Bazı yapım işlerinde, yapım ve bakım devresini kapsayan tüm risk sigortalarının ihale dokümanında belirlenen süre içerisinde yüklenici tarafından yaptırılmadığı halde sözleşmede yer alan cezai müeyyidelerin İdarece uygulanmadığı görülmüştür.

Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşme’nin “İşin ve İş Yerinin Korunması ve Sigortalanması” başlıklı 17’nci maddesinde;

“ 17.1. Yüklenici; iş yerlerindeki her türlü araç, malzeme, ihzarat, iş ve hizmet makineleri, taşıtlar, tesisler ile sözleşme konusu iş için, işin özellik ve niteliğine göre, işe başlama tarihinden geçici kabul tarihine kadar geçen süre içinde oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı, Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nde yer alan hükümler çerçevesinde “all-risk” sigorta yaptırmak zorundadır.” hükmü yer almaktadır.

Öte yandan ihale dokümanında yer alan “All Risk Sigorta Poliçesinde Dikkat Edilecek Unsurlar’ın” 11’inci maddesinde; “11.ALL RİSK sigorta poliçesinin başlangıcı iş yeri teslimi ile başlayacak olup rapor en geç iş yeri tesliminden 5 gün içerisinde idareye teslim edilecektir. Teslimi zamanında yapılmayan veya eksik yapılan evrak için her gün için 1000 TL gecikme cezası uygulanacaktır.” belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, 5 adet yapım işinde sözleşmede belirtilen sürede sigortaların yükleniciler tarafından yaptırılmamasına rağmen İdare tarafından gecikme cezasının uygulanmadığı tespit edilmiştir.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve İşyerlerinin Korunması ve Sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesinde; Yapım işleri Genel Sigortalara ilişkin poliçelerinin, idarenin yazılı izni dışında; genişletilmiş bakım devresi teminatı hariç, poliçenin geçici kabul tarihinden önce iptal edilemeyeceği ve süresinin kısaltılamayacağı, genişletilmiş bakım devresi teminatının ise kesin kabul tarihinden önce iptal edilemeyeceği hükmünü taşıması ve ilk hakediş raporunun düzenlenip tahakkuka bağlanmasından önce idareye verilmesi gerekeceği belirtilmiştir. Aksi halde hakediş tutarının ve öngörülmüş ise avansın ödenmeyeceği, sigorta primlerinin ödendiğine ve sigorta sözleşmesinin yürürlükte olduğuna dair sigortacıdan alınacak bir belgenin her hak edişin tahakkuka bağlanmasından önce idareye sunulması zorunlu olduğu ifade edilmiştir.

Kamu İdaresi tarafından verilen cevapta, her ne kadar, all riskin sözleşme ekinde belirtilen süre içerisinde sunulmaması halinde ya da eksik sunulmaması halinde gerekli cezai işlemlerin uygulandığını ifade etseler de gerekli işlemlerin yapıldığına dair herhangi bir belge sunulmamıştır.

Bu itibarla, İdare tarafından yürütülen yapım işlerinde yapım ve bakım devresini de kapsayan bütün riskler inşaat sigortalarının süresinde yükleniciler tarafından yaptırılması, hakediş ödemelerinin sigorta poliçelerinin idareye sunulmasından sonra tahakkuka bağlanmasının sağlanması ve sigortaların yükleniciler tarafından süresi içinde yaptırılmadığı durumda ihale dokümanında yer alan gecikme cezalarının uygulanması gerekmektedir.