10.03.2006 tarih ve 26104 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği ve 1 sayılı Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği Genel Tebliği gereği çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıkların tamamı için amortisman ayrılması gerekmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı ile ilgili 224’üncü maddesinde;

“(1) Bu hesap, çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıkların izlenmesi için kullanılır.”

225’inci maddesinde;

“1) Elden çıkarılacak stoklar ve maddi duran varlıklar hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

a) Borç 1) Kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıklar kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba borç, ilgili maddi duran varlık hesabına alacak; ayrılmış olan amortisman tutarı 299- Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kaydedilir.”

hükümleri yer almaktadır.

Ayrıca 47 sıra no.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Amortisman ve Tükenme Payları Genel Tebliği’nin “Amortisman ve tükenme payı süre ve oranları” başlıklı 6’ncı maddesinin yedinci fıkrasında;

“Çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren amortismana tabi maddi duran varlıklardan 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilenlerin, amortismana tabi tutulmamış kısmının tamamı amortismana tabi tutulur.” denilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre, maddi duran varlıklardan 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine karar verilenlerin, amortismana tabi tutulmamış kısmının tamamının amortismana tabi tutulması gerekmekte olup, yılsonu tablolarında 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı ile tutarı 299- Birikmiş Amortismanlar Hesabının birbirine eşit olması gerekmektedir.

Bu itibarla 2018 yılına ilişkin yapılan incelemede; 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabına kayıtlı tutarların tamamı için amortisman ayrılmadığı ve 299- Birikmiş Amortismanlar Hesabına gerekli kayıtların yapılmadığı görülmüştür. Şöyle ki 294- Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıkları Hesabının borç bakiyesi 2.766.161,95- TL ve 299-Birikmiş Amortismanlar (-) Hesabının alacak bakiyesi 841.034,29-TL olduğu

anlaşılmış olup 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabının tamamına

% 100 amortisman ayrılmadığı tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; “Mülga Muğla Belediyesinin kapanış mizanı, Muğla Büyükşehir Belediyesinin açılış mizanı olarak muhasebeleşmiş; 294- Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabının borç bakiyesi ₺2.029.688,16 ve 299-Birikmiş Amortismanlar(-) Hesabının alacak bakiyesi ₺231.087,05 olarak aktarılmıştır. 2018 yılsonu mizanındaki toplam ₺1.925.127,66 tutarındaki farkın ₺1.798.601,11’si aktarılan hatalı kayıtlardan kaynaklanmaktadır. Kalan ₺126.526,55 fark ise, 2014 yılından bu yana yapılan hurdaya ayırma işlemlerinden kaynaklanmaktadır.

Ekte sunulan 01.03.2019 tarihli ve 4910 nolu yevmiye ile düzeltme kaydı yapılarak 299- Birikmiş Amortismanlar hesabına gerekli kayıtlar yapılmış ve 294- Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında kayıtlı tutarların tamamı için %100 amortisman ayrılmıştır. Güncel durumu gösteren mizan ekte sunulmuştur.

Bilgilerinize arz ederim.” denilmiştir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; 01.03.2019 tarihli ve 4910 nolu yevmiye ile düzeltme kaydı yapılarak 299-Birikmiş Amortismanlar hesabına gerekli kayıtların yapıldığı ve 294- Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında kayıtlı tutarların tamamı için %100 amortisman ayrıldığı belirtildiğinden bu aşamada önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır.

Ancak, bulgumuzda belirtilen muhasebe kaydının yılı içinde yapılmaması nedeniyle 2018 yılı mali tablolarındaki 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabı ve 299-Birikmiş Amortismanlar (-) Hesabının hatalı bilgi içermesine neden olunmuştur.