Gelen genel aydınlatma faturalarının, belediyenin hissesine düşen miktarının kayda alınmaması sebebiyle ne kadar genel aydınlatma faturası borcu kaldığının bilinemediği ve takibinin yapılamadığı görülmüştür.

5018 sayılı Kanun’un “Kayıt Zamanı” başlıklı 50’inci maddesinde bütün malî işlemlerin muhasebeleştirilmesi ve her muhasebe kaydının belgeye dayanmasının şart olduğu açıklanmıştır.

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun geçici 6’ncı maddesinin 1’inci fıkrasında ve konuyla ilgili Bakanlar Kurulu kararlarında büyükşehir belediyelerinin sınırları içinde aydınlatma giderlerinin yüzde yirmisi ilgili belediyelerin iller bankası payından kesileceği ifade edilmiştir.

2016/9021 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla genel aydınlatma giderleri, idarelerin genel bütçe vergi gelirleri payından aylık olarak tamamının kesilmeyebileceği, bu sebeple birikmiş

borçların oluşabileceği, birikmiş borçların ifası için kaynaktan kesilmesi suretiyle ilave kesinti yapılabileceği, fakat ilave kesinti oranının, aylık genel bütçe vergi gelirleri payının %3,5’i olacağı belirlenmiştir.

Gölbaşı Belediyesine kesilen genel aydınlatma faturaları aylık bazda toplu olarak gelmektedir. Bu faturalardan belediyenin hissesine düşen tutarlar da belediyenin iller bankası payından peyder pey kesilmekte, kesintiler yapıldıkça da idarece muhasebe hesaplarına alınmaktadır. Oysa ki her ay gönderilen genel aydınlatma faturalarının toplam tutarı bellidir. Toplam tutarın ne kadarının belediyece ödeneceği de mevzuattan bellidir. Dolayısıyla Gölbaşı Belediyesi, faturalar gelir gelmez, gelen faturaların kendi hissesine düşen miktarını kayda alması gerekmektedir. İller Bankasından kesintiler yapıldıkça da kayıtlardan borçları düşmesi gerekmektedir ki, genel aydınlatma ile ilgili toplam ve kalan borcunu sağlıklı bir şekilde takip edebilsin. Çünkü aşağıda tabloda gelen faturalar ile belediyenin hissesine düşen tutara ve iller bankasından yapılan kesintilere bakıldığında tutarların birbirleriyle uyumlu olmadığı görülmektedir. Bu durumdan anlaşılıyor ki genel aydınlatma gideri aylık bazda faturalandırılıyor, fakat kesintiler fatura tutarının %20’si oranında yapılmıyor. Bu da demektir ki, idarenin İller Bankası payından sonraki dönemde de ilave kesintiler yapılabilecektir. Bu durumun öngörülmesi açısından faturaların belediye payına düşen tutarı muhasebe kaydına alınmalı, kesintiler yapıldıkça da kayıtları güncellenmelidir.

Sonuç olarak yukarıda belirtilen mevzuat ve muhasebe temel kavramları gereğince borçların gerçek durumunun mali tablolarda yer alması ve İller Bankasından yapılacak kesintilerin öngörülebilir olması sağlanmalıdırlar.

Tablo 4: Ankara Gölbaşı Belediyesi 2019 Yılı Genel Aydınlatma Elektrik Payları