Ankara Büyükşehir Belediyesinin mülkiyetinde bulunan Yenikent Asaş Stadı’nın Başkanlık Oluru ile kurulan “Stat Yönetimi” marifeti ile işletildiği ve söz konusu işletmeye ilişkin muhasebe işlemlerinin Kurum muhasebe sistemi ile ilişkilendirilmeksizin gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. 

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Meclisin görev ve yetkileri” başlıklı 18’inci maddesine göre bütçe içi işletme kurulmasına karar vermek belediye meclisinin yetkisindedir. 

Aynı Kanun’un “İşletme tesisi” başlıklı 71’inci maddesinde ise belediyenin özel gelir ve gideri bulunan hizmetlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığının izniyle bütçe içinde işletme kurarak yapabileceği hüküm altına alınmıştır. 

Mahalli İdareler Bütçe İçi İşletme Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde, işletme “mahalli idarenin görev ve sorumluluk kapsamında bulunan, özel gelir ve giderleri olan (…), belediyeler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı izni ile kurulan bütçe içi işletmeleri” şeklinde tanımlanmıştır. 

Mezkûr Yönetmelik’te, bütçe içi işletmenin, mahalli idare bünyesinde bir birim gibi kurulacağı ve harcama yetkilisi, gerçekleştirme görevlisi ve muhasebe yetkilisinin de mahalli idare harcama biriminde olduğu gibi belirleneceği hüküm altına alınmıştır. 

Bunun yanı sıra Yönetmelik’in “Bütçe işlemleri” başlıklı 8’inci maddesinde, işletmenin ticari işlerine ilişkin giderleri dışında kalan personel giderleri, prim giderleri, mal ve hizmet alımı giderleri ile sermaye giderlerinin mahalli idare bütçesinden yapılacağı ve işletme ödeneğinin ticari işler için nakit sermaye olarak kullanılacak kısmının ise ekonomik sınıflandırmada borç verme kodunda gösterileceği belirtilmiştir. 

Ayrıca Yönetmelik’te, işletme faaliyetlerinin muhasebe işlemlerinin Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre mahalli idarenin muhasebe biriminde tutulacağı ve işletmenin Kurumlar Vergisine tabi faaliyetlerinin, sadece bütçe işlemlerinin muhasebeleştirilmesi ve raporlanmasına ilişkin olarak bu Yönetmelik hükümlerine tabi olduğu açıkça belirtilmiştir. 

Yapılan incelemelerde, Kurum tarafından ayrı bir “Stat Yönetimi” oluşturmak ve bu yönetim adına vergi numarası almak sureti ile hukuki anlamda bir bütçe içi işletme kurulduğu ancak yukarıda yer verilen mevzuatta öngörülen gerekliliklerin yerine getirilmediği görülmüştür. Özetle; 

• Stat Yönetimi kurulmasına ilişkin kararın, belediye meclisi kararı yerine başkanlık oluru ile alındığı, 
• Söz konusu bütçe içi işletmenin kurulması için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından izin alınmadığı, 
• İşletmenin harcama yetkilisi, gerçekleştirme görevlisi ve muhasebe yetkilisinin ilgili Yönetmelik’te belirtilen kişilerden oluşmadığı, 
• İşletme bütçe işlemlerinin, mevzuata uygun gerçekleştirilmediği, 
• İşletme faaliyetlerine ilişkin muhasebe işlemlerinin Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre Kurumun muhasebe biriminde tutulmadığı, 
• Kurulduğu 2021 yılının Ağustos ayından itibaren “Stat Yönetimi” geliri olarak tahsil edilmiş bulunan 298.825,44 TL’nin ve bu Yönetim tarafından yapılan 74.405,64 TL giderin Kurum muhasebe kayıtlarına yansıtılmadığı görülmüştür. 

Kamu idaresi tarafından, söz konusu stadyuma ilişkin faaliyetlerin bütçe içi işletme şeklinde yürütülmesi ile ilgili çalışmalara başlandığı bildirilmiş ancak bu konu ile ilgili bir sonuca varıldığına ilişkin herhangi bir evrak sunulmamıştır. 

Sonuç olarak, özel gelir ve gideri bulunan mezkûr stadı işletmek üzere 2021 yılında Başkanlık Oluru ile kurulmuş bulunan “Stat Yönetimi”nin belediye meclis kararı sonrası, ilgili Bakanlıktan izin alınarak bütçe içi işletme şeklinde kurulması ve bu işletmenin bütçe ve muhasebe işlemlerinin yukarıda yer verilen Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yürütülmesi gerekmektedir.