Şirketin 2023 yılı hesap dönemine ait finansal tablolarının denetlenmesine ilişkin bağımsız denetim hizmeti alımının, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında temin edilmediği görülmüştür.

Şirket 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu gereğince, bağımsız denetime tabi olma kriterlerini taşımaktadır. Kamu Gözetim Kurumu tarafından yayınlanan Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardına uyumlu olarak hazırlanan 2023 yılı faaliyet dönemini kapsayan finansal durum tablosu, kar veya zarar tablosu, nakit akış tablosu, öz kaynak değişim tablosu ve önemli muhasebe politikalarını ve diğer açıklayıcı bilgileri içeren dip notlardan oluşan bireysel ve konsolide finansal tablolar ile yönetim kurulu yıllık faaliyet raporunun denetlenmesi ve sonucunun rapor edilmesini sağlamak üzere bağımsız denetim yaptırmak zorunluluğu bulunmaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde, bu Kanun’un amacının, kamu hukukuna tâbi olan veya kamunun denetimi altında bulunan veyahut kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve kuruluşlarının yapacakları ihalelerde uygulanacak esas ve usulleri belirlemek olduğu belirtilmiştir. “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde, belediyelerin doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit şirketlerin bu Kanun’a tabi olduğu, “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde ise, idarelerin bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu ifadelerine yer verilmiştir. Kanun’un 3’üncü maddesinde kanundan istisna olan durumlar, 19, 20 ve 21’inci maddelerinde ihale usulleri ve 22’nci maddesinde doğrudan temin kapsamında yapılacak alımlar sayılmıştır.

Belediye şirketleri 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında bulunmaktadır. Dolayısıyla Şirketin kullanımında bulunan her türlü kaynaktan karşılanan mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin anılan Kanun hükümlerine göre yürütülmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede, Şirket finansal tablolarının 2023 yılında denetlenmesi için bağımsız denetim hizmetinin … Bağımsız Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.’den, 4734 sayılı Kanun’a aykırı olarak diğer bağımsız denetim firmalarından teklif alınmadan, genel kurul kararı ile temin edilmesine karar verilmiştir.

Şirket cevabında özetle, yaptırılan bağımsız denetimin hukuki bir gereklilik olduğu, bağımsız denetim şirketi görevlendirilmesinin güven ve ticari sır nitelikleri de gerektiren bir görevin ifası niteliğinde olduğu, denetim ücretinin denetim şirketinin bağlı bulunduğu oda tarafından belirlenen asgari ücret tarifesinin altında olamayacağı ifade edilmiştir.

Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun (KGK) internet sitesinden alınan bilgilere göre, Bağımsız denetime tabi 2023 hesap döneminde denetimi yapılan şirket sayısı 19.714 olup, bu şirketlerin bağımsız denetim raporları KGK tarafından denetim konusunda yetkilendilen 437 farklı denetim kuruluşu tarafından düzenlenmiştir. KGK tarafından yetkilendirilen bu kuruluşların yaptığı denetimler anılan Kurumun denetim ve incelemesine tabi bulunmaktadır. Bulguda belirtilen ve İZDOĞA A.Ş.’nin bağımsız denetimini yapan … Bağımsız Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.'de yukarıda yer verilen 437 bağımsız denetim şirketinden biri olup olup KGK'nın bağımsız denetim mevzuatına ilişkin hüküm ve esaslarına tabi olarak faaliyetlerini yürütmektedir. Dolayısıyla yürürlükte bulunan bağımsız denetim mevzuatına göre bağımsız denetimi yapılan 19.714 adet şirketten biri de İZDOĞA A.Ş.'dir. Şirketin bağımsız denetimine ilişkin olarak sadece … Bağımsız Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.'den hizmet almasını düzenleyen özel bir düzenleme olmadığı gibi Şirketin hangi ticari sırlarının olduğu, bu ticari sırlarının … Bağımsız Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. tarafından yapılan denetimlerde korunması için İZDOĞA A.Ş. tarafından hangi önlemlerin alındığına cevapta yer verilmemiştir.

Ayrıca cevapta belirtilen, denetim ücretinin denetim şirketinin bağlı bulunduğu oda tarafından belirlenen asgari ücret tarifesinin altında olamayacağı husuna ilişkin olarak ise bağımsız denetim şirketlerinin bağlı bulunduğu mesleki odaları bulunmamaktadır. Ayrıca, bağımsız denetim konusunda yetkili otorite olan KGK tarafından yayımlanan bir asgari ücret tarifesi de bulunmamaktadır. Denetim şirketleri TÜRMOB tarafından yayınlanan saat ücretleri üzerinden hesaplanan tutarları refarans alarak denetim ücretini belirlemektedir. Denetim şirketleri tarafından bağımsız denetim faaliyetinin daha az sürede yapılabilme imkanı bulunmakta olup, bu durumunda da İZDOĞA A.Ş daha az denetim ücreti ödeyecektir. Bu nedenle, Şirket tarafından diğer denetim şirketlerinden de teklif alınarak denetim hizmetinin yaptırılması önem arzetmektedir.

Sonuç olarak, 6102 sayılı Kanun gereğince gerçekleştirilecek bağımsız denetim hizmet alımının, 4734 sayılı Kanun kapsamında işin niteliği ve yaklaşık maliyetine göre uygun ihale yöntemi belirlenerek yapılması gerekmektedir.