Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından Üniversiteye fatura edilen borçların muhasebeleştirilmediği ve bu nedenle mali tabloların söz konusu yükümlülüklere ilişkin bilgi sunmadığı görülmüştür.

5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’nun, memurların emekliliğine ilişkin hükümlerinin mülga edilmesinin akabinde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun geçici 4’üncü maddesinde, kapsama dâhil olan personelin emeklilik ve benzeri diğer haklarının Sosyal Güvenlik Kurumunca (SGK) ödeneceği hükme bağlanmıştır. SGK tarafından yayımlanan 09.12.2013 tarih ve 73616264 sayılı Ek Karşılık Primi ve Faturalı Alacaklara İlişkin Genel Yazı’da ise ilgilisine ödenen söz konusu tutarların kamu idaresi adına borç tahakkuk ettirilerek iki ay içerisinde anlaşmalı bankalara ödeneceği, süresinde ödenmeyenler ile ilgili 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre gecikme faizi uygulanacağı belirtilmiştir.

Özetle; 5434 sayılı Kanun’un mülga hükümlerine tabi personele SGK tarafından yapılan emekli ikramiyesi, ölüm yardımı, makam, temsil ve görev tazminatları gibi ödemeler, personelin bağlı olduğu kurumlardan tahsil edileceğinden bu kurumlar açısından yükümlülük oluşturmaktadır.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 50’nci maddesi hükmü uyarınca tüm mali işlemlerin muhasebeleştirilerek mali tablolarda raporlanması gerekmektedir. Bu gerekliliğin yerine getirilmesi, aynı zamanda saydamlığın ve hesap verme sorumluluğunun tesisi açısından da önem arz etmektedir. Bahse konu olan yükümlülüklerin muhasebeleştirilmesine ilişkin ayrıntılı düzenleme ise Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nde yer almaktadır. Anılan Yönetmelik’te bu işlemlerin muhasebeleştirilmesinde,

368 Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabının, bu hesabın kullanılamaması halinde ise 379 Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabının kullanılmasına imkân tanıyan hükümler bulunmaktadır.

Üniversitenin bu kapsamdaki borçlarının takibi için SGK tarafından yetkilendirildiği MOSİP Bilgi Sisteminde bulunan verilere göre 2020 yılı itibarıyla 292.914,78 TL’si gecikme zamlarından kaynaklanmak üzere toplam 1.786.911,77 TL borcu bulunmaktadır. Ancak Üniversite kendisine fatura edilen bu tutarları muhasebeleştirmediğinden söz konusu yükümlülükler mali tablolarda raporlanmamaktadır.

Öte yandan T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığının 03.07.2020 tarih ve 28165485- 210.16.99-E.336232 sayılı Yazısı’nda 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 81’inci maddesine istinaden SGK’ya ödenmesi gereken %20’lik ek karşılık primlerinin ilgili yükümlülük hesaplarına kaydedilmesi, tahakkuk kayıtlarının mali yıl başlangıçlarında ve her halükarda taksit ödemeleri başlamadan önce yapılması gerekliliği belirtilmiş olsa da bulgu konusu edilen husus İdarenin ek karşılık borçlarına ilişkin olmayıp faturalı borçlarına ilişkindir ve ilgili yazı bu yükümlülüklerin kaydının nasıl ve ne zaman yapılacağına dair herhangi özel bir hüküm içermemektedir. Dolayısıyla İdare SGK’ya olan faturalı borçlarından kaynaklanan yükümlülüklerini Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nde yer verilen hükümler doğrultusunda raporlamalıdır.

Üniversitenin, saydamlığı ve hesap verilebilirliği teminen, ödemekle yükümlü olduğu 1.786.911,77 TL tutarındaki borcuna mali tablolarında yer vermesi gerekmektedir.