Belediye taşınır mallarının kaydı, muhafazası ve kullanımı ile yönetim hesabının verilmesi işlemlerinde yapılan hatalı ve yanlış uygulamalar neticesinde Taşınır Mal Yönetmeliği hükümleri yerine getirilmemiştir.

Taşınır işlemleri ile muhasebe kayıtlarının incelenmesi neticesinde aşağıdahi hususlar tespit edilmiştir.

Taşınır Mal Yönetmeliği'nin 10’uncu maddesinde, taşınır işlem fişinin, teslim alınan taşınırların girişleri ile taşınırların çıkış ve ambarlar arasında devir işlemlerinde düzenleneceği ifade edilmektedir. Yönetmelik’in “tüketim suretiyle çıkış” başlıklı 22’nci maddesinin 1’inci bendinde; tüketim malzemelerinin, taşınır istek belgesi karşılığında düzenlenecek taşınır işlem fişi ile çıkış kaydedileceği belirtilmektedir. Aynı maddenin 4’üncü bendinde; çıkış kayıtlarının tüketim malzemelerinin ambarlara girişlerindeki öncelik sırası dikkate alınarak “ilk giren- ilk çıkar” esasına göre yapılacağı hükmü yer almaktadır.

İdarenin tüketim malzemelerinin çıkış kayıtlarının, taşınır istek belgesi olmaksızın yapıldığı, malzemelerin ambarlara giriş tarihi ile çıkış tarihlerinin istisnasız aynı gün olduğu, alım yapılan taşınırların alımı yapan müdürlük birimlerinde dağıtıldığı, sağlıklı bir ambar sisteminin olmadığı anlaşılmaktadır.

Taşınır Mal Yönetmeliği'nde tüketim malzemelerinin çıkış işlemleri için özel bir düzenleme öngörülmüştür. Bu doğrultuda tüketim malzemelerinin çıkış işlemlerinde kullanılan taşınır işlem fişleri yerine dönemler itibarıyla hazırlanan onaylı bir listenin üç aylık süreleri geçmemek üzere muhasebe birimine gönderilmesi gerekmektedir.

İdarenin yevmiye defteri üzerindeki muhasebe kayıtları incelendiğinde ise, yıl içinde tüketim malzemelerinin çıkış işlemlerine dair bir yevmiye kaydı yer almadığı görülmüştür. Muhasebe sisteminden çıkış kayıtları, dönem sonu 31.12.2019 tarihinde, dönem içinde alım

yapılan tüketim malzemelerinin toplamı kadar toplu bir kayıt yapılarak gerçekleştirilmektedir. Bu durum açılış ve kapanış kayıtlarında devreden tüketim malzemesinin görünmemesine yani 150- İlk madde ve malzeme hesabının borç bakiyesinin sıfır olmasına sebep olmaktadır.

Öte yandan, yıl içerisinde 150-İlk Madde ve Malzeme Hesabı'na yapılan yeni varlık kaydı işlemlerinde satın alınan malın katma değer vergisi tutarı olan toplam 1.625.847,74 TL’nin ilgili varlığın maliyet bedeline dahil edilmeyip. 630-Giderler Hesabı ile giderleştirildiği tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 114’üncü maddesine göre; stokların maliyet bedeliyle hesaplara alınması; maliyet bedeline, stokların elde edilmesi ve depolanacağı yere kadar getirilmesi için faiz hariç yapılan her türlü giderlerin ilave edilmesi, 187’nci maddesine göre; edinilen maddi duran varlıkların maliyet bedeli ile hesaplara alınması, maliyet bedeline varlıkların elde edilmesinde yapılan her türlü giderlerin ilave edilmesi gerekmektedir.

Bu nedenle, dönem sonunda, muhasebe sistemindeki (yevmiye defteri) 150-İlk Madde ve Malzeme Hesabı, 253-Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı, 254- Taşıtlar Hesabı ve 255- Demirbaşlar Hesabına ait bakiyelerle İdare Taşınır Mal Yönetim Hesabı İcmal Cetvelinin karşılaştırılmasında, taşınır mal yönetim hesabı ile muhasebe hesapları yılsonu bakiyelerinin aşağıda görüldüğü üzere farklı tutarlarda olduğu tespit edilmiştir.

Tablo 6: Taşınır Mal Hesapları Yılsonu Tutarlar

* İlgili tutarlar yevmiye defterindeki 31.12.2019 tarihindeki toplu tüketim malzemesi çıkışı ve taşınır yönetim hesabındaki yıl içindeki aynı anda giriş-çıkış yapılan toplam tüketim malzemesidir.

Bu itibarla, Belediye taşınır mallarının kaydı, muhafazası ve kullanımının Taşınır Mal Yönetmeliği hükümlerine göre yerine getirilmesi sağlanmalıdır.