Karar Künyesi
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde;
“… belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür.” denilmektedir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye Meclisinin Görev ve Yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinde;
“Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek.” ,
“Belediye Encümeninin Görev ve Yetkileri” başlıklı 34’üncü maddesinde;
“Taşınmaz mal satımına, trampasına ve tahsisine ilişkin meclis kararlarını uygulamak; süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek.” hükümleri bulunmaktadır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun kapsam maddesinde; belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerinin bu Kanun kapsamında olduğu açıkça belirtilmiştir. Dolayısıyla belediyeler kendilerine ait gayrimenkulleri 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 35’inci maddesinde belirtilen usullerle kiraya verebilecektir.
Diğer yandan, 5393 sayılı Kanun’a göre, taşınmazların 3 yıla kadar belediye encümeni kararıyla ihale edilerek kiraya verilmesi mümkündür. 3 yılı aşan kiralamalarda ise belediye meclisinin kararı gereklidir. Kira süresi biten taşınmazlar için yeniden kiralama ihalesine çıkılması gerekmektedir.
2018 yılı hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; Belediye mülkiyetindeki 19 adet park ve bahçe alanlarında bulunan işletmelerin Belediye şirketine, derneklere ve kişilere ihale edilmeksizin 3’er aylık sözleşmeler ile herhangi bir kira bedeli alınmadan bakım ve koruma karşılığında verildiği görülmüştür. Ayrıca söz konusu yerlerin Başkanlık oluru ile verildiği anlaşılmıştır. Öte yandan söz konusu taşınmazların işletme hakkı her ne kadar 3’er aylık olarak verilse de işletme hakkı verilenlerin bu yerleri, sözleşmelerinin sürekli uzatılması
suretiyle kullanmaya devam ettikleri anlaşılmıştır.
Hâlbuki 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18 ve 34’üncü maddelerinde; kiralama süresi 3 yılı aşan taşınmazların belediye meclis kararı, 3 yıldan az sürelerde kiralanacak taşınmazların ise encümen kararıyla kiralanabileceği açıkça izah edilmiştir. Dolayısıyla, taşınmazların herhangi bir meclis veya encümen kararı alınmadan belediye başkanlık oluru ile kullanıma verilmesi sonucu yetkisiz bir işlem yapılmış olmaktadır.
Diğer yandan söz konusu mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere; Belediye taşınmazlarının 2886 sayılı Kanun’a göre kiraya verilmesi gerekmektedir. Bu itibarla, İdare mülkiyetindeki taşınmazların kiraya verilmesi 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nda belirtilen ihale usullerinden biriyle yapılmalıdır.
Tablo 8: İhale Yapılmadan Kiraya Verilen Taşınmazların Listesi
Sıra No | Parkın Adı | Sözleşme Türü | Sözleşme Baş. Tarihi | Sözleşme Bitiş Tarihi | Adresi |
1 | Gönül Yuvam | 3 Aylık | 3.05.2017 | 31.01.2019 | Bağlar Mahallesi |
2 | Plevne Camii Yanı Parkı | 3 Aylık | 27.05.2016 | 31.01.2019 | 11 Sokak No: 2 |
3 | Çınarlı Park | 3 Aylık | 26.03.2018 | 31.01.2019 | Çınar Mahallesi |
4 | 864 Sokak Parkı | 3 Aylık | 31.10.2018 | 31.01.2019 | Çınar Mahallesi |
5 | Fatih Sultan Mehmet Parkı | 3 Aylık | 18.04.2016 | 31.01.2019 | 1494 Sokak No: 31 |
6 | Bilal Habeşi Parkı | 3 Aylık | 26.04.2004 | 31.01.2019 | Cami Yolu Caddesi No: 33 |
7 | Azerbaycan Dostluk Parkı | 3 Aylık | 31.10.2018 | 31.01.2019 | Fevzi çakmak |
8 | Aliya İzzet Begoviç Parkı | 3 Aylık | 5.07.2017 | 31.01.2019 | Üsküp Caddesi 1332 Sokak |
9 | THY Parkı | 3 Aylık | 1.06.2008 | 31.01.2019 | Güneşli Mahallesi |
10 | Plevne Parkı | 3 Aylık | 31.10.2016 | 31.01.2019 | Malazgirt Caddesi No:17 |
11 | Ertuğrul Gazi(Osmanlı Konağı) Parkı | 3 Aylık | 19.06.2012 | 31.01.2019 | 438 Sokak No: 47 |
12 | Kaptan-I Derya Piri Reis Parkı | 3 Aylık | 17.03.2008 | 31.01.2019 | Karaoğlanoğlu Cad No: 21 |
13 | Küçük Park | 3 Aylık | 11.07.2012 | 31.01.2019 | 676 Sokak No: 14 |
14 | Kızılcık Parkı | 3 Aylık | 16.06.2015 | 31.01.2019 | 718.Sokak No: 15 |
15 | Kestane Bahçesi Ve Sosyal Tes. | 3 Aylık | 11.11.2013 | 31.01.2019 | 1016.Sokak No: 15 |
16 | Fındık Bahçesi | 3 Aylık | 31.10.2018 | 31.01.2019 | Yenimahalle |
17 | 15 Temmuz Ramazan Sarıkaya Parkı | 3 Aylık | 7.07.2017 | 31.01.2019 | 1540 Sokak |
18 | AK Şemseddin Parkı | 3 Aylık | 7.07.2017 | 31.01.2019 | 1709 Sokak No:26 |
19 | Uçan evler Parkı | 3 Aylık | 21.10.2018 | 31.01.2019 | Demirkapı Mah. |
Kamu idaresi cevabında; “Yapılan tespit doğrultusunda mevcut sözleşmeleri biten parklar, kiralama sürelerine göre 5393 sayılı Kanunun 18. veya 34. maddeleri uygulanacak ve kiralama işlemi 2886 sayılı Devlet İhale Kanunundaki belirtilen ihale usullerinden biri kullanılarak yapılacaktır.” denilmektedir.
Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; bulguda belirtilen hususlar doğrultusunda 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu'nun ilgili hükümlerine göre işlem yapılacağı ifade edildiğinden bu aşamada önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır.
Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.