Karar Künyesi
Büyükşehir Belediyesi ile akdedilen sözleşmeye binaen; açık spor turizm ve eğlence merkezi olarak kullanılmak üzere, İdare lehine 49 yıllığına intifa hakkı tesis edilen taşınmaz, intifa amacına ve imar planına aykırı olarak kullanılmaktadır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 1’inci maddesinde; “Genel bütçeye dâhil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür.”
Kanun’un 62’nci maddesinde; “Sözleşme yapıldıktan sonra 63 üncü maddede yazılı hükümler dışında müteahhit veya müşterinin taahhüdünden vazgeçmesi veya taahhüdünü, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi üzerine, idarenin en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Gelir kaydedilen kesin teminat, müteahhit veya müşterinin borcuna mahsup edilemez.”
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinin altıncı fıkrasında ise; “Belediye mallarına karşı suç işleyenler Devlet malına karşı suç işlemiş sayılır. 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi hükümleri belediye taşınmazları hakkında da uygulanır.” hükmü ile 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesinde ise; “İşgal edilen taşınmaz mal, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek idareye teslim edilir.” hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde, kamu idaresine ait taşınmazların nasıl kiraya verileceği ve söz konusu taşınmazların işgali halinde hangi süreçlerin işletileceği açık bir şekilde düzenlenmiştir.
İdarenin taşınmaz işlemlerinin incelenmesi neticesinde; Mülkiyeti İstanbul Büyükşehir Belediyesine ait olan Beşiktaş İlçesi, Rumeli Hisarı Mahallesi, 32 pafta eski 981 yeni 1297 ada
31 parsel sayılı 10.240 metrekare yüzölçümlü taşınmazın, 06.10.1992 tarihinde Mülkiyetin Gayri Ayni Hak Taahhütnamesi ile “Açık Spor Turizm ve Eğlence Merkezi” olarak kullanılmak üzere 49 yıllığına, Beşiktaş Belediyesine intifa hakkı ile verildiği; ancak söz konusu taşınmazın intifa amacına ve imar planına aykırı kullanıldığı tespit edilmiştir. Şöyle ki:
Mülkiyetin Gayri Ayni Hak Taahhütnamesi’nin 7’nci maddesinde;
“Hak lehtarı Beşiktaş İlçe Belediyesi bu hakkını kendisi veya iştiraki bulunduğu şirketler aracılığıyla kullanır. Devredemez, hak tesis edilen yeri genişletemez, değiştiremez ve mer’i plan şartları dışında kullanamaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Söz konusu düzenleme gereği, İdare intifa hakkını İdarenin kendisi ya da iştiraki bulunduğu şirketler aracılığı ile kullanacak ve kullanım hakkını devredemeyecektir. Aynı zamanda intifa hakkı yürürlükte bulunan imar planı şartları dışında da kullanılamayacaktır. Ancak, intifa hakkının kullanımı taahhütnameye aykırı olarak, Beşiktaş Belediye Meclisinin 04.02.2008 tarihli ve 2008/7 no.lu kararına istinaden 10 yıl süreyle kiraya vermek suretiyle … Kulübü Derneğine devredilmiştir. Ayrıca, taahhütnamede intifa hakkının yürürlükte bulunan imar planı şartları dışında kullanılamayacağı belirtildiği halde; imar planında spor tesis alanı olarak belirlenmiş taşınmaz, … Kulübü Derneği tarafından kolej-eğitim tesisi olarak kullanılmaktadır. Bu haliyle, kolej binasının imar planına aykırı olduğu aşikârdır.
Hali hazırda söz konusu taşınmazda kiracı olarak bulunan Beşiktaş Jimnastik Kulübü Derneğine İdare tarafından aylık ecrimisil tahakkuk ettirilmektedir. Söz konusu taşınmaz için İdarenin adı geçen Dernekten alacaklı olduğu tutar (geçmiş kira borcu ve ecrimisil borcu) 31.12.2019 tarihi itibariyle toplam 1.911.808,20 TL+ gecikme zammıdır. Tahsisin amacı dışında ve taahhütname hükümlerine aykırı olarak kullanılmasının yanında söz konusu taşınmazın ecrimisil karşılığı kullandırılması da mevzuat hükümleri uyarınca mümkün değildir.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda; Beşiktaş Belediye Başkanlığına verilen intifa hakkının, taahhütnamede belirtilen amaca ve imar planlarına aykırı olarak kullanılması gerekçesiyle Büyükşehir Belediyesi tarafından, idare aleyhine intifa hakkının iptali konusunda dava açılmış olup söz konusu dava devam etmektedir. Ayrıca, … Kulübü Derneğince ödenmeyen kiraların tahsili amacıyla İstanbul 36’ncı İcra Müdürlüğünün 2019/1955E, sayılı dosyası ile takip işlemleri başlatılmıştır.
Söz konusu tespit ile ilgili olarak, kamu idaresi cevabında özetle; söz konusu taşınmazın plan fonksiyonuna “Eğitim Alanı” fonksiyonunun eklenmesi için gerekli girişimlerde
bulunulduğu ancak olumlu sonuç alınamadığı ve söz konusu fonksiyon değişikliğinin ardından Büyükşehir Belediyesi ile yapılan Gayrı Ayni Hak Taahhütnamesinin yenilenmesi konusunda Büyükşehir Belediyesine gerekli başvurunun yapılacağı belirtilmiş, söz konusu intifa hakkının iptal edilmesi konusunda İdare aleyhine açılan davanın devam ettiği, bu sebeplerle Belediyece yeniden bir ihale yapılamadığı, davanın sonuçlanması ile birlikte gerekli çalışmaların yapılacağı belirtilmiştir. Diğer yandan, … Kulübü Derneğince ödenmeyen kiraların tahsili amacıyla İstanbul 36’ncı İcra Müdürlüğünün 2019/1955E sayılı dosyası ile takip işlemlerinin başlatıldığı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak, intifa hakkının belirtilen amaç doğrultusunda kullanılmadığı anlaşılmaktadır. Ayrıca yukarıda belirtilen Taahhütname’nin 7’nci maddesi Beşiktaş Belediyesi tarafından uygulanmamıştır. Yapılan kolej binası ve tesislerin işletilmesi … Kulübü Derneğinin Beşiktaş Belediyesinin bir iştiraki olmaması nedeniyle akde aykırılık teşkil etmektedir.