375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin geçici 24’üncü maddesinin dördüncü fıkrasında, geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin, anılan madde kapsamında yer alan şirketlerce işçi statüsüne geçirilen işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacağı düzenlenmiştir.

Bu toplu iş sözleşmesinin “Kıdem Tazminatı, Hesaplanması ve Ödenmesi” başlıklı son maddesinde iş sözleşmesi İş Kanunu’nda belirtilen hallerde sona eren işçiye, her tam hizmet yılı için 35 günlük kıdem tazminatı ödeneceği hususu düzenlenmiştir.

Taşeron şirketlerde çalıştırılan işçilerin kadroya geçirilmesi amacıyla kurulan Derince Personel A.Ş. ile Derince Belediyesi arasında imzalanan Hizmet Alımı Sözleşmesi’nin “Sözleşmenin türü ve bedeli” başlıklı 6’ncı maddesinde, bu sözleşmenin birim fiyat sözleşme olduğu, yukarıda bahsi geçen toplu iş sözleşmesinin işçi statüsüne geçirilen işçilerin ücret ve diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacağı, bu bedellerin hakediş karşılığında şirkete ödeneceği hükme bağlanmıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 47 Borç ve gider karşılıkları hesabıyla ilgili 329’uncu maddesinde bu hesap grubunun, mevzuatı gereğince belirlenen esaslar çerçevesinde ayrılacak uzun vadeli her türlü borç ve gider karşılığının izlenmesi için kullanılacağı, borç ve gider karşılıklarının niteliklerine göre bu grup içindeki 472- Kıdem tazminatı karşılığı hesabı ve 479- Diğer borç ve gider karşılıkları hesabından oluştuğu,

Mezkur Yönetmelik’in 472- Kıdem tazminatı ve 479- Diğer borç ve gider karşılıkları hesaplarıyla ilgili maddelerinde; 472- Kıdem tazminatı karşılığı hesabının, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılacak uzun vadeli kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı, 479- Diğer borç ve gider karşılıkları hesabının ise uzun vadeli diğer borç ve gider karşılıklarının izlenmesi için kullanılacağı hükme bağlanmıştır.

Her ne kadar belediye şirketlerinde kadroya geçirilerek çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatını belediye şirketleri ödeyecek olsa da yukarıda ifade edilen Hizmet Alımı Sözleşmesi’nin 6’ncı maddesi gereği belediyeler işçilerin kıdem tazminatını hakediş karşılığında ödeme yükümlülüğüne girmiştir. Yani şirketler, işçiler için kıdem tazminatı karşılığı ayıracak, iş sözleşmesi, İş Kanunu’nda belirtilen hallerde sona eren işçiye ödeyeceği kıdem tazminatını birim fiyat olarak hakedişe ekleyecek, belediyeler de bu tutarları şirketlere ödeyecektir. Bu sebeple, Belediyenin gelecekte kendisi için yükümlülük doğuracak söz konusu işçilerin kıdem tazminatı ödemeleri için karşılık ayırması gerektiği halde herhangi bir karşılık ayırmadığı öte yandan yapılan araştırma neticesinde söz konusu işçilerin kıdem tazminatının 5.404.003,21 TL olduğu dolayısıyla Kurumun mali tablolarında 5.404.003,21 TL’lik hataya sebebiyet verildiği düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Söz konusu işçilere ait kıdem tazminatı yükümlülükleri 472.03- Taşeron İşçilerin Kıdem Tazminatı Karşılıkları Hesabına alınarak bulgu doğrultusunda işlem yapılmıştır.” denilmektedir.

Sonuç olarak İdare tarafından bulgu konusu hususa iştirak edilmiş olup, bu doğrultuda işlem tesis edildiği ve kıdem tazminatı yükümlülüklerinin 472- Kıdem Tazminatı Karşılıkları Hesabında izlenmeye başlandığı belirtilmiştir. Ancak bulguda da belirtildiği üzere Belediyenin şirketinde çalışan işçiler için kıdem tazminatı karşılığı ayırması gereken Belediye değil bahsi geçen Şirket'tir. Belediye ise Şirket ile yaptığı sözleşme gereği kıdem tazminatı yükünü üzerine aldığından bunun için kendisinin de bir karşılık ayırması ancak bu karşılığı, işçiler belediye işçisi olmadığından, 479- Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabında izlemesi gerekmektedir. Ayrıca bulguda belirtilen muhasebe kaydının yılı içinde yapılmaması nedeniyle 2018 yılı Bilançosunda 479- Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabının hatalı tutarlar içermesine sebebiyet verilmiştir. Söz konusu hesap bakımından Bilanço doğru ve güvenilir bilgi içermemektedir.