Su tesisi ve kanalizasyon harcamalarına katılma payına tabi gayrimenkullerin ilgili tapu dairesine bildirilmediği ve harcamalara katılma payı tahsilat işlemlerinin mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılmadığı görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Payların hesaplanması” başlıklı 89’uncu maddesinde, hem kanalizasyon hem de su tesisleri harcamalarına katılım paylarının bir program dâhilinde veya istek üzerine doğrudan doğruya yapılan işlerde, bu hizmetler dolayısıyla yapılan giderlerin tamamı olacağı ve yapılacak giderler peşin ödendiği takdirde, bu payların ilgililerden yüzde yirmi beş noksanı ile alınacağı belirtilmiştir.

21.08.1981 tarih ve 17435 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun Harcamalara Katılma Payları ile İlgili Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’in “Tahsil şekli” başlıklı 22’nci maddesinde, harcamalara katılma

paylarının belediyelerce veya bunlara bağlı kuruluşlarca, bu Yönetmelik’te yer alan esaslara göre hesaplanarak ilan ve tebliğ edildiği yılı izleyen yıldan itibaren her yıl Nisan ve Ekim aylarında olmak üzere iki yılda ve dört eşit taksitte tahsil edileceği belirtilmiştir.

Yapılan inceleme sonucunda, harcamalara katılma payı olarak 32626 mükelleften 10.672.713,75 TL peşin tahsilat yapılmış olmasına karşın yüzde 25 indirim uygulamasının yapılmadığı tespit edilmiştir.

Ayrıca harcamalara katılma payına tabi gayrimenkullerin listesi ilgili tapu dairelerine bildirilmemiştir. Belediye Gelirleri Kanunu’nun harcamalara katılma payının tahsil şeklini düzenleyen 93’üncü maddesinde, harcamalara katılma payına tabi gayrimenkullerin listesinin belediyelerce ilgili tapu dairelerine bildirileceği, söz konusu gayrimenkullerin satış, hibe ve trampaları halinde tapu dairesinin payın tahsilini sağlamak üzere, belediyeyi haberdar edeceği ve pay ödenmedikçe intikal işleminin yapılmayacağı belirtilmiştir. Büyükşehirlerde su tesisi ve kanalizasyon harcamalarına katılma payı su ve kanalizasyon idareleri tarafından tahakkuk ve tahsil edilmektedir. Dolaysıyla ilgili tapu dairelerine bildirim belediyelere bağlı müessese olan su ve kanalizasyon idaresince yapılmalıdır.

2021 yılsonu itibariyle su ve kanalizasyon harcamalarına katılma payı toplam tahakkuk tutarı 14.124.739,53 TL, toplam tahsilat tutarı 10.672.713,75 TL ve gelecek yıla devreden tahakkuk tutarı 3.452.025,78 TL’dir. Gelecek yıla/yıllara devreden toplam tahakkuk tutarı, aslında tahsil edilemeyen veya tahsil zamanı gelmeyen kamu alacağı toplamını oluşturmaktadır. Kamu alacağı niteliğinde olan bu tutarın tahsili (yasal süreler dikkate alınmak koşuluyla) ilerleyen yılda/yılarda yapılacaktır.

İdare verdiği cevapta; taksitlendirme sonrasında ödenmeyen katılım payı alacakları için tapuya şerh konulması işlemi yapılmaya başlanıldığını, diğer taraftan harcamalara katılma payı hesaplanırken ödemenin peşin yapılacağı varsayımı ile maliyetlendrme aşamasında %25 indirimin yapıldığını belirtmiştir.

Ancak, mükellefin yukarıda yer verilen mevzuat gereği harcamalara katılma payını taksitlendirme hakkı bulunduğundan bu durum peşin ödeyen mükellef ile taksitlendirme hakkını kullannan mükellef arasında eşitsizliğe yol açacağı gibi peşin ödeyen mükellefin %25 indirim hakkının uygulanmadığı gerekçesiyle dava açması durumunda İdare ek bir külfetle de karşılaşabilecektir.

Sonuç olarak, harcamalara katılma paylarının mevzuatta öngörülen şekilde tahsilatının yapılması, tahakkuku yapılan harcamalara katılma payına tabi gayrimenkullerin listesinin ilgili tapu dairesine zamanında bildirilmesi gerekmektedir.