1. Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Kesin ve Ek Teminatların Geri Verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların;

   1. Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanının,

   2. Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamının,

      yükleniciye iade edileceği,

      
      

      İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde ise Sosyal

      
      

      Güvenlik Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartı aranmayacağı, hükme bağlanmıştır.

      Yukarıda ifade edilen mevzuat hükümlerine göre piyasadan hazır halde alınıp satılan mallar haricinde ihaleli yapılan tüm alımlarda (mal, hizmet, yapım) kesin ve ek kesin teminatların kısmen veya tamamen iadesi yüklenici tarafından Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirilmesi şartına bağlanmıştır.

      Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmelik’in “Kesin Teminatın İadesi” başlıklı 7’nci maddesinde ise, idareye ihale konusu işle ilgili olarak işveren tarafından, borcunun bulunmadığına dair ilişiksizlik belgesinin ibraz edilmemesi halinde idarenin, kesin teminatın mevzuatına göre kısmen veya tamamen iadesi imkânının başladığı tarihten itibaren on beş gün içinde yüklenicinin ihale konusu işin yapıldığı süreye ilişkin borcunun olup olmadığını yazı ile Sosyal Güvenlik Kurumuna soracağı, yüklenicinin borcu yoksa Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilişiksizlik belgesi düzenleneceği ve teminatının iade edilebileceği, yüklenicinin borcu varsa teminat mektubu nakde çevrilerek borçları ödendikten sonra kalanının yükleniciye iade edilebilir hale geleceği hüküm altına alınmıştır.

      Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 14’üncü maddesine göre Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan ilişiksizlik belgesi temin edilmesine rağmen yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları hükümsüz kalacak ve bankasına iade edilecektir.

      Belediyenin aşağıda ayrıntısı verilen teminat mektuplarının bankalarına iade süreçleri incelendiğinde, işveren tarafından ihale konusu işle ilgili olarak borcunun bulunmadığına dair ilişiksizlik belgesinin ibraz edilmediği bunun üzerine söz konusu teminat mektuplarının kısmen veya tamamen iadesi imkanı başladıktan sonra yüklenicilerin ihale konusu işin yapıldığı süreye ilişkin borcunun olup olmadığının yazı ile Sosyal Güvenlik Kurumuna Belediye tarafından re’sen sorulması gerektiği halde sorulmadığı, söz konusu sorgulama yapılmadan teminatların hükümsüz hale geldikleri ve bunların bu şekliyle bankalarına iade edildiği görülmüştür.

      
      

      Tablo 6: Süresi Dolan ve Hükümsüz Hale Gelen Kesin Teminat Mektupları

      
      

      
      

      No	İşin Nevi	Geçerlilik Tarihi	İade Tarihi	Tutarı (TL)
      1	Derince Kent Meydanı ve Yeraltı Otoparkı Dış Cephe Kaplama İşi	15.07.2009	27.07.2018	259.466,52
      2	Muhtelif Müdürlüklerde Çalıştırılmak Üzere İşçilik Hizmet Alımı	2.02.2009	27.07.2018	31.800,00
      3	Parke Yol ve Tretuvar İşi	21.12.2012	27.07.2018	15.000,00
      4	Parke Yol ve Tretuvar İşi	15.02.2013	27.07.2018	28.494,00
      5	Sosyal Tesis Kaba İnşaatı	15.07.2014	27.07.2018	22.740,00
      6	Mekanik Malzeme Alımı	11.03.2016	27.07.2018	5.232,00
      7	Prefabrik Beton Parke ve Bordür Mal alımı	31.12.2012	27.07.2018	9.198,00
      8	Çocuk Oyun Grubu, Spor Aletleri Alımı	15.05.2015	27.07.2018	1.470,00
      9	Yol ve Robotik Bariyer Yıkama	12.05.2009	1.08.2018	13.694,00
      10	İdare Malı Asfaltın Serilmesi ve Sıkılaştırılması Hizmet Alımı	4.02.2009	1.08.2018	5.500,00
      11	Park ve Bahçe Bakım Hizmet Alımı	1.12.2014	2.08.2018	122.500,00
      12	Yeraltı Otoparkı ve Kent Meydanı Otoparkı Yapımı	15.04.2008	2.08.2018	240.000,00
      13	Kent Meydanı ve Yeraltı Otoparkı Mekanik İşleri Yapımı	4.11.2009	2.08.2018	16.500,00
      14	İşçilik Hizmet Alımı	29.12.2006	2.08.2018	15.840,00
      15	Binek Araç Kiralama Hizmet Alımı	29.01.2009	2.08.2018	15.350,00
      16	İşçilik Hizmet Alımı	31.12.2010	2.08.2018	108.000,00
      17	İşçilik Hizmet Alımı	31.10.2012	2.08.2018	110.000,00

      
      

2. Belediye tarafından iade edilen bazı kesin teminat mektuplarının iade süreci incelendiğinde, Çavuşlu Mahallesi İshakçılar Er Meydanı Alanı Yapılması Yapım işi, Özel Güvenlik Hizmeti Alım işi ve İlçemiz Muhtelif Cadde ve Sokaklarında İdare Malı Parke ve Bordür ve Hazır Beton ile Bakım, Onarım ve Yeni Kaldırım Yapılması Hizmet işlerine ait kesin teminatların iadesinde, yüklenicinin Sosyal Güvenlik Kurumundan işle ilgili ilişiksizlik belgesi getirmemesine, idare tarafından da söz konusu sorgulama için Sosyal Güvenlik Kurumu ile yazışma yapılmamasına rağmen teminat mektubunun yüklenicisine iade edildiği görülmüştür.

Kamu idaresi cevabında; “Denetim Raporunda belirtilen hususta sehven yapılan uygulamanın mevzuat ve yönetmeliklerde belirtilen hükümlere göre yapılmasına dikkat edilecektir.” denilmektedir.

Sonuç olarak İdare tarafından bulgu konusu hususa iştirak edilmiş olup, bu doğrultuda işlem tesis edileceği belirtilmiştir. Yapılacak işlemlerin takibi için bulgu konusu tespitin devam edip etmediği sonraki yıl denetimlerinde izlenecektir.