduğu belirtilmiştir. Yani, 260 Haklar Hesabı’nda

takip edilen maddi olmayan duran varlıklar, hesaplara alındığı yılın sonunda tamamen amorti edilmelidir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerince; bedeli karşılığı edinilen hukuki tasarruflar ile belirli alanlarda tanınan kullanma ve yararlanma gibi hak ve yetkiler dolayısıyla yapılan ve ekonomik değer taşıyan harcamaların 260 Haklar Hesabı’nda izlenmesi, %100 amortisman oranının kullanılarak 268 Birikmiş Amortismanlar Hesabı’na kayıt suretiyle yıl sonunda amorti edilmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede, Kamu İdaresinin Sosyal Hizmetler Müdürlüğü Nikah Biriminde kullanılmak üzere 29.500,00 TL tutarında alınan evlendirme programı yazılımına, 75.000,00 TL tutarında takip yazılımına, 80.000,00 TL tutarında borç sorgulama ve rayiç bedel servisleri yazılımına, 2.250,00 TL tutarında mevzuat programı lisans yenileme bedeline ve 19.333,08 TL tutarında Türbeönü Kitabı Telif Sözleşmesi’ne ilişkin yapılan ödemelerin, 260 Haklar Hesabı’na kaydedilerek yıl sonunda %100 amortisman ayrılmak suretiyle giderleştirilmesi gerekirken doğrudan 630 Giderler Hesabı’na kaydedilerek giderleştirildiği tespit edilmiştir. Bu işlemler sebebiyle, 260 Haklar Hesabı ve 268 Birikmiş Amortismanlar Hesabı’nın 206.083,08 TL noksan, 630 Giderler Hesabı’nın ise söz konusu tutar kadar fazla görünmesinin, mali tabloların güvenilirliğini ve doğruluğunu etkilediği değerlendirilmektedir.

Bedeli karşılığı edinilen hukuki tasarruflar ile belirli alanlarda tanınan kullanma ve yararlanma gibi hak ve yetkiler dolayısıyla yapılan ve ekonomik değer taşıyan harcamaların 260 Haklar Hesabı’nda izlenip mevzuata uygun olarak giderleştirilmesi gerekmektedir.