Belediye tarafından 775 sayılı Gecekondu Kanunu’na aykırı olarak gecekondu fon hesabının amacı dışında kullanıldığı görülmüştür.

775 sayılı Kanun’un “Fonların Teşkili ve Kullanılması” başlıklı 12’nci maddesinde; belirtilen kaynaklardan sağlanacak gelirlerin, Türkiye Emlak Kredi Bankasında, ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanacağı, 13’üncü maddesinde ise bu fonlarda toplanan paraların nerelerde kullanılması gerektiği açıklanmıştır. Aynı Kanun’un 13’üncü maddesinde; 12’nci madde gereğince fonda toplanan paraların, belediyelerce Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izni alınmak şartıyla; bu Kanun’daki amaçlarda kullanılmak üzere arsa sağlanmasında, Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya geçici misafir konutu yapılmasında, ıslah olunacak gecekondu bölgeleri ile

yeniden tesis edilecek önleme bölgelerinin yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hizmet ve tesislerinin Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan projelerine göre yapılmasında veya onarılmasında, kendi bütçe imkânlarıyla karşılanamayan ve fakat bu Kanun gereğince yapılması gereken tespit, harita alımı, plan ve projelendirme hizmetlerinde kullanılacağı ifade edilmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre; gecekondu fonunun ayrı bir hesapta izlenip, ilgili fonda biriken paralar sadece 775 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde açıklanan amaçlara uygun olarak kullanılabilecek, bunun dışında kullanılamayacaktır. Ayrıca, belediyelerce Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izninin alınması da şart olarak sayılmıştır.

Yapılan incelemede; gecekondu fon hesabına, Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından 2022 yılı içerisinde yatırılan pay tutarının 266.316,31 TL olduğu, devirden gelen tutarın ise 78.724,21 TL olduğu görülmüştür. Ayrılış amacı için kullanılması gereken toplam 345.040,52 TL’nin tamamıyla cadde ve sokakların yol ve kaldırım kaplamaları ile ilgili hakediş bedellerinin ödendiği görülmüştür. Söz konusu yapım işine ilişkin ihale dosyası incelendiğinde, her ne kadar kenar mahalleleri içinde barındırsa da cadde ve bazı sokakların gecekondulaşma bölgesi olarak kabul edilemeyeceği ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığından izin alınma şartının da sağlanmaması durumları göz ününe alınarak gecekondu fonunun bu ihalenin finansmanı için kullanılamayacağı değerlendirilmektedir. Açıklanan sebepler dolayısıyla ilgili fonda biriken paraların 775 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde açıklanan amaçlara uygun kullanılmadığı tespit edilmiştir.

Kamu İdaresi cevabında gecekondu fon hesabında tutulan bakiyenin, 775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun 13’üncü maddesinde açıklanan amaçlara uygun olarak “Bolu İli Mücavir Alanlarda, Cadde ve Sokaklarda Yol ve Kaldırım Kaplamaları Yapım İşi” kapsamında kenar mahallelerdeki yeniden tesis edilen yol, meydan vb. yapım işleri için harcandığı ifade edilse de 775 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde belirtilen Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izninin alınma zorunluluğu yerine getirilmediğinden, söz konusu yapım işinin Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan bir proje olmaması ve cadde ve gecekondulaşma bölgesi olarak kabul edilemeyecek bazı sokakları içermesi sebepleriyle ilgili madde kapsamına alınamayacağından yapılan ödeme mevzuata aykırılık göstermektedir.

Fon hesabında bulunan tutarların Kanun’da belirtilen yer ve hizmetler için kullanılması gerekmektedir.